TP.HCM đề xuất xây "siêu" cảng biển 6 tỷ USD ở Cần Giờ

Mới đây, Chủ tịch UBND TP.HCM đã ký văn bản khẩn gửi Thủ tướng Chính phủ về đầu tư cảng trung chuyển container quốc tế tại huyện Cần Giờ.

Theo đó, dự án cảng trung chuyển quốc tế tại huyện Cần Giờ có quy mô 7,2 km cầu cảng, tiếp nhận tàu container trọng tải lớn nhất thế giới hiện nay (24.000 Teus). Công suất thông qua của cảng này 10-15 triệu Teus. Tổng mức đầu tư khoảng 6 tỷ USD.

Dự kiến, công trình được phân kỳ thành 7 giai đoạn đầu tư. Trong đó, thời gian xây dựng và hoàn thành giai đoạn 1 là 2024-2027. Giai đoạn cuối được đầu tư và đưa vào khai thác vào năm 2040. Được biết, dự án này do Tổng công ty Hàng hải Việt Nam (VIMC) hợp tác với Công ty Mediterranean Shipping Company (MSC) - hãng tàu container hàng đầu thế giới nghiên cứu. 

Theo UBND TP.HCM, khu bến Cần Giờ ở cửa sông Cái Mép nằm tại vị trí có điều kiện tự nhiên thuận lợi về độ sâu luồng và vị trí địa lý nằm trên tuyến hàng hải quốc tế có thể đáp ứng cho tàu container có trọng tải lớn hoạt động tuyến Châu Âu, Châu Phi, Châu Mỹ.

Do đó, khu vực này có điều kiện hình thành cảng container trung chuyển quốc tế tạo lợi thế cạnh tranh với các nước trong khu vực, tạo sự đột phá trong phát triển kinh tế biển cho TP.HCM và cả nước.

Để có cơ sở hướng dẫn nhà đầu tư thực hiện các thủ tục đề xuất chấp thuận chủ trương đầu tư dự án và tổ chức lựa chọn nhà đầu tư, UBND TP.HCM kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Giao thông Vận tải phối hợp với thành phố và các cơ quan có liên quan đánh giá lợi thế, cơ hội và khả năng đáp ứng các điều kiện hình thành cảng trung chuyển quốc tế.

Từ đó, TP.HCM và các đơn vị liên quan sẽ xem xét, đề xuất điều chỉnh quy hoạch các cảng biển khu bến Cần Giờ nằm trong nhóm cảng biển số 4 thuộc TP.HCM theo hướng điều chỉnh, bổ sung chức năng cảng container trung chuyển quốc tế và triển khai đầu tư ngay trong thời kỳ 2021 - 2030.

UBND TP.HCM đánh giá việc sớm triển khai xây dựng các cảng container của cảng biển TP.HCM trong giai đoạn 2021 - 2030 là cần thiết để đáp ứng nhu cầu xuất nhập khẩu hàng hóa hiện tại và trong tương lai từ nay đến 2030 của TP.HCM nói riêng và các tỉnh Khu vực kinh tế trọng điểm phía Nam nói chung.

Theo các chuyên gia, cảng trung chuyển quốc tế tại Cần Giờ nếu được xây dựng sẽ tạo lợi thế cạnh tranh với các nước và phát triển kinh tế biển cho cả nước. 

TS Võ Kim Cương - nguyên Phó Kiến trúc sư trưởng TPHCM đánh giá việc xây dựng siêu Cảng biển tại huyện Cần Giờ là cần thiết. Song, vị chuyên gia cùng bày tỏ nhiều vấn đề cần lưu ý khi triển khai dự án này. 

Cảng cần phải nằm ở vị trí thuận lợi nhất cho các doanh nghiệp khai thác và phải có hạ tầng logistics đi kèm. Nhiều năm qua, việc đầu tư cảng được chú trọng nhưng không bố trí hạ tầng phù hợp kèm theo để đảm bảo cho cảng vận hành hiệu quả. Ngay cả cảng biển nước sâu Cái Mép - Thị Vải cũng thế, chưa có kho hàng tương xứng, chưa kết nối vận tải đường sắt…

Theo ông Cương, để xây dựng cảng trung chuyển quốc tế cần làm rõ một số vấn đề bao gồm: Cung đường để tiếp cận vào cảng, đường để giải tỏa hàng hóa từ cảng hay đây chỉ là trung chuyển giữa tàu với tàu thôi, tức là không có chuyện chở hàng vào nội địa.

"Phải xem lại quy hoạch cảng biển của Bộ Giao thông Vận tải đã làm. Quy hoạch nhóm cảng 4, mới chỉ có cảng biển phía Cái Mép thuộc tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, giờ đặt thêm cảng phía Cần Giờ có làm thay đổi quy hoạch và phải điều chỉnh quy hoạch. Điều này cũng phải tính lại, phải xem lại hiệu quả khai thác. Việt Nam rất nhiều cảng, trong đó nhiều nơi khai thác không hết công suất. Ngoài ra, còn phải tính toán ảnh hưởng của cảng lớn đến đô thị sinh thái Cần Giờ. Làm cảng thì được, nhưng tôi nghĩ phải trả lời thỏa đáng các câu hỏi trên", vị chuyên gia cho hay.

Trước đó, cuối năm 2021, UBND TP.HCM cùng Bộ Giao thông Vận tải đã tổ chức nghe nhà đầu tư báo cáo đề xuất đầu tư dự án phát triển cảng trung chuyển quốc tế tại khu vực Cần Giờ, TP.HCM.