Cú bẻ lái của Putin, Nga thắng lợi 'ngọt ngào'

Theo NI, Tổng thống Nga Vladimir Putin chắc chắn sẽ cảm thấy vô cùng hài lòng với kết quả cuộc gặp giữa thủ tướng Đức sắp mãn nhiệm và tổng thống Mỹ trong năm đầu tiên cầm quyền.

Dự án đảm bảo châu Âu vẫn phụ thuộc nhiều vào khí đốt tự nhiên của Nga với tư cách là nhà cung cấp hàng đầu, đồng thời được đánh giá là "gây nguy hiểm cho nền kinh tế, năng lượng và an ninh quốc gia của Trung và Đông Âu, đặc biệt là Ba Lan và Ukraine".

Nhưng chính quyền của Tổng thống Mỹ Biden tính toán rằng việc tiếp tục bày tỏ sự không đồng ý với một đường ống đã gần hoàn thành chỉ tiếp tục làm căng thẳng mối quan hệ của họ với Đức vì ít lợi ích. Giải pháp thay thế để giảm căng thẳng là một thỏa thuận cam kết thành lập một quỹ hàng tỷ đô la để cung cấp an ninh năng lượng cho Ukraine và các sáng kiến năng lượng bền vững trên khắp châu Âu. Khoản thanh toán trước là khoảng 250 triệu đô la để thúc đẩy quá trình chuyển đổi của Ukraine sang năng lượng sạch và cải thiện an ninh cơ sở hạ tầng năng lượng.

Nó cũng tuyên bố rằng nếu Nga sử dụng năng lượng làm vũ khí hoặc gây hấn quân sự ở Ukraine, Đức sẽ "thúc đẩy các biện pháp hiệu quả ở cấp độ châu Âu," bao gồm cả các biện pháp trừng phạt. Nhưng chính phủ Ukraine hầu như không được trấn an. Thay vào đó, sự mơ hồ của thỏa thuận là có chủ ý về mặt ngoại giao để phù hợp với sự miễn cưỡng của Chính quyền Biden trong việc đồng ý với một thỏa thuận có lợi cho Nga cũng như Đức", tờ báo nhận định.

Đức là thị trường khí đốt sinh lợi nhất của Nga và đường ống mới sẽ tăng gấp đôi lượng khí đốt trao đổi giữa hai nước. Đức sẽ đảm bảo nhập khẩu khí đốt lớn hơn với giá rẻ hơn, cũng như biến mình thành trung tâm khí đốt tự nhiên cho Trung và Tây Âu. Cam kết của Đức đối với dự án là sự tiếp nối của cách tiếp cận Ostpolitik đối với Moscow bắt đầu vào cuối những năm 1960. Nhằm giảm căng thẳng, Đức đã tìm cách tăng cường thương mại giữa nước này và Liên Xô, đặc biệt là thông qua các thỏa thuận năng lượng.

Chính quyền Bush đã lên tiếng phản đối đường ống Nord Stream 1 sau khi nó được công bố vào năm 2005. Sau khi bắt đầu hoạt động vào năm 2011, một dự án mở rộng, có tên sáng tạo là Nord Stream 2, đã được công bố vào năm 2015, thu hút thêm sự chỉ trích từ chính quyền Obama. Dự án này làm tăng thêm lo ngại của Washington rằng đường ống sẽ giúp tài trợ cho chủ nghĩa quân phiệt của Nga và gây nguy hiểm cho an ninh năng lượng của các quốc gia Đông Âu. Trước đó, Nga đã cắt nhập khẩu khí đốt cho Ukraine vì những bất đồng chính trị được ngụy tạo dưới dạng tranh chấp về giá cả, gây ra sự hoảng loạn nghiêm trọng ở châu Âu.

Việc gia tăng khí đốt của Nga cũng sẽ khiến xuất khẩu khí đốt tự nhiên lỏng (LNG) của Mỹ kém cạnh tranh  hơn ở châu Âu.

Nhưng mặc dù Liên minh châu Âu (EU) và NATO đã áp đặt các lệnh trừng phạt đối với Nga vì các hành động chống lại Ukraine cách đây 7 năm và EU cam kết giảm sự phụ thuộc vào khí đốt của Nga, khối này vẫn chỉ tăng cường sự phụ thuộc vào kể từ đó. Nord Stream 2 sẽ thúc đẩy điều này đi xa hơn nữa, với rất ít sự đảm bảo từ Berlin hoặc Washington để chống lại chiến lược dài hạn của Điện Kremlin là gia tăng ảnh hưởng trên toàn châu Âu.

Tổng thống Donald Trump đã đưa ra các biện pháp trừng phạt đối với các công ty liên quan đến Nord Stream vào năm 2018 nhưng điều này không ngăn cản dự án tiến gần hơn đến việc hoàn thành.

Tổng thống Joe Biden đã tuyên bố rằng "Nord Steam đã hoàn thành 99%. Ý tưởng rằng bất cứ điều gì được nói hoặc làm sẽ dừng lại là không thể ". Các quan chức Bộ Ngoại giao tiếp tục mô tả đó là "một thỏa thuận tồi tệ đối với Đức… một thỏa thuận tồi tệ đối với Ukraine và nói chung là châu Âu".

Thỏa thuận tuần trước vẫn phản ánh sự nhận thức ngày càng tăng ở Washington rằng nỗ lực ngăn cản Nord Stream 2 chỉ nhằm phá hoại quan hệ với Berlin. Nhà Trắng hy vọng điều này sẽ chấm dứt tình trạng Nga làm tăng thêm căng thẳng giữa Berlin và Washington - đặc biệt khi việc bà Angela Merkel rời cương vị thủ tướng vào tháng 9 chắc chắn sẽ đồng nghĩa với việc thiết lập lại mối quan hệ khó khăn trước đây.

Nord Stream và Nord Stream 2 cũng đã làm gia tăng căng thẳng giữa Đức và các nước láng giềng Đông Âu. Cả hai mạng lưới đường ống này đều bỏ qua các tuyến đường hiện có chạy qua Ukraine và các quốc gia Đông Âu khác. Khoảng 40% khí đốt của Nga đến châu Âu chảy qua Ukraine trước tiên, và EU đã dẫn đầu các nỗ lực đàm phán về các tranh chấp trước đó.

Đối với các mức cắt giảm trong tương lai, Ukraine không chỉ có nguy cơ mất phí vận chuyển mà còn bị đình chỉ nguồn năng lượng quan trọng. Các nước Đông Âu kết nối với đường ống của Ukraine cũng phải đối mặt với tình huống khó xử tương tự.

Cựu thủ tướng Đức Gerard Schroeder, người đã ký vào dự án Nord Stream ban đầu vài ngày trước khi rời nhiệm sở vào năm 2005, là chủ tịch Hội đồng quản trị Nord Stream, một dấu hiệu khác cho thấy Berlin tiếp tục chặt chẽ trong việc hợp tác với Nga.