Ngày 16/5, các hợp đồng dầu thô tương lai đồng loạt tăng. Dầu Brent chuẩn toàn cầu tăng mạnh, vượt mốc 112 USD/thùng; dầu WTI của Mỹ cũng tăng trên ngưỡng 111 USD/thùng.
Giá dầu hôm nay duy trì đà tăng mạnh do lệnh trừng phạt cấm dầu Nga của EU ngày một lớn, căng thẳng giữa Nga - Ukraine, EU - Nga leo thang, kéo dài... tạo áp lực thiếu nguồn cung lớn với thị trường xăng dầu.
Các công ty châu Âu đã vật lộn trong nhiều tuần để tìm ra giải pháp đáp ứng yêu cầu của Nga đồng thời duy trì nguồn cung khí đốt quan trọng mà không vi phạm các lệnh trừng phạt đối với Ngân hàng trung ương Nga. Hiện châu Âu vẫn phụ thuộc nhiều vào nhiên liệu của Nga để đáp ứng nhu cầu sưởi ấm cho các ngôi nhà và cung ứng cho ngành điện.
Những diễn biến xoay quanh lệnh cấm nhập khẩu dầu Nga của EU vẫn sẽ tiếp tục là tin tức nóng, tác động đến thị trường dầu tuần này. Theo các chuyên gia, một lệnh cấm vận dầu mỏ của EU sẽ kích hoạt một cơn địa chấn trên thị trường dầu thô châu Âu và toàn thế giới.
Tuy nhiên, lệnh cấm vận dầu Nga của EU chỉ được thông qua nếu 27 nước thành viên “gật đầu”. Cho đến nay, Hungary vẫn là “chướng ngại vật” lớn nhất của lệnh cấm này bởi Hungary không giáp biển, không có đường ra biển và không kết nối với bất kỳ đường ống dẫn dầu nào của châu Âu, vì vậy phải phụ thuộc hoàn toàn vào nguồn cung dầu Nga.
Dầu mỏ của Nga chiếm 26% lượng dầu nhập khẩu của châu Âu và 40% lượng khí đốt ở châu Âu là nhập khẩu từ Nga.
Trong một diễn biến mới, từ hôm nay (16/5), các trung tâm mua sắm và một số cửa hàng dịch vụ tại thành phố Thượng Hải (Trung Quốc) sẽ được mở cửa hoạt động trở lại sau nhiều tuần đóng cửa do chính sách phong tỏa để chống dịch Covid-19. Từ đó, các hoạt động kinh tế, chuỗi cung ứng, sản xuất hàng hóa được khôi phục sẽ sớm thúc đẩy nhu cầu tiêu thụ xăng dầu tăng. Điều này cũng kéo đà tăng của giá dầu hôm nay.
Trong nước, trong vòng 2 tháng, giá bán lẻ xăng trong nước đã hai lần lập đỉnh. Gần nhất, hôm 11/5, mỗi lít xăng RON95 tăng lên mức 29.980 đồng, cao nhất lịch sử. Giá xăng lên sát 30.000 đồng/lít và còn có thể tăng thêm nếu giá thế giới vẫn xu hướng đi lên, sẽ ảnh hưởng tới tiêu dùng, phục hồi kinh tế và lạm phát. Nếu giá xăng dầu tăng 10% sẽ làm lạm phát tăng 0,36 điểm phần trăm và tăng trưởng giảm 0,5 điểm phần trăm.
Với đà tăng hiện nay, các chuyên gia nhận xét, giá xăng dầu bình quân sẽ tăng khá cao, ảnh hưởng trực diện tới vận tải, khai thác thuỷ sản và tiêu dùng. Nhà điều hành cần rà soát và tính toán lại các mức chi phí trong cơ cấu tính giá cơ sở xăng dầu và các loại thuế, phí để kìm đà tăng của loại nhiên liệu này.
Thực tế, giá xăng dầu hiện đang phụ thuộc rất lớn vào giá xăng dầu thế giới và việc điều chỉnh thuế, quỹ Bình ổn giá (BOG). Trong bối cảnh giá xăng dầu thế giới liên tục tăng cao, quỹ BOG cạn kiệt, thì việc hạ nhiệt giá xăng chỉ còn trông chờ vào việc giảm thuế.
Hiện mỗi lít xăng dầu bán ra thị trường phải gánh 4 loại thuế gồm thuế giá trị gia tăng 10%, thuế nhập khẩu 10%, thuế tiêu thụ đặc biệt 10% và thuế bảo vệ môi trường. Trong số này, thuế bảo vệ môi trường đã giảm 50% từ 1/4. Thuế nhập khẩu đã ở mức thấp, chỉ còn thuế tiêu thụ đặc biệt là có thể giảm. Tuy nhiên, việc giảm thuế cho mặt hàng xăng dầu hiện nay là khó, do nguồn thu đang bị ảnh hưởng nặng nề. Thu thuế đối với mặt hàng nhiên liệu đóng vai trò rất lớn trong thu ngân sách.
Các chuyên gia cho rằng, bài toán giảm giá xăng dầu trong ngắn hạn là quá khó nhưng về lâu dài, điều chỉnh giảm thuế tiêu thụ đặc biệt cho mặt hàng xăng dầu là cần thiết. Nhà nước sẽ phải nghiên cứu rất kỹ và có giải pháp phù hợp, vừa kìm đà tăng giá xăng dầu, vừa đảm bảo nguồn thu cho ngân sách.
Giá xăng dầu hôm nay 16/5: Giá bán lẻ xăng dầu trong nước ngày 16/5 cụ thể như sau: Xăng E5 RON 92 không quá 28.959 đồng/lít; xăng RON 95 không quá 29.988 đồng/lít; dầu diesel không quá 26.650 đồng/lít; dầu hỏa không quá 25.168 đồng/lít và dầu mazut không quá 21.560 đồng/kg.
Mức giá nói trên đã được điều chỉnh tăng tại kỳ điều hành giá của liên Bộ Tài chính - Công Thương ngày 11/5 với giá xăng tăng hơn 1.400 đồng/lít, giá dầu tăng hơn 1.000 đồng/lít, và giá dầu mazut giữ nguyên.
Đây là lần tăng thứ 3 liên tiếp của giá xăng trong nước.