Tạm dừng mô hình một cửa một lần dừng tại cặp cửa khẩu Lao Bảo – Đen Sạ Vẳn

Tạm dừng mô hình một cửa một lần dừng

Ngày 20/4, UBND tỉnh Quảng Trị xác nhận, Phó Thủ tướng Phạm Bình Minh đã đồng ý kiến nghị của Bộ Ngoại giao về việc tạm dừng mô hình kiểm tra một cửa một lần dừng tại cặp cửa khẩu quốc tế Lao Bảo (Quảng Trị) – Đen Sạ Vẳn (Sạ Vẳn Nạ Khệt – Lào); đồng thời giao UBND tỉnh Quảng Trị chủ trì, phối hợp các Bộ, cơ quan liên quan trao đổi, thống nhất với cơ quan nước Lào lựa chọn thời điểm phù hợp trong tháng 4/2021 chính thức tạm dừng việc triển khai mô hình; triển khai các nội dung cần thiết để đảm bảo kiểm tra, kiểm soát, giải quyết thủ tục qua lại biên giới như các cửa khẩu quốc tế khác trên toàn tuyến biên giới Việt Nam – Lào.

Bộ Ngoại giao cho biết, từ cuối quý I/2020 đến nay, do ảnh hưởng của đại dịch Covid-19, việc kiểm tra, kiểm soát và giải quyết thủ tục cho người, phương tiện và hàng hoá qua cặp cửa khẩu quốc tế Lao Bảo – Đen Sạ Vẳn đã không thực hiện được theo đúng các thoả thuận giữa hai bên về triển khai mô hình kiểm tra một cửa một lần dừng.

Phù hợp với đánh giá của Tổ chức Y tế thế giới, phía Việt Nam cho rằng tình hình dịch Covid-19 sẽ còn nhiều diễn biến phức tạp trong thời gian tới.

Do đó, để duy trì và tạo thuận lợi cho việc lưu thông qua cặp cửa khẩu này, Việt Nam đề nghị hai bên tạm dừng triển khai mô hình. Bộ Ngoại giao phía Lào đã nhất trí.

Còn nhiều vướng mắc

Được biết, tháng 2/2015, mô hình "một cửa một lần dừng" tại cặp cửa khẩu quốc tế Lao Bảo- Đen Sạ Vẳn khai trương. Mô hình này được xem là bước đột phá trong cải cách thủ tục hải quan.

Theo đó, người và hàng hóa, phương tiện xuất khẩu qua Lào chỉ phải dừng làm thủ tục tại cửa khẩu Đen Sạ Vẳn mà không phải dừng làm thủ tục tại cửa khẩu quốc tế Lao Bảo. Ngược lại, các thủ tục nhập khẩu, nhập cảnh vào Việt Nam chỉ phải dừng làm thủ tục tại cửa khẩu quốc tế Lao Bảo.

Mô hình đã đem lại một số tích cực như: Thủ tục qua lại cửa khẩu được tập trung, đơn giản hóa, tiến hành rõ ràng, minh bạch hơn cho các đối tượng tham gia; rút ngắn được thời gian thông quan cho người, hàng hóa và phương tiện, qua đó tạo sự thuận lợi cho thương mại, đầu tư và giao thương qua lại biên giới giữa Việt Nam và Lào; thắt chặt mối quan hệ hợp tác giữa hai bên, nâng cao năng lực tác nghiệp cho cán bộ quản lý cửa khẩu, kịp thời xử lý các vấn đề phát sinh, ngăn chặn các hành vi vi phạm pháp luật.

Tuy nhiên, bên cạnh những thuận lợi, mô hình đang bộc lộ những bất cập, khó khăn nhất định. Hiện nay chưa có thỏa thuận chung của cấp chính phủ về thống nhất quy trình, thủ tục thực hiện mô hình kiểm tra chung, trong khi đó các thỏa thuận đã ký kết giữa các bộ chủ quản chỉ là thỏa thuận cấp ngành, hiệu lực pháp lý không cao, không vượt qua được các quy định hiện hành của mỗi nước, từ đó chưa tạo cơ sở pháp lý vững chắc cho các lực lượng chức năng của hai nước trong phối hợp thực hiện.

Thứ trưởng Bộ Ngoại giao Nguyễn Minh Vũ cho hay, quá trình triển khai mô hình đã bộc lộ những khó khăn, bất cập. Thời gian tới Bộ Ngoại giao sẽ tranh thủ các nghiên cứu, đề xuất của các Bộ, ngành về những giải pháp có tính thích ứng, cải tiến để áp dụng cho mô hình.