Lý do hai dự án cao tốc Bắc - Nam có nguy cơ bị huỷ hợp đồng

Dự cao tốc Bắc - Nam phía đông giai đoạn 2017 - 2020 đã được triển khai thi công 8/11 dự án thành phần theo hình thức đối tác công tư (PPP), 3 dự án là Diễn Châu – Bãi Vọt, Cam Lâm – Vĩnh Hảo và Nha Trang – Cam Lâm đã tìm được nhà đầu tư và ký được hợp đồng BOT, nhưng việc huy động vốn tín dụng cho 3 dự án này vẫn còn gặp nhiều khó khăn.

Thực tế, đây đều là những dự án đang gặp rất nhiều khó khăn trong việc tiếp cận nguồn vốn đầu tư, các nhà đầu tư đã xác định không thể chỉ trông chờ vào nguồn vốn tín dụng từ ngân hàng.

Điển hình là dự án thành phần Cam Lâm - Vĩnh Hảo có tổng mức đầu tư khoảng 8.925 tỷ đồng, trong đó vốn đầu tư của Nhà nước tham gia thực hiện dự án khoảng 5.139 tỷ đồng; Vốn chủ sở hữu 1030 tỷ đồng và Ngân hàng TMCP Tiên Phong (TPBank) cam kết cấp khoản tín dụng với hạn mức là 1.700 tỷ đồng; còn lại 1.056 tỷ đồng được huy động thông qua hình thức Hợp đồng hợp tác đầu tư (BCC).

Để tháo gỡ khó khăn về nguồn vốn thực hiện dự án này, liên danh Nhà đầu tư Đèo Cả - 194 cùng Doanh nghiệp dự án đã tổ chức ký kết hợp đồng tín dụng và hợp đồng BCC dự án xây dựng cao tốc Cam Lâm - Vĩnh Hảo, trước thời hạn ký hợp đồng tín dụng gần 2 tháng

Bên cạnh đó, 2 dự án Nha Trang – Cam Lâm và Diễn Châu – Bãi Vọt lại đang đứng trước nguy cơ hủy hợp đồng BOT do không vay được vốn ngân hàng.

Cụ thể, dự án Nha Trang - Cam Lâm là dự án đầu tiên trong số 3 dự án PPP cao tốc Bắc – Nam phía đông tìm được nhà đầu tư và đã chính thức ký kết Hợp đồng (BOT) ngày 6/5/2021.

Dự án có chiều dài khoảng 50km, tổng vốn đầu tư khoảng 5.524 tỷ đồng trong đó vốn Nhà nước tham gia thực hiện dự án khoảng 2.967 tỷ đồng và vốn nhà đầu tư huy động khoảng 2.556 tỷ đồng, do Tập đoàn Sơn Hải làm nhà đầu tư.

Tuy nhiên, đã quá thời hạn 6 tháng nhưng nhà đầu tư vẫn chưa ký được hợp đồng tín dụng, thu xếp nguồn vốn để triển khai dự án. Để giải quyết vấn đề nguồn vốn, Bộ GTVT đã yêu cầu Ban QLDA đường Hồ Chí Minh rà soát các thủ tục để đơn phương chấm dứt hợp đồng, kịp thời đề xuất, báo cáo Bộ GTVT theo quy định.

Tương tự, dự án Diễn Châu – Bãi Vọt cũng đứng trước nguy cơ bị huỷ hợp đồng thực hiện dự án do quá thời hạn ký hợp đồng tín dụng mà không huy động được vốn thực hiện dự án.

Lý do các nhà đầu tư và doanh nghiệp dự án đưa ra là do tác động của đại dịch Covid-19, giãn cách xã hội làm ảnh hưởng tới tiến độ đàm phán hợp đồng tín dụng.

Nhà đầu tư 2 dự án này đều đang xin gia hạn thêm thời gian ký hợp đồng tín dụng, có nguy cơ ảnh hưởng đến tiến độ kết nối chung của toàn dự án cao tốc Bắc – Nam phía Đông cũng như đặt ra câu hỏi về năng lực của nhà đầu tư.

Bộ GTVT cũng đã họp và thẳng thắn phê bình Nhà đầu tư, doanh nghiệp dự án Diễn Châu - Bãi Vọt, dù đây là dự án rất lớn và có nhiều hạng mục phức tạp nhưng bộ máy chỉ đạo chưa đủ, thiếu và yếu.

Đồng thời, phê bình Ban QLDA 6 thiếu kiểm tra và có giải pháp hiệu quả kiên quyết với Nhà đầu tư, yêu cầu rà soát kỹ Hợp đồng BOT đã ký kết, xác định rõ các nguyên nhân chậm nếu do Nhà đầu tư thì thực hiện chấm dứt Hợp đồng.

Trước đó, một số nhà thầu thi công dự án cao tốc Bắc - Nam đoạn Cam Lộ - La Sơn cũng đã bị Cục Quản lý xây dựng và chất lượng giao thông (QLXD&CLCTGT) báo cáo Bộ GTVT về việc xử lý nghiêm khắc vì thi công yếu kém.

Các nhà thầu bị Cục QLXD&CLCTGT điểm tên gồm có Công ty CP Đầu tư Xây dựng và Xuất nhập khẩu 168 Việt Nam (gói thầu XL2) bị đưa vào diện theo dõi đặc biệt, nếu trong tháng 1/2022 nếu không chuyển biến tích cực phải thực hiện điều chuyển khối lượng cho nhà thầu khác thực hiện.

Cùng với đó Cục QLXD&CLCTGT để nghị điều chuyển toàn bộ khối lượng công việc của Công ty TNHH Xây dựng Hoàng Nguyên (thực hiện gói thầu XL3) cho nhà thầu khác thực hiện.