Nông, lâm, thủy sản Việt Nam rộng cửa vào thị trường "tỷ đô"

Chiều 1/10, Bộ trưởng Bộ NNPTNT Lê Minh Hoan đã có buổi làm việc với ông Pier Georgio Aliberti, Đại sứ, Trưởng Phái đoàn Liên minh châu Âu (EU) tại Việt Nam. 

EU là thị trường nông, lâm, thủy sản lớn thứ 3 của Việt Nam. Các mặt hàng trao đổi giữa hai bên có tính bổ trợ, không cạnh tranh. 

EU là thị trường quan trọng của Việt Nam đối với các mặt hàng như cà phê, hạt điều, thủy sản, gỗ và sản phẩm gỗ. 

Việt Nam nhập khẩu từ EU chủ yếu vật tư, thiết bị nông nghiệp, các sản phẩm chăn nuôi và nguyên liệu thức ăn chăn nuôi. Năm 2020, kim ngạch thương mại nông, lâm, thủy sản hai chiều đạt 4,57 tỷ USD. 

Kể từ 1/8/2020 khi Hiệp định thương mại tự do Việt Nam – EU có hiệu lực, thương mại nông, lâm, thủy sản giữa 2 bên ngày càng khởi sắc. 

Trong bối cảnh khó khăn của đại dịch Covid-19, 8 tháng đầu năm 2021, xuất khẩu nông, lâm, thủy sản của Việt Nam sang EU đạt 2,38 tỷ USD (tăng 8,11% so với cùng kỳ 2020), nhập khẩu là 542 triệu USD (tăng 2,24% so với cùng kỳ 2020).

Bộ trưởng Lê Minh Hoan cho rằng: Nền nông nghiệp Việt Nam vẫn còn nhiều hạn chế và đã bộc lộ nhiều ra trong bối cảnh có đại dịch Covid-19 như chuỗi các ngành hàng dễ bị đứt gãy, không gian phát triển còn hẹp, phân mảnh, Việt Nam chủ yếu bán xuất khẩu nông sản thô, sản phẩm chế biến còn thấp, chi phí vận hành, lưu thông logistics tham gia thị trường toàn cầu còn cao và dễ đứt gãy; nguồn lực để tạo ra sức bật cho ngành nông nghiệp còn thiếu...

Vì thế, Việt Nam rất cần sự hợp tác, hỗ trợ từ phía EU trong quá trình chuyển đổi nông nghệp, tạo ra một nguồn lực mới hướng đến một nền nông nghiệp minh bạch, trách nhiệm, bền vững và tăng trưởng xanh.

Thay vì chạy theo tư duy số lượng như trước đây, sắp tới nền nông nghiệp của Việt Nam sẽ thay đổi tư duy tăng trưởng dựa vào chất lượng và tính đa tầng, đa giá trị của nông nghiệp, chuyển từ sản xuất nông nghiệp sang kinh tế nông nghiệp. 

Một nền nông nghiệp không đánh đổi và ảnh hưởng đến hệ sinh thái, môi trường tự nhiên, đa dạng sinh học cũng như sức khỏe của người tiêu dùng.

Chia sẻ với phái đoàn Liên minh châu Âu tại Việt Nam, Bộ trưởng Bộ NNPTNT cho biết, Việt Nam luôn coi EU là đối tác quan trọng hàng đầu trong lĩnh vực nông nghiệp. 

EU có nguồn cung cấp trang thiết bị chất lượng cao, công nghệ vượt trội, tư duy quản trị hiện đại trong nông nghiệp mà Việt Nam có thể học hỏi để áp dụng.

Bên cạnh đó, EU còn là bạn hàng lớn có nhiều tiềm năng cho nông sản Việt Nam, nhất là khi chúng ta có Hiệp định FTA tạo thêm xung lực và cơ hội mạnh mẽ trong hợp tác thương mại, sắp tới là hợp tác đầu tư trong lĩnh vực nông nghiệp.

Tại cuộc gặp, Bộ trưởng Lê Minh Hoan và Đại sứ, Trưởng Phái đoàn Liên minh châu Âu tại Việt Nam đều thống nhất việc hai bên còn rất nhiều dư địa để thúc đẩy thương mại hàng nông sản. Bên cạnh các mặt hàng nêu trên, cần xem xét thúc đẩy thương mại đối với các mặt hàng như gạo của Việt Nam, rau quả của cả Việt Nam và EU, các sản phẩm chế biến, sản phẩm có chỉ dẫn địa lý….

Đồng thời, Bộ trưởng Bộ NNPTNT cũng đề nghị Đại sứ, Trưởng Phái đoàn Liên minh châu Âu tại Việt Nam hỗ trợ thu hút doanh nghiệp EU tăng cường đầu tư vào nông nghiệp Việt Nam theo hướng công nghệ cao, chế biến sâu, áp dụng các tiêu chuẩn xanh, bền vững môi trường, kết nối chặt chẽ với doanh nghiệp địa phương và nông dân.

Khuyến khích, tạo điều kiện cho các doanh nghiệp FDI của EU xuất khẩu máy móc, thiết bị, công nghệ, nguyên vật liệu cần thiết sang Việt Nam cùng quá trình đầu tư. Đây cũng là cơ sở để hai bên thúc đẩy thương mại hài hòa và bền vững.

Bộ trưởng Lê Minh Hoan cũng mong muốn, phía EU hỗ trợ vấn đề nâng cao năng lực quản trị, tư duy tiếp cận thị trường cho các lãnh đạo, cán bộ HTX, cũng như các hỗ trợ hạ tầng logistics, kho lạnh ở cấp độ nhỏ để HTX có thể phân loại, bảo quản tiến dần đến sơ chế ở cấp độ nhỏ và nâng dần lên cấp độ cao hơn.

Bên cạnh đó, Bộ trưởng Bộ NNPTNT cũng đề nghị EU hỗ trợ xây dựng chuỗi logistics lạnh thông minh kết nối khu vực đồng bằng sông Cửu Long và Đông Nam Bộ với cảng Cái Mép - Thị Vải nhằm khuyến khích xuất khẩu rau quả của Việt Nam sang châu Âu và Trung Đông; phát triển thủy sản bền vững nhằm giải quyết triệt để vấn đề khai thác IUU, trong đó có Hợp phần Phi công trình dự án Thủy sản dự kiến phê duyệt tháng 11/202...

Theo Đại sứ Pier Georgio Aliberti, qua hơn 2 năm thực thi Hiệp định Đối tác tự nguyện giữa Liên minh châu Âu và Việt Nam về thực thi luật Lâm nghiệp, quản trị rừng và thương mại lâm sản (VPA/FLEGT), hai bên đã cùng nhau hợp tác và kỳ vọng tiếp tục có các cuộc đối thoại sâu, hiệu quả hơn trong thời gian tới. Việt Nam sẽ thực thi hiệu quả Hệ thống đảm bảo gỗ hợp pháp Việt Nam (VNTLAS).

Đối với việc triển khai Hiệp định VPA/FLEGT, hai bên nhất trí sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ để triển khai hiệu quả Hiệp định này để có thể sớm cấp phép FLEGT cho các lô hàng gỗ và sản phẩm gỗ của Việt Nam xuất khẩu vào EU.

Trao đổi với Đại sứ Pier Georgio Aliberti, Bộ trưởng Lê Minh Hoan cũng nhấn mạnh một số nỗ lực của Việt Nam trong quá trình triển khai thực hiện những khuyến nghị của EU trong chống khai thác IUU. 

Theo đó, chống khai thác IUU là một nhiệm vụ trọng tâm của ngành và là yêu cầu cấp thiết của Việt Nam, giúp phát triển ngành nuôi trồng và khai thác hải sản bền vững mà còn thể hiện trách nhiệm của Việt Nam, giữ uy tín của Việt Nam trên trường quốc tế. 

Bộ trưởng cám ơn phía EU đã rất quan tâm và hỗ trợ Việt Nam vấn đề này trong thời gian qua và cam kết nỗ lực cao nhất để giải quyết tốt nhất các nội dung kiến nghị của EU đối với việc đẩy lùi và chấm dứt khai thác IUU. Bộ trưởng cũng đề nghị EU xem xét sớm gỡ "thẻ vàng" cho Việt Nam.