Đó là ví von của đại biểu Quốc hội Trịnh Xuân An - Ủy viên chuyên trách Ủy ban Quốc phòng An ninh của Quốc hội.
Tại phiên thảo luận về Luật Khám bệnh, chữa bệnh (sửa đổi) của Quốc hội ngày 24/10, nhận mình là đại biểu không phải công tác trong ngành y, tuy nhiên với tình cảm của mình cũng như muốn mong muốn dự án luật này được tiếp tục hoàn thiện tốt hơn, đại biểu Trịnh Xuân An góp ý, trong dự án luật chỉ có một từ "tự chủ" duy nhất được nêu ở Điều 106, đó là chi ngân sách cho tự chủ, cho nên các đại biểu đề nghị cần phải có một chương hay một mục về cơ chế tự chủ.
"Tôi cho rằng, tự chủ cũng giống như một dòng sông được khơi thông thì con thuyền là các bệnh viện công đi trên đó sẽ được an toàn và rất tiện lợi. Còn nếu chúng ta xác định không cẩn thận, rất dễ bị đánh đắm con thuyền đó", đại biểu An ví von.
Nhắc đến thực tế cơ chế cho các bệnh viện tự chủ vừa qua như Bệnh viện Bạch Mai, Bệnh viện K, đại biểu An cho rằng đây gần như hiện tượng con thuyền đã bị đắm vì cơ chế không đầy đủ, không đến nơi đến chốn. "Đặc biệt, 2 vấn đề lớn trong tự chủ về con người và vấn đề kinh phí đều không giải quyết được", ông An nói và cho rằng, nhiều đại biểu Quốc hội đã phân tích trước đó.
Do tầm quan trọng của những nội dung còn cần được hoàn thiện, đại biểu Trịnh Xuân An đề nghị lùi việc thông qua luật sang kỳ họp thứ 5, thay vì tại kỳ họp 4.
Góp ý về nội dung xã hội hóa, vị đại biểu Quốc hội Đoàn Đồng Nai cho rằng, cần nêu các quy định cụ thể, không nên chỉ quy định mang tính chất nguyên tắc như dự thảo luật.
Chưa đồng tình với quy định về vay vốn để đầu tư công trình hạ tầng, thiết bị y tế, đại biểu An cho rằng, nội dung này không phải là xã hội hóa, cần cân nhắc.
"Tôi hỏi một số bác sĩ họ nói rằng có những loại máy móc, phương tiện chỉ đi với loại một loại hóa chất nhất định, các hãng đề nghị cho mượn nhưng phải dùng loại hóa chất của họ. Nhưng chúng ta lại căn cứ vào quy định của đấu thầu, lúc nào cũng phải chăm chăm để đấu thầu, đấu thầu được máy lại không đấu thầu được hóa chất, đấu thầu được hóa chất thì không đấu thầu được máy. Tôi rất đồng tình ý kiến của bác sĩ Tri Thức (đại biểu phát biểu trước đó-PV) là đề nghị phương án mượn", đại biểu đoàn Đồng Nai nhấn mạnh
Vị đại biểu là Ủy viên chuyên trách Ủy ban Quốc phòng An ninh cũng cho rằng, nhiều quy định trong dự thảo luật vẫn còn vướng mắc, chưa rõ ràng, nhất là quy định về đấu thầu, mua sắm trang thiết bị.
Còn đại biểu Phạm Khánh Phong Lan (Trưởng Ban Quản lý an toàn thực phẩm TP.HCM) bày tỏ băn khoăn về hoạt động của các cơ sở khám, chữa bệnh, hoạt động của người hành nghề được quy định trong dự thảo luật.
Với cơ sở khám, chữa bệnh, bà Lan nhìn nhận những phân tích, đánh giá và cũng như những giải pháp đưa ra chưa thể giải quyết được những vấn đề xã hội hóa, cơ chế tự chủ của các bệnh viện.
"Hiểu một cách đơn giản và trên thực tế, chúng tôi chỉ thấy xã hội hóa là ở mức Nhà nước ngưng chi trả lương, còn cơ chế tổ chức, nhân sự, tài chính và mua sắm thì các bệnh viện đều không tự quyết được. Và mục tiêu của xã hội hóa là làm sao để cho phát huy được năng lực của cán bộ, của nhân viên y tế để tăng cường chất lượng", bà Lan chia sẻ quan điểm.
Theo đại biểu Đoàn TP.HCM: "Chúng ta chỉ đang loay hoay làm thế nào để mức giá thanh toán bảo hiểm y tế thấp nhất... Cho nên, cứ luẩn quẩn giá thì làm sao thấp nhất, từ giá thuốc cho tới vật tư y tế, trang thiết bị, tất cả những chuyện nảy sinh, rồi đặt máy móc như thế nào,...Tất cả đều là từ chuyện bảo hiểm y tế thanh toán như thế nào".
Nữ đại biểu cho rằng, thời gian qua, những bệnh viện đầu ngành với số lượng cán bộ, cơ sở khang trang và đồ sộ nhưng cũng phải rút khỏi tự chủ vì thực chất chưa có tự chủ. Phân tích nguyên nhân, bà Lan cho rằng, hàng chục năm kể từ khi xã hội hóa và tự chủ bệnh viện, đến nay vẫn chưa có một tổng kết, đánh giá chính thức nào về những mô hình này.
"Nếu không tổng kết, đánh giá, không mổ xẻ, làm sao biết được yếu chỗ nào và làm sao đề ra được những giải pháp. Thực sự chúng ta chỉ chạy theo những sự cố, nay bị thế này, mai bị thế kia và hậu quả hiện nay chính là bệnh viện thiếu thuốc, thiếu trang thiết bị, vật tư y tế, nhân viên y tế sợ hãi, không dám làm, không dám chủ động, sáng tạo và xin nghỉ nhiều, nhiều bệnh viện xin rút không tự chủ", bà Lan phát biểu trước hội trường Quốc hội.
Trước những phân tích nêu ra, đại biểu Phạm Khánh Phong Lan đề nghị cần phải có tổng kết, đánh giá quá trình tự chủ bệnh viện và cũng nên thực hiện với cả vấn đề đấu thầu giá thuốc trong bệnh viện, đào tạo nguồn nhân lực đã được sử dụng đúng hướng...