Báo Dân Việt đã đăng bài: "Từ vụ việc thu hồi đất làm dự án du lịch ở Phú Quốc: Lợi ích quốc gia, công cộng xác định thế nào ?" (24/7/2022) phản ánh chất vấn của ông Hoàng Anh Công (Phó Trưởng ban Dân nguyện, thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội) và ông Trịnh Xuân An (Ủy viên chuyên trách Ủy ban Quốc phòng và An ninh của Quốc hội) với lãnh đạo chính quyền TP Phú Quốc và tỉnh Kiên Giang, về các dự án đang bị người dân khiếu nại, khi bị thu hồi đất.
Theo tìm hiểu của PV Dân Việt, Kiểm toán nhà nước khu vực V (thuộc Kiểm toán nhà nước) từng có văn bản thể hiện quan điểm về dự án khu du lịch Rạch Tràm.
Cụ thể, tại Báo cáo kiểm toán ngày 12/9/2018, Kiểm toán nhà nước khu vực V cho rằng: Dự án đường cơ động phía Bắc đảo Phú Quốc, hướng tuyến trong dự án được tỉnh Kiên Giang duyệt không đúng theo quy hoạch tại Quyết định số 633/QĐ-TTg ngày 11/5/2010 của Thủ tướng Chính phủ, về việc phê duyệt điều chỉnh Quy hoạch chung xây dựng đảo Phú Quốc, tỉnh Kiên Giang đến năm 2030 (gọi tắt Quy hoạch 633/QĐ-TTg).
Cụ thể, Kiểm toán nhà nước cho hay: Ở đoạn 3,3km cuối tuyến (từ Km7+752 đến km10+010) hướng tuyến bị lệch về phía rừng so với hướng tuyến trong Quy hoạch 633/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ.
Theo Kiểm toán nhà nước, trong dự án được tỉnh Kiên Giang duyệt, đoạn cuối tuyến đường sở dĩ "bị lệch về phía rừng" là nhằm "đi vào phần đất của dự án Khu du lịch sinh thái và dân cư Rạch Tràm".
Đến thời điểm kiểm toán, đoạn tuyến này đã có chủ trương của Ban Quản lý khu kinh tế Phú Quốc điều chỉnh theo ranh đất đã giao cho nhà đầu tư, để đầu tư Khu du lịch sinh thái và dân cư Rạch Tràm.
Tuy nhiên, việc điều chỉnh hướng tuyến theo ranh đất đã giao cho nhà đầu tư vẫn tiếp tục sai so với Quy hoạch 633/QĐ-TTg.
Kiểm toán nhà nước khẳng định tại Báo cáo: "Theo Quy hoạch 633/QĐ-TTg, khu đất mà đoạn 3,3km cuối tuyến của Dự án đường cơ động phía Bắc đảo Phú Quốc đi qua là đất kinh doanh, dịch vụ, quy hoạch làm khu du lịch sinh thái có quy mô 102ha, không nêu rõ là khu dân cư Rạch Tràm".
Sau đó, khu đất này được UBND tỉnh Kiên Giang giao cho nhà đầu tư để đầu tư khu du lịch sinh thái và dân cư Rạch Tràm, tại Quyết định số 2678/QĐ-UBND ngày 8/12/2017 của UBND tỉnh Kiên Giang, về việc phê duyệt Quy hoạch phân khu xây dựng khu du lịch sinh thái và dân cư Rạch Tràm tỷ lệ 1/2000, quy mô 169,32ha. Theo Quyết định phê duyệt này, UBND tỉnh Kiên Giang đã phê duyệt vượt 67,32ha so với Quy hoạch 633/QĐ-TTg.
Tiếp đó, Ban Quản lý khu kinh tế Phú Quốc ra Quyết định số 81/QĐ-QĐ-BQLKKTPQ ngày 11/4/2018 phê duyệt đồ án quy hoạch chi tiết 1/500 khu du lịch sinh thái và dân cư Rạch Tràm, quy mô 173,53ha. Như vậy, Quyết định này tiếp tục vượt so với quy hoạch của Thủ tướng Chính phủ.
Trước những bất cập trên trên, Kiểm toán nhà nước kiến nghị Ban Quản lý khu kinh tế Phú Quốc điều chỉnh dự án đường cơ động phía Bắc đảo Phú Quốc theo đúng quy hoạch đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.
Trường hợp điều chỉnh hướng tuyến, (đoạn 3,3km cuối tuyến) sai khác với Quy hoạch 633/QĐ-TTg, phải tham mưu với UBND tỉnh Kiên Giang, trình Thủ tướng Chính phủ về việc điều chỉnh quy hoạch, trình Bộ Quốc phòng về việc đảm bảo an ninh quốc phòng, trình Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn về việc ảnh hưởng tới khu bảo vệ nghiêm ngặt Vườn quốc gia Phú Quốc.
Bên cạnh đó, Kiểm toán nhà nước cũng kiến nghị đối với UBND tỉnh Kiên Giang, tổ chức kiểm tra đối với việc phê duyệt Quy hoạch phân khu xây dựng khu du lịch sinh thái Rạch Tràm tỷ lệ 1/2000 vượt 71,53ha so với Quy hoạch 633/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ và xử lý theo pháp luật.
Trong lúc công tác bồi thường chưa thỏa đáng, hàng chục hộ dân ấp Rạch Tràm, xã Bãi Thơm đang gửi đơn khiếu nại khắp nơi; ngày 28/7 vừa qua, chính quyền địa phương đã cho lực lượng xuống cưỡng chế, dựng hàng rào trên những khu đất của dân. Ông Trịnh Văn Điển – người dân ấp Rạch Tràm – cho biết: "Chúng tôi đang chờ phía chính quyền trả lời các thắc mắc, thì đột ngột, nhận được thông báo cưỡng chế thu hồi đất".
Rất nhiều hộ dân đã gửi đơn tới các cơ quan chức năng yêu cầu dừng ngay việc cưỡng chế, thu hồi đất, trả lời các vấn đề mà Đoàn giám sát thuộc Ủy ban Thường vụ Quốc hội đặt ra cho tỉnh Kiên Giang vào cuối tháng 6 vừa qua; làm rõ cơ sở pháp lý để thu hồi đất của người dân theo đúng quy định của luật pháp.