Kharkov đang bị thương, trở nên tan hoang và không có điện
Nhưng vết thương hở hiện diện ở khắp mọi nơi. Một tòa nhà hành chính 6 tầng bị tên lửa đánh trúng trong tuần đầu tiên của cuộc chiến khiến các cửa sổ bị nổ tung nằm ngay đối diện Quảng trường Tự do của Kharkov.
Thành phố lớn thứ hai của Ukraine từng là trung tâm khoa học, học thuật và công nghiệp lớn trước khi xung đột bùng nổ, nhưng nhiều đường phố ở Kharkov giờ đây tan hoang, đổ nát vì bị trúng tên lửa, đạn pháo...
Đặc biệt, khi màn đêm buông xuống, Kharkov dường như là một thế giới khác xa với Kiev và Lviv - những thành phố hiếm hoi của Ukraine đang có cuộc sống tương đối bình thường.
Để "làm khó" các lực lượng Nga, giới chức Kharkov đã phải ra lệnh tắt hết điện trong thành phố vào ban đêm. Đèn đường không được bật, các ngôi nhà bị cấm để ánh sáng lọt qua rèm cửa.
Khi Nga tấn công trung tâm Kharkov bằng tên lửa S-300 ngay sau nửa đêm hôm thứ Năm tuần trước, các tòa nhà ở Kharkov rung chuyển. Mọi người lần mò tìm đường ẩn nấp trong các hành lang tối thui.
Ngoài trung tâm Kharkov, một số khu vực lân cận thành phố cũng phải gánh chịu các cuộc tấn công nặng nề của quân đội Nga.
Các vùng phía đông bắc của Kharkov từng diễn ra các cuộc giao tranh dữ dội ngay từ những ngày đầu xung đột và là mục tiêu của các cuộc pháo kích ác liệt.
Phóng viên của The Times of Israel đã tham quan các khu vực xập xệ, bị phá hủy bởi các cuộc oanh tạc với IdeaSoft HelpKharkiv, một cơ quan cứu trợ do doanh nhân người Israel gốc Ukraine Peter Kolomiets đồng sáng lập.
Doanh nhân Kolomiets đã trở về Israel kể từ khi chiến sự bắt đầu. IdeaSoft HelpKharkiv giờ đây do ông Sergey, 34 tuổi, điều hành các hoạt động viện trợ.
Từng là sĩ quan quản lý vũ khí trong quân đội Ukraine, Sergey từng kinh doanh vũ khí trước chiến tranh. Anh cùng bạn gái bỏ trốn đến thành phố Lviv, phía Tây Ukraine sau khi Nga tấn công hệ thống phòng không ở Kharkov vào ngày đầu tiên của cuộc chiến. Ba ngày sau, anh rể của Sergey đề nghị anh quay lại thành lập trung tâm cứu trợ bên trong trụ sở của IdeaSoft.
IdeaSoft đã mua gần 50.000 USD thuốc mỗi tháng và phát đến hơn 80.000 địa chỉ trong suốt chiến sự. Một số địa chỉ là các tầng hầm, nơi nhiều gia đình đang trú ẩn.
Phóng viên tờ The Times of Israel đã tham quan các khu vực ngoại ô Kharkov cùng các tình nguyện viên Dima và Yevgeny.
Khi các tình nguyện viên chất đầy các thùng hàng cứu trợ lên chiếc xe tải màu trắng, tiếng nổ ở đâu đó trong thành phố vang vọng khắp nơi.
Khi đi về phía đông bắc ra khỏi trung tâm thành phố, cả nhóm dừng lại ở một trường tiểu học đã bị trúng tên lửa, khung nhà cháy đen.
Cả nhóm cũng đi ngang qua tòa nhà nơi ông Dima sống trong một căn hộ ở tầng 9.
“Các bạn có thể thấy tên lửa được phóng từ Belgorod (Nga). Chúng tôi có thể thấy tên lửa được phóng lên và nơi nó đáp xuống”, ông Dima nói, đề cập đến thành phố biên giới của Nga cách Kharkov chỉ một giờ lái xe.
Một tòa nhà chung cư 9 tầng khác trên phố Buchmy bị trúng tên lửa vào ngày 3/4, gây ra hỏa hoạn thiêu rụi nó. Những đống gạch nằm trước lối vào tòa nhà giờ đây chỉ còn trơ khung.
Một công nhân xây dựng tên là Alexander sở hữu một căn hộ trên tầng 5. Alexander đang ngủ, ở nhà một mình, khi tên lửa đánh trúng tòa chung cư vào lúc 1 giờ sáng.
“Tên lửa xuyên qua tòa nhà và khiến tầng 9 bốc cháy. Tôi vội chạy ra ngoài, bởi tôi nghĩ rằng sau cú đánh đầu tiên thì sẽ có một cú đánh thứ hai", Alexander nói.
Mặc dù giờ đây tòa nhà không có điện, nước máy hay thậm chí cả cửa sổ, Alexander vẫn sống trong căn hộ của mình. Anh ngủ trong một chiếc túi ngủ quân sự. Các tình nguyện viên từ World Central Kitchen mang thức ăn đến cho anh.
Ở quận Saltivka xa hơn về phía đông bắc, đường phố vắng lặng hơn, các cửa hàng gần như đều đóng cửa.
Những dãy nhà chung cư đều mang dấu vết của những vụ hỏa hoạn gần đây. Xác những chiếc ô tô thủng lỗ chỗ do trúng các mảnh bom nằm la liệt trong bãi đậu xe, một số chiếc bị lật trong các hố lớn.
Sự sống vẫn sôi động giữa chiến tranh
Khi lái xe trở lại theo hướng trung tâm thành phố Kharkiv, các khu phố ngày càng trở nên sôi động hơn. Người dân chờ đợi ở các bến xe buýt, ô tô di chuyển dọc các con phố, người mua sắm tấp nập mua hàng rong trên vỉa hè.
Những chiếc xe điện thời Liên Xô vẫn tấp nập chạy dọc theo tuyến đường của chúng. Những người đàn ông râu rậm và những người lính không trong ca trực đứng bên ngoài một số quán bar đang mở cửa, uống bia và hút thuốc lá. Thậm chí có thể gọi một ly latte đá ở trung tâm thành phố.
"Chúng tôi đang cố gắng sống và dọn dẹp thành phố", Zhenya - một cư dân Kharkov chia sẻ.
Chiếc xe tải chở phóng viên tờ The Times of Israel đi phát hàng cứu trợ băng qua những con đường ngoằn ngoèo giữa các khu chung cư và các khu công nghiệp trống để tiếp cận các gia đình đang chờ đợi. Các tình nguyện viên kiểm tra giấy tờ tùy thân rồi sau đó trao của họ ổ bánh mì. Hầu hết những người nhận được hàng cứu trợ đều giữ vững tinh thần lạc quan, quả cảm.