Khởi tố 4 bị can tại Tịnh Thất Bồng Lai, vì sao ông Lê Tùng Vân được tại ngoại?

Ông Lê Tùng Vân và 3 người khác bị khởi tố bị can

Sáng ngày 7/1, Đại tá Văn Công Minh – Phó Giám đốc Công an tỉnh Long An cho biết đã ra quyết định khởi tố bị can đối với 4 đối tượng tại Tịnh thất Bồng Lai, gồm: Lê Tùng Vân, Lê Thanh Hoàn Nguyên, Lê Thanh Nhất Nguyên, Lê Thanh Trùng Dương - cùng địa chỉ xã Hòa Khánh Tây, huyện Đức Hòa, tỉnh Long An - về tội "Lợi dụng quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của nhà nước, tổ chức, cá nhân".

Đồng thời, ra lệnh bắt tạm giam 3 bị can, gồm: Lê Thanh Hoàn Nguyên, Lê Thanh Nhất Nguyên và Lê Thanh Trùng Dương. Riêng bị can Lê Tùng Vân bị áp dụng biện pháp cấm đi khỏi nơi cư trú.

Hiện cơ quan chức năng đang tiếp tục xác minh, củng cố hồ sơ, chứng cứ chứng minh hành vi phạm pháp luật của các đối tượng để xử lý theo đúng quy định của luật.

Sau thông tin này, nhiều người đặt câu hỏi, tại sao cũng bị khởi tố bị can nhưng ông Lê Tùng Vân lại được áp dụng biện pháp cấm đi khỏi nơi cư trú (tại ngoại)  không bị bắt tạm giam?

Vì sao ông Lê Tùng Vân được tại ngoại?

Về vấn đề này, trao đổi với PV Dân Việt, Tiến sĩ luật Đặng Văn Cường cho biết, Lê Tùng Vân được tại ngoại là do mới chỉ bị khởi tố bị can về một tội danh ít nghiêm trọng.

Theo ông Cường, với tội Lợi dụng quyền tự do dân chủ để xâm phạm lợi ích nhà nước, quyền và ích hợp pháp của tổ chức, cá nhân theo Điều 331 BLHS, việc áp dụng biện pháp cấm đi khỏi nơi cư trú đối với bị can Lê Tùng Vân là có căn cứ.

Bởi, theo quy định của BLHS 2015, tội Lợi dụng các quyền tự do dân chủ xâm phạm lợi ích của nhà nước, quyền, lợi ích hợp pháp của tổ chức cá nhân là tội ít nghiêm trọng nếu truy tố theo khoản 1 và là tội nghiêm trọng nếu truy tố theo khoản 2 của điều luật.

Việc xác định loại tội ít nghiêm trọng hay tội nghiêm trọng... sẽ là một trong những yếu tố quan trọng quyết định đến việc áp dụng các biện pháp ngăn chặn theo quy định của BLHS 2015.

Sau khi khởi tố bị can, cơ quan điều tra sẽ áp dụng biện pháp tạm giam để phục vụ điều tra hoặc áp dụng biện pháp cấm đi khỏi nơi cư trú tùy thuộc vào từng diễn biến vụ án.

Điều 119 BLHS 2015 quy định về biện pháp "Tạm giam có thể áp dụng đối với bị can, bị cáo về tội đặc biệt nghiêm trọng, tội rất nghiêm trọng".

Việc phân biệt các loại tội phạm được Điều 9, BLHS 2015 quy định như sau: Tội phạm ít nghiêm trọng là tội phạm có tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội không lớn mà mức cao nhất của khung hình phạt do Bộ luật này quy định đối với tội ấy là phạt tiền, phạt cải tạo không giam giữ hoặc phạt tù đến 3 năm.

Tội phạm nghiêm trọng là tội phạm có tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội lớn mà mức cao nhất của khung hình phạt do Bộ luật này quy định đối với tội ấy là từ trên 3 năm tù đến 7 năm tù…

Như vậy, theo quy định của pháp luật, biện pháp tạm giam sẽ áp dụng đối với các bị can bị khởi tố trong khung hình phạt có tội danh từ 7 năm tù trở lên đến 15 năm tù (là tội rất nghiêm trọng) và tội danh có khung hình phạt từ 15 năm tù trở lên là tội đặc biệt nghiêm trọng.

Như vậy, nếu đến nay chỉ khởi tố bị can đối với 4 bị can trên về một tội danh theo khoản 1, Điều 331 BLHS 2015, cơ quan điều tra chỉ tạm giam khi thuộc một trong các trường hợp nêu trên (không có nơi cư trú rõ ràng, bỏ trốn, cản trở hoạt động điều tra...), nếu không thuộc trường hợp nêu trên, mặc nhiên sẽ áp dụng biện pháp cấm đi khỏi nơi cư trú.

Khoản 4, Điều 119 BLHS quy định đối với bị can, bị cáo là phụ nữ có thai hoặc đang nuôi con dưới 36 tháng tuổi, là người già yếu, người bị bệnh nặng mà có nơi cư trú và lý lịch rõ ràng thì không tạm giam mà áp dụng biện pháp ngăn chặn khác.

Trừ các trường hợp: Bỏ trốn và bị bắt theo quyết định truy nã; Tiếp tục phạm tội; Có hành vi mua chuộc, cưỡng ép, xúi giục người khác khai báo gian dối, cung cấp tài liệu sai sự thật; tiêu hủy, giả mạo chứng cứ, tài liệu, đồ vật của vụ án, tẩu tán tài sản liên quan đến vụ án; đe dọa, khống chế, trả thù người làm chứng…

Kể cả trường hợp khởi tố theo khoản 2 Điều 331 với mức hình phạt có thể lên đến 7 năm tù, 3 bị can sẽ khác sẽ bị tạm giam nhưng ông lê Tùng Vân được tại ngoài vì có yếu tố là người "già yếu" (trên 75 tuổi) và không thuộc một trong các trường hợp bắt buộc phải áp dụng biện pháp tạm giam theo Điều 119 BLHS.

Ngoài ra, theo Tiến sĩ Cường ông Lê Tùng Vân sẽ bị tạm giam nếu bị khởi tố thêm về tội danh lừa đảo hoặc tội xâm phạm tình dục với tình tiết định khung là có tính chất loạn luân hoặc trong trường hợp ông này có dấu hiệu tiếp tục thực hiện hành vi phạm tội, có dấu hiệu bỏ trốn hoặc cản trở hoạt động điều tra.

Vấn đề này sẽ phụ thuộc vào kết quả điều tra cũng như thái độ, nhận thức, hành vi của Lê Tùng Vân trong thời gian tới đây.