Nuôi tôm trong rừng ngập mặn thích ứng biến đổi khí hậu ở ĐBSCL: Thực hiện đơn giản, thu lợi ích kép

Nuôi tôm trong rừng ngập mặn ở ĐBSCL: Đơn giản, hiệu quả, rủi ro thấp

Xã Long Vĩnh, huyện Duyên Hải, tỉnh Trà Vinh là một trong những nơi đi đầu trong việc ứng dụng mô hình nuôi tôm dưới tán rừng ngập mặn. Trong những ngày này, nhiều vuông tôm đã sắp đến ngày thu hoạch. Giá tôm ở mô hình này thường cao hơn ở mô hình nuôi tôm truyền thống khoảng 15% và hầu hết được bao tiêu, xuất khẩu đi châu Âu.

Ông Nguyễn Quốc Anh (ở xã Long Vĩnh, huyện Duyên Hải) là một trong những người mạnh dạn đi đầu khi "dám" nuôi tôm dưới tán rừng ngập mặn. "Làm mô hình này được cái lợi là, chúng tôi vừa trồng rừng, vừa nuôi tôm, chi phí đầu tư thấp nhưng giá bán tôm vẫn cao hơn tôm ở các đìa khác, rủi ro do thua lỗ hầu như rất thấp"- ông Anh cho biết.

Theo ông Quốc Anh, khi trồng rừng ngập mặn có thêm nhiều loại con khác phù hợp với điều kiện nước mặn như cua... đến sinh sống tự nhiên, nên khi thu hoạch, người dân cũng có thêm thu nhập, tạo "lợi ích kép" vừa bảo vệ, tránh hủy diệt được môi trường, vừa tạo thêm đa dạng sinh học.

Gần 20 năm nuôi tôm dưới tán rừng ở xã Long Vĩnh, huyện Duyên Hải trên diện tích hơn 3ha; trong đó cây rừng chiếm hơn 30% diện tích, ông Phạm Thái Bình cho biết, đây là mô hình sinh kế rất bền vững. Bình quân mỗi ha, gia đình ông có thu nhập khoảng 100 triệu đồng/năm.

Ông Tăng Vũ Phòng - Phó Chủ tịch UBND xã Long Vĩnh cho hay: "Kết quả ứng dụng, sau khi thu hoạch, tôm đạt kích cỡ lớn hơn, trung bình từ 20-30 con/kg, mỗi hộ có 1ha thu 500-600kg là thấp nhất".

Để hỗ trợ những hộ có ít đất, ít nguồn vốn phát triển mô hình nuôi tôm dưới tán rừng, nắm vững quy trình kỹ thuật nuôi, từ tháng 6/2020, từ nguồn vốn của dự án chống chịu khí hậu tổng hợp sinh kế bền vững vùng ĐBSCL (MD - ICRSL) do Ngân hàng Thế giới tài trợ, Trung tâm Khuyến nông tỉnh Trà Vinh đã chọn 22 hộ ở huyện Duyên Hải để hỗ trợ thực hiện mô hình và trình diễn. 

Theo đó, các hộ tham gia được hỗ trợ 50% giống tôm sú, 50% thức ăn viên công nghiệp, 50% bộ dụng cụ đo môi trường nước…

Theo ông Nguyễn Văn Phùng - Phó Giám đốc Trung tâm Khuyến nông tỉnh Trà Vinh, đây là mô hình có tính thích ứng biến đổi khí hậu tốt, được khuyến khích phát triển. Trà Vinh hiện có tổng diện tích rừng hơn 9.000ha; trong đó có hơn 4.000ha rừng được người dân tự trồng và bảo vệ để kết hợp nuôi tôm sinh thái.

Nhân rộng ở nhiều địa phương

Tại Cà Mau, toàn tỉnh hiện có tổng diện tích 35.000ha rừng ngập mặn, tập trung nhiều ở 2 huyện Năm Căn và Ngọc Hiển. Phát huy lợi thế điều kiện tự nhiên những năm qua người dân vùng nuôi trồng thủy sản phía Nam tỉnh Cà Mau phát triển rất mạnh mô hình nuôi tôm dưới tán rừng.

Theo đánh giá của Sở NNPTNT tỉnh Cà Mau: Dự án CMD - ICRSL đã triển khai "Đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng để phòng, chống xói lở bờ biển, cung cấp nước ngọt và phục vụ nuôi tôm - rừng vùng ven biển tỉnh Cà Mau" (gọi tắt là TDA 8). Người dân nuôi tôm trong môi trường rừng ngập mặn ở Cà Mau đạt hiệu quả rất khả quan.

Qua theo dõi đánh giá, mỗi ha lợi nhuận khoảng 80 triệu đồng/năm tập trung ở các huyện Năm Căn, Ngọc Hiển, Đầm Dơi. Qua dự án này cho thấy việc sản xuất của người dân thích ứng với biến đổi khí hậu ngày càng tốt hơn. Người dân sinh sống ở đây có điều kiện phát triển các mô hình sinh kế cuộc sống ổn định hơn.

Hiện nay, tổng diện tích nuôi tôm - rừng của tỉnh Cà Mau đạt khoảng hơn 80.000 ha. Trong đó, các tổ chức đã chứng nhận cho hơn 19.000 ha tôm - rừng theo các tiêu chuẩn quốc tế như Naturland, EU Organic, Canada Organic, Selva Shrimp, ASC, BAP…

Phát huy nguồn lực hỗ trợ từ Dự án MD - ICRSL, tỉnh Cà Mau đang tăng cường chuyển giao, ứng dụng công nghệ, đẩy mạnh phát triển mô hình nuôi tôm - rừng có hiệu quả trong điều kiện biến đổi khí hậu. Đồng thời, khuyến khích người nuôi áp dụng các quy trình kỹ thuật mới thân thiện môi trường. Khuyến khích các doanh nghiệp chế biến, xuất khẩu thủy sản xây dựng vùng nuôi tôm sinh thái đầu tư vốn, kỹ thuật theo tiêu chuẩn quốc tế để được chứng nhận.