Từ vụ "quỷ ấu dâm" Huỳnh Đắc Cường: Bảo vệ nạn nhân trẻ em là quan trọng nhất!

Sau vụ việc đối tượng Huỳnh Đắc Cường (Quảng Nam) bị các cơ quan chức năng bắt giữ, khởi tố, nhiều bạn đọc, chuyên gia, cơ quan chức năng đã đồng loạt lên án hành vi của Cường và đề nghị tăng cường các giải pháp bảo vệ trẻ em. 

Đây là vụ việc được nhóm PV Điều tra của Dân Việt kiên trì đeo bám, theo đuổi và cung cấp thông tin đến cơ quan chức năng để phanh phui đối tượng vi phạm.

PV Dân Việt đã trao đổi với ông Bùi Minh Đức (Viện nghiên cứu Xã hội, Kinh tế và Môi trường) về những vấn đề liên quan đến bảo vệ trẻ em trong mối quan hệ cùng giới. 

Ông có nhận định gì về vụ việc của Huỳnh Đắc Cường đã được Báo Điện tử Dân Việt?

Hiện tại thì việc bảo vệ cho những nạn nhân trẻ em trong vụ việc là điều quan trọng nhất. Trong mọi trường hợp, quá trình điều tra, xét xử hay các thảo luận, truyền thông cần hết sức chú ý tới việc bảo vệ lợi ích tốt nhất cho trẻ, trẻ và gia đình được tham vấn tâm lý kịp thời, đặc biệt cần hết sức tránh việc đổ lỗi cho trẻ vì những lập luận như trẻ tự nguyện hay xu hướng tính dục của trẻ. 

Qua vụ việc này chúng ta thấy rõ rằng thái độ tiêu cực của xã hội với hành vi tình dục đồng tính sẽ khiến người đồng tính nói chung, hay trẻ em đồng tính nói riêng, che giấu hành vi của mình, tăng các rủi ro về sức khỏe cũng như dễ bị lạm dụng.

 Được biết Hùynh Đắc Cường cũng có gia đình, có vợ nhưng nhìn ở góc độ của tình dục, bản dạng giới có thể lý giải vì sao lại muốn quan hệ với những người cùng giới, đặc biệt là những thanh, thiếu niên?

Ở đây cần tách bạch xu hướng tính dục và hành vi tình dục. Xu hướng tính dục của một người thể hiện người đó có cảm xúc hấp dẫn tình cảm, tình dục với người khác giới, cùng giới hay cả hai giới. Còn hành vi tình dục thì không nhất thiết trùng với xu hướng tính dục, có thể do cơ hội có sẵn, do sở thích, hoặc vì sức ép xã hội. 

Trong trường hợp một người lập gia đình nhưng vẫn chưa có đủ dữ kiện để kết luận về xu hướng tính dục của họ là gì vì sẽ cần biết cả lý do và những trải nghiệm, tình trạng của mối quan hệ đó.

Người ấu dâm bị kích thích bởi những đặc điểm cơ thể của một cơ thể chưa trưởng thành, yếu tố giới tính là quan tâm tình dục thứ cấp, nên nhiều người ấu dâm thực hiện hành vi xâm hại với cả trẻ nam và trẻ nữ. 

Trong một số trường hợp khác, một người ấu dâm đơn thuần chọn lựa trẻ em là nạn nhân bởi vì trẻ em là đối tượng yếu thế mà họ dễ tiếp cận, dụ dỗ, xâm hại, chứ không phải họ thật sự thấy hấp dẫn với trẻ em. Một số người chọn ấu dâm trẻ nam vì nghĩ rằng không để lại hậu quả như mang thai, hoặc ít bị phát hiện hơn.

Nhu cầu của Huỳnh Đắc Cường có phải là bệnh hoạn không và hệ quả gây ra cho xã hội là như nào?

Khi hiểu về tình dục thì sẽ thấy rằng tình dục không phải luôn luôn là về tình dục. Trong nhiều câu chuyện về xâm hại tình dục thì khoái cảm tình dục không phải là động cơ hàng đầu, mà chính là khoái cảm về quyền lực, về việc được đô hộ thân thể người khác, đặc biệt với những nhóm người yếu thế hơn, ở vị trí ít được bảo vệ hơn. 

Một người không có khả năng quan hệ tình dục, vì lý do sức khỏe hay tuổi tác, vẫn có thể xâm hại tình dục người khác. Một người không hấp dẫn tình dục bởi trẻ em vẫn có thể đi xâm hại tình dục trẻ em, bởi vì trẻ em yếu ớt về nhận thức lẫn khả năng bảo vệ mình.

Tuy nhiên việc ác quỷ hóa tội phạm ấu dâm, khắc họa tội phạm ấu dâm như những kẻ lập dị, méo mó nhân cách lại là lợi bất cập hại. Thống kê cho thấy người ấu dâm thường là người thân thuộc với trẻ: 90% người ấu dâm là người quen của trẻ và gia đình trẻ. 

Điều đó không nói lên người ấu dâm là ác quỷ, nó nói lên rằng chúng ta đang quá sơ hở khi tạo nên những bối cảnh như mơ cho người ấu dâm lạm dụng quyền lực của họ. 

Việc càng khắc họa tội phạm ấu dâm như ma quỷ sẽ khiến chúng ta lơ là những mối nguy hiểm ở ngay sát bên trẻ, dưới những dáng vẻ vô cùng đạo mạo, đáng tin cậy, và khi vụ việc xảy ra sẽ rất dễ chìm vào im lặng.

Những vụ việc gây ầm ĩ rồi cũng qua, nhưng hệ quả của họ cho xã hội sẽ còn mãi nếu chúng ta không đi tới cùng nguyên do tại sao tội phạm xâm hại tình dục vẫn cứ tiếp diễn với mức độ ngày càng nhiều hơn. 

Đứng từ góc độ người nghiên cứu, để bảo vệ trẻ, chúng ta cần tăng cường giáo dục về giới tính, tình dục, sự quý trọng cơ thể và bảo vệ riêng tư. Muốn vậy, bản thân bố mẹ phải tôn trọng riêng tư của con cái. Nhiều bố mẹ Việt Nam có hành vi sờ mó bộ phận sinh dục trẻ nhỏ, và ngầm dạy rằng đó là hành vi yêu thương, quý mến sẽ khiến những người ấu dâm lợi dụng điểm đó.

Ông từng nghiên cứu nhiều về cộng đồng LGBT có thấy xuất hiện những người có sở thích kiểu bệnh hoạn như Huỳnh Đắc Cường không?

Một điểm đáng lưu ý là nhiều người hay nghĩ rằng người nam ấu dâm trẻ em nam đều là người đồng tính nam. Điều này không chính xác. 

Đa phần đàn ông ấu dâm trẻ nam không phải là người đồng tính nam. Trong một nghiên cứu của Groth and Birnbaum trên 175 người nam ấu dâm nam thì không ai nhận mình là người đồng tính, 47% chỉ hấp dẫn tình dục với trẻ em, 40% có hấp dẫn tình dục với người khác giới trưởng thành, và 13% có hấp dẫn tình dục với người khác giới và cùng giới trưởng thành, không ai thấy hấp dẫn với nam nhiều hơn nữ.

Trong lĩnh vực này, ông có những giải pháp và lời khuyên gì cho các bạn trẻ tránh mắc phải những cạm bẫy của những kẻ như Huỳnh Đắc Cường?

Những kiến thức nhận diện người ấu dâm nên được phổ biến rộng rãi hơn, tuy nhiên cũng lưu ý không có một dấu hiệu chung ở mọi trường hợp. Trách nhiệm này cần được đặt lên vai người lớn thay vì trẻ nhỏ.

Thứ nhất, người ấu dâm thường phải giả tạo hành vi để thân mật với trẻ, dành rất nhiều thời gian để được gần trẻ, người lớn cần rất tinh tế đánh giá xem tại sao họ lại chú tâm đặc biệt tới trẻ nhỏ, vì lý do gì. 

Để phân biệt với người "quý trẻ em", người lớn cần chú ý về việc người ấu dâm hay tạo ra cơ hội để ở một mình với trẻ. Hãy nhìn vào mạng lưới quen biết của họ, nếu họ biết và thân thiết với rất nhiều trẻ em, và "có vẻ" không quan tâm tới việc đầu tư thời gian vào mối quan hệ với người trưởng thành, đó là một trong những dấu hiệu rất rõ nét.

Thứ hai, người ấu dâm sẽ dành sự quan tâm tới trẻ em vào những đặc điểm rất cụ thể. Phần đông chúng ta quý mến trẻ em vì tính cách hồn nhiên của chúng, hay về sự thông minh, tình cảm của chúng. Hãy chú ý nếu chúng ta phát hiện một người quý mến, quan tâm trẻ em vì những đặc điểm liên quan quá nhiều tới cơ thể (khuôn mặt xinh, miệng đẹp, chân tay trắng trẻo...) và liên tục chụp hình lại những đặc điểm này.

Thứ ba, người ấu dâm sẽ tìm cơ hội để ở riêng với trẻ. Quan sát những hành động cụ thể xung quanh trẻ, như luôn gợi ý trông nom riêng, giữ trẻ khi bố mẹ đi vắng, xin phép rủ trẻ đi chơi ở ngoài... kèm theo những hành động "lấy lòng" trẻ như tặng quà liên tục cũng là một trong những dấu hiệu phổ biến. Việc ở riêng một mình với trẻ cần được xem là dấu hiệu cảnh báo cao nhất.

Khi phát hiện hay nghi ngờ, nên khéo léo đưa ngay con trẻ ra khỏi tình thế nguy hiểm, nhưng tuyệt đối không quát nạt hay trách móc trẻ sẽ làm ảnh hưởng tâm lý sâu sắc của trẻ. Đối với người ấu dâm, cũng không nên dùng bạo lực hay đe dọa, điều đó vô ích vì thường họ có nghìn lý do để biện hộ, việc có thái độ thù ghét chỉ khiến họ rút lui nhanh và chuyển sang người khác. Hãy cố gắng trò chuyện, nếu thực sự bạn muốn bảo vệ con mình và những người khác về lâu dài.

Trân trọng cảm ơn ông!