Từ năm 2016, Chính phủ ban hành Nghị định 116 về việc hỗ trợ học sinh và các trường phổ thông ở xã, thôn đặc biệt khó khăn. Với khoản hỗ trợ này nhiều học sinh dân tộc thiểu số ở vùng sâu, vùng xa được ăn ở, sinh hoạt và học tập trung tại các trường bán trú.
Thế nhưng, năm 2020 nhiều xã trên địa bàn huyện Kbang được đưa ra khỏi diện đặc biệt khó khăn khi hoàn thành tiêu chí Nông thôn mới. Việc này dẫn đến nhiều học sinh dân tộc thiểu số không còn được thụ hưởng chính sách theo Nghị định 116.
Theo ghi nhận của PV, trong ngày 17/9, ở làng Đăk Pót, xã Krong có 56 em học sinh Trường Phổ thông Dân tộc bán trú THCS xã Krong nhưng đã có đến 26 em học sinh vắng học. Thấy số lượng học sinh vắng nhiều, các thầy cô giáo phân công nhau đi gần 15km đường đèo dốc lên làng Đăk Pót để vận động học sinh xuống trường.
Trước đó, năm 2020 xã Krong có đưa 3 làng ra khỏi diện đặc biệt khó khăn, trong đó có làng Đăk Pót. Trước đó, làng Đăk Pót là làng vùng III (làng ĐBKK) đến năm 2020 làng được đưa ra khỏi diện làng ĐBKK.
Hiện xã Krong, huyện Kbang đã hoàn thành 18/19 tiêu chí Nông thôn mới. Theo quy định sẽ có gần 150 học sinh của xã không còn được nhận hỗ trợ theo chế độ bán trú và các hỗ trợ khác, trong đó có gần 20 em đang học lớp 9.
Nhà anh Đinh Đăm (SN 1992, làng Đăk Pót) cách trường chừng hơn 15km. Hiện nay, gia đình anh Đăm có 2 cháu là Đinh Hợi (lớp 9) và Đinh Thị Tuyết (lớp 3). Nhiều năm nay, anh Đinh Đăm và vợ đều ở trong nhà rẫy hơn nửa tháng mới quay về lại làng một lần. Hai đứa con đi học đều hưởng chế độ bán trú nên được nhà trường chăm sóc, học tập ở trường cả tuần. Năm học 2021-2022, Hợi và Tuyến đều không còn được hưởng chế độ bán trú nên việc học của các em bị ảnh hưởng.
"Nhiều năm nay, gia đình tôi đều ở trong nhà rẫy rất ít khi về nhà. Hai con đều ở lại trong trường học. Nghe tin năm nay không còn được ở bán trú, gia đình đang rất lo lắng vì không thể đưa đón 2 đứa con. Mặt khác, kinh tế gia đình cũng còn nhiều khó khăn lắm, không biết việc học của các con sẽ như thế nào", anh Đăm lo lắng nói.
Những em học sinh vắng học nhiều ngày qua ở làng Đăk Pót đa số đều theo bố mẹ lên nương rẫy hoặc đi rừng dài ngày. Để vận động các em đến trường, các thầy cô giáo đã chia nhau đi tìm trên các rẫy, nhà đầm hoặc nhắn với người làng bảo học sinh đến lớp.
Theo ông Phan Danh - Phó Hiệu trưởng Trường Phổ thông Dân tộc bán trú THCS xã Krong, đầu năm học 2021-2022, có 56 em học sinh không còn được hưởng chế độ bán trú vì nơi các em ở không thuộc diện làng đặc biệt khó khăn như mọi năm. 56 em học sinh này đều ở những làng cách trung tâm hàng chục cây số. Nếu các em không được ở bán trú như mọi năm thì khả năng bỏ học là rất cao.
"Nhằm tạo điều kiện cho số học sinh này được đến trường, các thầy cô giáo đã chia sẻ các suất ăn, gói mì… của những học sinh thuộc bán trú khác để cho các học sinh vừa bị ngừng trợ cấp. Biết rằng đây là sai quy định nhưng vì để "giữ chân" học trò trong những ngày đầu năm thì thầy cô giáo đành phải thực hiện trong lúc đợi quyết sách từ UBND huyện", ông Danh cho biết thêm.
Ngay từ trước khi năm học mới bắt đầu, các thầy cô giáo ở Trường Phổ thông Dân tộc bán trú THCS xã Krong đã phối hợp cùng với chính quyền địa phương để vận động học sinh ra lớp. Đồng thời, thầy cô cũng tuyên truyền cho phụ huynh những chính sách đối với từng trường hợp học sinh.
Theo ông Danh, việc làng Đăk Pót không còn được hưởng chế độ đã ảnh hưởng không nhỏ trong việc duy trì sỹ số. Bởi thực tế, mức sống và điều kiện của người dân ở các làng còn khó khăn, việc chi trả tiền ăn uống, học phí trở nên quá sức đối với họ.
Ông Lê Thanh Hải - Trưởng phòng GD&ĐT huyện Kbang cho biết, đơn vị đã đề xuất lên UBND huyện đề nghị tìm nguồn kinh phí hỗ trợ cho các em học sinh ở Krong, vì thực sự gia đình các em khó khăn, nguy cơ bỏ học cao. Hiện tại, các trường đang tự loay hoay để tạo điều kiện cho số học sinh bị ngừng hỗ trợ được tiếp tục ở bán trú nhằm ổn định việc học đầu năm.
"Nếu nhà trường mà duy trì việc này thì cũng sẽ ảnh hưởng đến chế độ của học sinh khác. Cụ thể, các học sinh không được hưởng chế độ sẽ ảnh hưởng đến các em được có chế độ. Chúng tôi nhận thấy rằng việc này gây rất nhiều khó khăn cho các hiệu trưởng. Nếu hiệu trưởng làm đúng theo chức trách nhiệm vụ thì các em không được hưởng chế độ sẽ không còn được nuôi dạy ở trường bán trú", ông Hải chia sẻ.
Ông Y Phương - Phó Chủ tịch UBND huyện Kbang cho biết: "Huyện cũng đã đề xuất, kiến nghị lên cấp trên tạo nguồn kinh phí hợp lý để đảm bảo cho việc dạy và học của các em. Đồng thời huyện cũng nghiên cứu hỗ trợ các nguồn để đảm bảo đời sống của học sinh trong thời gian tới".