Huyện Cần Giờ là khu vực duy nhất của TP.HCM giáp biển. Nơi đây được thiên nhiên ban tặng nguồn tài nguyên dồi dào về thủy, hải sản. Trong đó có nhiều loài cá, tôm,... có hương vị đặc trưng, trở thành đặc sản địa phương.
Cá dứa là một trong số những mặt hàng thủy sản đang được huyện Cần Giờ quan tâm phát triển. HTX Cần Giờ Tương Lai là một trong những đơn vị tiên phong, đưa sản phẩm cá dứa tươi ra thị trường dưới dạng đóng gói đông lạnh. Đây là nỗ lực để đưa sản phẩm cá dứa tươi đến gần hơn với người tiêu dùng, đồng thời nâng cao thương hiệu hải sản Cần Giờ. Hiện HTX Cần Giờ Tương Lai đã gửi hồ sơ, để đăng ký OCOP cấp thành phố cho sản phẩm cá dứa tươi .
Cá dứa có tên khoa học là Pangasius kunyit. Đây là một trong những loại cá da trơn, sống tập trung chủ yếu ở các vùng cửa sông nước lợ, có nhiều cây bần, cây đước, rừng ngập mặn như: Cà Mau, Cần Giờ, Vũng Tàu. Lượng cá dứa sống ở vùng biển, vùng cửa biển là rất hiếm.
Cá dứa có thể thích nghi ở vùng nước mặn và lợ. Trong môi trường nuôi nhốt, cá thích nghi và tăng trưởng tốt trong điều kiện nước lợ, có độ mặn 5 – 18 %. Ngoài thức ăn chính là động vật phù du, cá dứa còn ăn trái các loài cây vùng ngập mặn như: mắm, bần, ổi…
Ông Huỳnh Văn Thanh - Giám đốc HTX Cần Giờ Tương Lai cho biết: “Khi nhắc đến cá dứa thì nhiều người nghĩ ngay đến Cần Giờ. Việc này gần như đã ăn sâu trong lòng của mọi người bởi món đặc sản này. Cá dứa là loài cá được người dân miền Nam rất ưa chuộng bởi thịt cá không tanh, thịt săn chắc, trắng hồng, ít mỡ và thơm ngọt”.
Cá dứa có hương vị thơm ngon và bổ dưỡng nên được chế biến làm nhiều món ăn khác nhau như cá dứa kho tộ, canh chua cá dứa. Đặc biệt là món cá dứa khô chiên, ăn với cơm cháy được rất nhiều thực khách ưa chuộng mỗi khi về Cần Giờ du lịch.
Thiên nhiên huyện Cần Giờ kết hợp giữa 2 nguồn nước ngọt và nước mặn tạo nên nguồn nước lợ. Ngoài ra, khu vực Cần Giờ có rất nhiều trái mắm, trái sộp là loại thức ăn được cá dứa ưa thích. Vì vậy, thịt cá dứa ở vùng này ngon hơn hẳn ở những vùng khác.
HTX Cần Giờ Tương Lai thu mua cá từ những người nuôi, đánh bắt, sau đó tập trung tại cơ sở của HTX để chế biến. Sản phẩm cá dứa tươi của HTX Cần Giờ Tương Lai, là sản phẩm được sản xuất với công nghệ tiên tiến theo tiêu chuẩn HACCP Codex. Từ khâu nuôi trồng đến khâu sơ chế và đóng gói đều được giám sát kỹ càng, đảm bảo tính mỹ quan lẫn chất lượng sản phẩm luôn ở mức cao nhất.
Đại diện HTX Cần Giờ Tương Lai cho biết, hiện nay trên thị trường có nhiều sản phẩm cá dứa tươi không rõ nguồn gốc. Những sản phẩm này được bán với giá rẻ, gây khó khăn cho sản phẩm cá dứa Cần Giờ. “Chính vì được nhiều người ưa chuộng nên tình trạng làm giả cá dứa Cần Giờ xuất hiện trên thị trường ngày càng nhiều. Điều này làm ảnh hưởng đến chất lượng và uy tín của thương hiệu cá dứa đặc sản Cần Giờ”, ông Huỳnh Văn Thanh - Giám đốc HTX Cần Giờ Tương Lai cho hay.
Để khắc phục tình trạng này, HTX Cần Giờ Tương Lai đã đưa ra khuyến cáo và hướng dẫn người tiêu dùng cách nhận biết cá dứa Cần Giờ chính hiệu. Theo đó, người tiêu dùng có thể dựa vào 3 tiêu chí để phân biệt cá dứa Cần Giờ với cá dứa ở các khu vực khác.
Thứ nhất, dựa vào sọc đen dọc theo lưng cá. Cá dứa Cần Giờ sẽ có sọc đen dọc theo lưng, còn cá dứa giả thì không. Đây là một đặc điểm rất dễ giúp người tiêu dùng nhận biết.
Thứ hai, dựa vào lớp mỡ dưới da: đặc điểm này người tiêu dùng cần quan sát kĩ, ngay giữa phần da lưng và phần thịt cá. Nếu là cá dứa Cần Giờ sẽ không thấy lớp mỡ trắng ở đây, còn cá dứa giả sẽ có lớp mỡ trắng rất dày.
Thứ ba, dựa vào vây, với cá dứa Cần Giờ sẽ có vây màu hồng nhạt, hình dạng suôn và thẳng. Cá dứa giả thường có vây màu xám nhạt, hình dạng thô và cong. Chính vì yếu tố này, nhiều nơi làm cá dứa giả sẽ cắt luôn chiếc vây, để khách hàng không nhận ra. Ngược lại những nơi bán cá dứa thật luôn để vây này lại, cho khách hàng dễ phân biệt.
Việc HTX Cần Giờ Tương Lai phấn đấu đưa sản phẩm cá dứa tươi lên chuẩn OCOP, là bước đi nhằm khẳng định và bảo vệ thương hiệu cá dứa Cần Giờ.
“Thời gian tới HTX Cần Giờ Tương Lai sẽ xây dựng kế hoạch chi tiết các sản phẩm chủ lực, ứng dụng khoa học công nghệ trong sản xuất, chế biến nguyên liệu và quản lý chất lượng theo chương trình OCOP, phát triển thị trường gắn với tiêu thụ sản phẩm. HTX Cần Giờ Tương Lai sẽ chủ động tìm hiểu để tiếp cận những chính sách hỗ trợ cũng như phát huy nội lực. Đẩy mạnh liên kết để phát triển sản xuất đồng bộ, quảng bá và xây dựng thành thương hiệu”, ông Huỳnh Văn Thanh - Giám đốc HTX Cần Giờ Tương Lai cho hay.