Vì sao trồng loại cây chi phí thấp, lợi nhuận ăn đứt cây lúa, nông dân vựa lúa Đồng Tháp Mười vẫn ngại?

Thời điểm này, nông dân trồng mè ở huyện Tân Hưng, Vĩnh Hưng (Long An) đang thu hoạch mè, năng suất mè 500-800kg/ha.

Lợi nhuận trồng mè ăn đứt cây lúa

Hiện, giá mè ở Đồng Tháp Mười thương lái đang thu mua 36.000-42.000 đồng/kg. Theo ông Nguyễn Xuân Hợp, Chủ tịch Hội Nông dân huyện Tân Hưng, với giá mè này, nông dân có lời trên dưới 20 triệu đồng/ha.

Anh Trần Chí Tâm (xã Hưng Điền B, huyện Tân Hưng) cho biết, vụ mè năm nay, anh trồng mè hơn 3ha. Theo đó, sau khi thu hoạch vụ lúa đông xuân, thay vì xuống giống vụ xuân hè, Tâm đã trồng mè.

Nhờ thời tiết thuận lợi, nên mè phát triển tốt, năng suất đạt 800kg/ha. Với giá mè 43.000 đồng/kg, sau khi trừ chi phí, anh có lời hơn 15 triệu đồng/ha.

Anh Tâm cho biết, mấy năm nay, năng suất mè tốt, giá cao, ổn định hơn cây lúa. "Nhìn chung, trồng mè có lợi nhuận cao, ăn đứt cây lúa", anh Tâm đánh giá.

Cạnh đó là ruộng mè của anh Phạm Văn Sĩ (xã Hưng Điền). Theo anh Sĩ, từ khi trồng 2 vụ lúa, xen vụ mè thu nhập của gia đình anh đã khá hơn trước.

Anh Sĩ cho biết, trước đây mỗi năm làm 3 vụ lúa anh lỗ te tua, nhất là từ năm 2016 đến nay. Năng suất lúa trung bình chỉ đạt 3-4 tấn/ha, giá lúa 4.000  - 5.000 đồng/kg, trong khi đó, chi phí phân, thuốc ngày càng tăng cao.

Nhấp nhổm trồng mè

Vụ mè xuân hè 2022, nông dân huyện Tân Hưng xuống giống được 495ha (chủ yếu mè đen). Diện tích mè này tập trung ở các xã Hưng Điền, Hưng Điền B, Hưng Hà.

Đến thời điểm này, nông dân đã thu hoạch hơn 130ha, năng suất bình quân 0,7 - 0,85 tấn/ha, giá bán dao động từ 39.000 đến 42.000/kg.

Sau khi trừ chi phí đầu tư (phân, thuốc, giống, công lao động,…), nông dân có lợi nhuận khoảng 20 triệu đồng/ha.

Tại huyện Vĩnh Hưng, vụ mè này nông dân gieo trồng được 266ha. Đến nay đã thu hoạch được 150ha. Năng suất mè đạt 0,7 - 1,3 tấn/ha, giá mè 38.000 - 43.000/kg.

Hiện, số diện tích mè còn lại tại huyện Tân Hưng, Vĩnh Hưng trong giai đoạn chín, sẽ cho thu hoạch dứt điểm trong vài ngày tới.

Từ năm 2020 đến nay, hiệu quả trồng mè khá tốt với năng suất tốt, giá cao. Vậy vì sao trồng mè chi phí đầu tư thấp (bằng 70% lúa), kỹ thuật dễ, sinh trưởng ngắn ngày, giá cao, năng suất tốt nhưng nông dân chỉ trồng mỗi năm/vụ?

Theo ông Hợp, thực tế chính quyền huyện Tân Hưng đã cho chuyển đổi hơn 1.000ha đất tại 3 xã Hưng Hà, Hưng Điền, Hưng Điền B sang trồng cây nông nghiệp ngắn ngày. Nhưng nông dân chủ yếu trồng xen 2 vụ lúa, 1 vụ mè/năm.

Ông Hợp lý giải, nguyên nhân nông dân chưa dám dứt hẳn cây lúa để trồng mè là chưa có doanh nghiệp bao tiêu đầu ra. "Giá mè còn khá xập xình. Đầu tháng thế này, cuối tháng thế kia. Thương lái thu mua trôi nổi, nên nông dân chưa yên tâm trồng mè", ông Hợp thổ lộ.

Được biết, trước đây cũng có công ty dầu mè thực vật về Tân Hưng bao tiêu đầu ra cho hạt mè. Thế nhưng, do doanh nghiệp này đưa ra nhiều quy định khó khăn, giá mè hợp đồng thấp hơn thị trường… nên nông dân hợp tác thời gian rồi nghỉ. Hiện, tại Tân Hưng một số nông dân đã thăm dò trồng 2 vụ mè, 1 vụ lúa/năm.