Trước đây, cây đu đủ đực thường bị chặt bỏ vì dù ra rất nhiều hoa nhưng lại không cho trái. Mặt khác, hoa đủ đủ thường rất đắng nên ít người sử dụng làm thực phẩm hàng ngày như quả đu đủ.
Tuy nhiên, thời gian gần đây, người tiêu dùng lại đổ xô đi tìm mua hoa đu đủ tươi hoặc khô để về ngâm mật ong, bồi bổ sức khoẻ cho những thành viên trong gia đình sau khi nhiễm COVID-19 có triệu chứng ho kéo dài.
Chị Lệ Thuỷ, trú tại Cầu Diễn (Bắc Từ Liêm, Hà Nội) cho biết, trước đây, ở quê chị, nhà nào trồng phải cây đu đủ đực là bực mình lắm, thấy ra hoa là chặt bỏ. Tuy nhiên, vừa rồi chị phải bỏ số tiền 800 nghìn đồng để mua được 1kg hoa đu đủ đực.
“Sau khi bị COVID-19, cả 4 mẹ con tôi bị ho kéo dài. Dùng đủ các loại thuốc, siro ho mà vẫn không khỏi. Thấy hàng xóm mách là mua hoa đu đủ đực về ngâm mật ong rồi uống sẽ đỡ nên tôi nhờ người quen ở quê mua giúp. Cứ tưởng là rẻ mà không ngờ lúc trả tiền mới “phát hoảng” vì họ báo 800 nghìn đồng/kg”, chị Thuỷ nói.
Thấy giá “quá chát”, chị Thuỷ hỏi thêm một vài địa chỉ bán hoa đu đủ đực thì được biết, giá hoa đu đủ đực tươi hiện tại là 100 nghìn đồng/kg, còn hoa đu đủ đực khô thì từ 1-1,2 triệu đồng. Như vậy, hoa đu đủ đực chị nhờ người quen mua ở quê với giá 800 nghìn đồng/kg vẫn còn “quá rẻ”.
Tương tự, chị Lương Thị Tới, trú tại Tam Nông (Phú Thọ) cho biết, loại hoa này ở quê chị trước đây ít người “đếm xỉa” tới. Nhà nào đất rộng thì cứ để đó ra hoa cho đẹp, ai xin thì cho. Nhà nào đất hẹp, thấy cây đu đủ đực mọc lên là đốn cả cây cho đỡ “rác vườn”. Nhưng khoảng 2 tháng nay, chị Tới thấy ngày càng nhiều người lùng mua hoa đu đủ đực.
“Mọi người truyền tai nhau rằng hoa đu đủ đực xào tỏi hay xào trứng, ngâm mật ong rất tốt nên tìm mua. Nhiều người hỏi mua nên từ chỗ cho nhau không hết thì giờ hoa đu đủ đực lại đắt hơn cả quả đu đủ. Mỗi cân tươi được mua buôn với giá 70-80 nghìn đồng trong khi quả đu đủ chỉ có giá từ 3-5 nghìn đồng/kg”, chị Tới nói.
Theo chị Tới, vì giá hoa đu đủ đực đột ngột tăng cao và nguồn hàng khan hiếm, có bao nhiêu cũng được thương lái lùng mua hết đến đó nên người tiêu dùng cũng phải chú ý kẻo mua phải hàng kém chất lượng hoặc mua phải hoa đu đủ cái.
“Hoa đu đủ cái mọc sát vào kẽ lá, bông to và đậu thành quả. Quả đu đủ có thể nấu canh, xào nộm, làm chua ngọt hay để chín để ăn nhưng hoa đu đủ đực thì mọc thành chùm dài, hoa rất nhỏ nhưng không đậu quả”, chị Tới phân tích.
Ngoài hoa đu đủ đực khô được bán với giá cả triệu đồng/kg, trên thị trường thời gian này còn có rất nhiều người rao bán hoa đu đủ đực ngâm mật ong với giá từ 500-800 nghìn đồng/lít.
Hoa đu đủ đực tên khoa học là Carica papaya, thuộc họ đu đủ (Caricaceae). Hoa có màu trắng, mọc thành từng cụm hoa dài, mùi thơm. Theo nghiên cứu của trường Đại học Central Luzon State của Philipines, hoa đu đủ đực chứa nhiều hoạt tính sinh học, lợi ích y khoa giúp thúc đẩy tiêu hóa, kháng viêm, trị ho, các bệnh đường hô hấp.
Hoa đu đủ đực là dược liệu chứa nhiều chất chống oxy hóa và khoáng chất như: flavonoid, sterol, triterpenoids, tannin, polyphenol và glycoside, beta-crotene, tannin, axit gallic.... Trong đó, flavonoid góp phần giúp kháng viêm, kháng u, tốt cho phổi.
Theo lương y Vũ Quốc Trung (Phòng Chẩn trị Y học cổ truyền, Hội Đông y Việt Nam), trong Đông y, hoa đu đủ đực có vị đắng, tính bình, có công dụng trị ho khan, ho có đờm, ho gà, ho nhiều về đêm.
Ngoài ra, loại hoa này cũng có công dụng trị viêm loét dạ dày, viêm họng, khàn tiếng, sỏi thận, đau niệu đạo, tiểu rắt... Hoa có thể sử dụng trực tiếp ở dạng tươi hoặc đã sấy khô.
Đặc biệt, hoa đu đủ đực đem ngâm với mật ong thì không chỉ làm thành siro trị ho siêu đỉnh mà còn giúp trẻ hoá mạch máu, là thuốc hạ đường huyết, hạ huyết áp, cực kỳ tốt cho bệnh nhân tiểu đường, tim mạch. Ngoài ra, chúng còn giúp phòng chống ung thư.
Để làm hoa đu đủ đực ngâm mật ong thì cần 1kg hoa đu đủ đực tươi với 1 lít mật ong hoặc 0,5kg hoa khô với 1 lít mật ong nguyên chất ngâm trong bình thủy tinh. Cứ một lớp hoa rưới một lớp mật ong và dùng nan bằng tre ấn bên trên để đảm bảo hoa luôn ngập trong mật ong. Sau 2-3 tháng có thể lấy ra dùng bình thường. Mỗi ngày có thể dùng 5ml để chăm sóc sức khỏe, chữa bệnh.