Loài cá đặc sản gì ở Hà Giang nuôi 10 năm mới đẻ vừa được cấp giấy chứng nhận đăng ký chỉ dẫn địa lý?

Cá bỗng là loại cá quý hiếm, phân bố tự nhiên ở vùng trung và thượng lưu các sông lớn ở các tỉnh phía Bắc như sông Lô, sông Gâm và sông Miện. Cá bỗng là một trong 5 loài cá “tiến vua” bởi chất lượng thịt thơm ngon.

Hiện nay, cá bỗng đã nằm trong sách đỏ thuộc diện cần bảo vệ khẩn cấp, cấp độ V. Đây là loài cá đặc sản quý hiếm thành thục muộn, nuôi khoảng 10 năm cá bỗng mới bắt đầu sinh đẻ, nhưng tỷ lệ sống thấp, chỉ khoảng từ 30% đến 40%. 

Trước thực trạng đó, nhằm bảo vệ được nguồn gene quý, Trung tâm Thủy sản Hà Giang, được sự giúp đỡ của Viện Nghiên cứu nuôi trồng Thủy sản 1, đã thực hiện thành công kỹ thuật cho cá bỗng sinh sản nhân tạo.

Trung tâm trở thành đơn vị đầu tiên làm chủ kỹ thuật nhân giống, sinh sản nhân tạo cá bỗng, nhờ đó, tỉnh Hà Giang chủ động nguồn giống để phát triển nghề nuôi cá bỗng, đồng thời bảo vệ được nguồn gene quý cá bỗng Hà Giang.

Ở Hà Giang, cá bỗng gắn với đời sống văn hóa của đồng bào dân tộc Tày. Người dân tộc Tày quý trọng và nâng niu cá bỗng như của cải có giá trị, dâng lên trời đất, tổ tiên để tỏ lòng kính trọng. 

Với phương thức chăn nuôi truyền thống, cá bỗng Hà Giang nổi tiếng thơm ngon, giá trị dinh dưỡng cao, vì vậy, giá thành cá bỗng ở Hà Giang cũng cao hơn một số khu vực khác.

Cá bỗng Hà Giang được người Tày nuôi từ rất lâu đời nên thích nghi với nhiệt độ môi trường nước ở Hà Giang, cá khỏe mạnh, tỷ lệ sống cao. Cá bỗng Hà Giang có màu xám thẫm, lưng màu đen hoặc xám xanh, nhạt dần về phía bụng. Vảy cá bỗng ở Hà Giang cứng, da dày.

Cá bỗng được người dân tộc Tày ở Hà Giang nuôi từ lâu đời, do đó cá thích nghi tốt với môi trường nơi đây và trở thành loài cá đặc hữu của Hà Giang. 

Trải qua thời gian từ đời này sang đời khác, phần lớn người dân nuôi cá bỗng Hà Giang vẫn giữ phương pháp nuôi quảng canh, tận dụng nguồn thức ăn có sẵn tại địa phương, cho ăn thức ăn xanh, chủ yếu là rau, lá sắn, thân chuối băm nhỏ, có thể tận dụng bèo. 

Vì vậy, để cá bỗng có khối lượng từ 2 kg, thời gian nuôi phải mất 3 năm, cá bỗng chậm lớn hơn các địa phương khác nên chất lượng cá bỗng có độ thịt cá chắc, dai, vị thơm ngon.

Danh tiếng của cá bỗng Hà Giang có được nhờ tổng hợp của các yếu tố tự nhiên, nguồn giống, quá trình chăm sóc. 

Truyền thống nuôi cá bỗng và phong tục của người dân tộc Tày ở Hà Giang đã tạo nên nét văn hóa riêng, thu hút khách du lịch đến khám phá. Bên cạnh đó, bí quyết chế biến truyền thống của bà con đã tạo ra những món ăn mà khách thập phương ưa thích, không thể quên.