Tỷ phú Bill Gates: “Cần các nhà máy có thể tạo ra một loại vaccine mới chỉ trong 100 ngày”

Theo nhiều cách, đại dịch đã thử thách sự lạc quan của chúng ta

Theo báo cáo từ Quỹ từ thiện Bill & Melinda Gates, khoảng thời gian gần hai năm qua là một giai đoạn hiếm có, khi hàng triệu người trên thế giới đã chết vì Covid-19. Hàng tỷ người khác trên khắp hành trình đã phải trải qua những cú sốc về một nền kinh tế toàn cầu đang gặp khủng hoảng nghiêm trọng. Trong khi đó, đại dịch vẫn hoành hành với những biến thể lây lan ngày càng nghiêm trọng trên toàn cầu.

Trong gần hai năm qua, không thể bỏ qua sự khác biệt rõ rệt không chỉ về việc ai bị ốm và ai đã qua đời - mà còn về việc ai phải đi làm, ai có thể làm việc tại nhà, và ai bị mất việc hoàn toàn. Bất bình đẳng về sức khỏe, cũng như sự quá tải của chính hệ thống y tế do đại dịch toàn cầu gây ra như cách để nhắc nhở thế giới về hậu quả của chúng.

"Phép màu của vaccine"

Các loại vắc xin mới thường mất khoảng 10 đến 15 năm để tạo ra. Vì vậy, việc phát triển nhiều loại vắc xin Covid-19 chất lượng cao trong vòng chưa đầy một năm là điều chưa từng có trong lịch sử. Và thật dễ dàng để hiểu tại sao điều đó có vẻ như là một phép màu. Nhưng trên thực tế, vắc xin Covid-19 là kết quả của một công cuộc đầu tư kỹ lưỡng, các chính sách và đẩy mạnh quan hệ đối tác đã thiết lập cơ sở hạ tầng, quy tụ tài năng và tạo điều kiện cho hệ sinh thái cần thiết để triển khai chúng một cách nhanh chóng.

"Chúng ta có các nhà khoa học trên khắp thế giới để cảm ơn vì nền tảng nghiên cứu của họ. Một nhà nghiên cứu là Tiến sĩ Katalin Karikó người Hungary đã dành sự nghiệp của mình để nghiên cứu công nghệ mRNA. Trong nhiều năm trước đó, những ý tưởng không chính thống của cô đã không nhận được sự ủng hộ và tài trợ rộng rãi, và nhiều người bác bỏ ý tưởng rằng mRNA có thể được sử dụng để sản xuất vắc-xin và trị liệu. Nhưng Tiến sĩ Karikó vẫn kiên trì. Câu chuyện của cô là biểu tượng đỉnh cao trong giới khoa học, khi mà các loại vắc-xin mRNA có hiệu quả cao phòng Covid-19 lại được phát triển trong vòng chưa đầy một năm", Bill Gates chia sẻ trong báo cáo Quỹ từ thiện Bill & Melinda Gates.

Tuy nhiên, Bill Gates nhấn mạnh một điều rằng, đổi mới khoa học, ngay cả khi vận hành với tốc độ phá kỷ lục, chỉ riêng nó thôi vẫn chưa đủ. Việc phổ rộng vắc xin Covid-19 là một kỳ công đáng kinh ngạc sau quá trình nghiên cứu và phát triển, nhưng chúng có hiệu quả cao nhất khi mọi người đều có thể tiếp cận với chúng. Những tình trạng bất bình đẳng trong việc phân phối vắc xin thời gian qua như cách nhắc nhở chúng ta coi lại điều này. Mọi người - từ hội đồng quyền lực đến các tổ chức cơ sở và các tổ dân phố đều nên được phổ quát vắc xin mạnh mẽ, đặc biệt là ở những nước đang phát triển hoặc nước nghèo có thu nhập thấp.

Trong cuộc phỏng vấn với tờ Gazeta Wyborcza (Ba Lan) và đài truyền hình TVN24 ngày 25/3/2021, nhà sáng lập tập đoàn Microsoft nói: "Đại dịch Covid-19 là một thảm kịch không thể tưởng tượng được".

"Tin tốt đẹp duy nhất là với khả năng tiếp cận vaccine Covid-19 trên thế giới ở hiện tại thì vào cuối năm 2022, về cơ bản chúng ta sẽ hoàn toàn trở lại bình thường", ông Gates nói.

Nên lập kịch bản ứng phó với các cuộc khủng hoảng bắt đầu từ nhiều năm trước khi chúng xảy ra

Đại dịch đã dạy cho thế giới một bài học quan trọng: Ứng phó với các cuộc khủng hoảng nên được lên kịch bản bắt đầu từ nhiều năm trước khi chúng xảy ra. Và nếu chúng ta muốn trở nên tốt hơn, nhanh hơn và công bằng hơn trong cách tiếp cận để hiện thực hóa các Mục tiêu Toàn cầu vào năm 2030, chúng ta cần bắt đầu đặt nền móng rõ ràng, cụ thể về vấn đề dịch bệnh tương lai.

Gates còn chia sẻ rằng, thế giới cần các nhà máy có thể tạo ra một loại vắc xin mới chỉ trong 100 ngày và sau đó có thể sản xuất đủ liều cho toàn thế giới trong 100 ngày tới, nếu chúng ta muốn chuẩn bị kịch bản "an toàn" nhất có thể cho những trận đại dịch tiếp theo. Tỷ phú Bill Gates cũng hối thúc các nước giàu tích cực chi tiền đầu tư, cho rằng chính các nước này sẽ được hưởng lợi nhất. Ông cho rằng đại dịch Covid-19 hiện nay đã bộc lộ rõ những thiếu sót trong hệ thống cảnh báo y tế toàn cầu. Do đó, cần đầu tư vào công nghệ phát triển vaccine và chẩn đoán trong tương lai, từ đó có thể sớm phát hiện và ngăn chặn đại dịch ngay ở giai đoạn đầu bùng phát.

Trước đây, Gates nói trong một cuộc phỏng vấn với người đứng đầu TED, Chris Anderson rằng: "Chúng ta chưa sẵn sàng cho đợt dịch tiếp theo. Nguy cơ lớn nhất của thảm họa toàn cầu sẽ không phải tên lửa, mà là một loại vi khuẩn nguy hiểm", ông nói.

Gates cảnh báo rằng nhân loại đã đầu tư "rất ít" vào các hệ thống có thể ngăn chặn đại dịch tiếp theo, và việc không chuẩn bị có thể làm cho đại dịch tiếp theo "tàn phá hơn rất nhiều so với Ebola". Và đại dịch Covid-19 được xem là minh chứng cho lời cảnh báo của Gates đã trở thành sự thật có từ nhiều năm trước.