Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi): Chưa giải quyết được triệt để các vấn đề bất cập

Xây dựng bảng giá đất cần đảm bảo công khai, minh bạch, tránh tiêu cực

Thảo luận tại phiên họp, đại biểu Đặng Bích Ngọc (đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Hòa Bình) bày tỏ nhất trí với sự cần thiết phải ban hành Luật Đất đai (sửa đổi) nhằm khắc phục những bất cập hiện hành trong quản lý, sử dụng đất đai và cụ thể hóa các nhiệm vụ, giải pháp đã đặt ra trong Nghị quyết 18-NQ/TW về tiếp tục đổi mới, hoàn thiện thể chế, chính sách, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý và sử dụng đất đai, tạo động lực đưa đất nước ta phát triển có thu nhập cao.

Đồng thời, đại biểu đánh giá cao sự nỗ lực của Chính phủ trong việc xây dựng, tiếp thu, chỉnh lý dự án luật. Một dự án luật phức tạp, phạm vi tác động rộng và quan trọng đối với sự phát triển kinh tế của đất nước.

Tuy nhiên, dự thảo luật còn một số nội dung chưa thống nhất với các quy định khác của luật liên quan, chưa giải quyết được triệt để các vấn đề bất cập trong thực tế.

Do vậy, đại biểu đề nghị Chính phủ, các Bộ, ngành tiếp tục nghiên cứu, rà soát, hoàn thiện dự thảo luật để đảm bảo tính đồng bộ, toàn diện của pháp luật đất đai.

Đối với quy định về bảng giá đất, đại biểu Đặng Bích Ngọc nêu rõ trên thực tế, tình trạng tiêu cực, tham nhũng trong việc định giá đất tại một số địa phương thời gian qua một phần do những bất cập trong việc xác định bảng giá đất.

Tính minh bạch, khách quan, chính xác của bảng giá đất là vấn đề rất quan trọng, góp phần định giá đất cụ thể.

Do đó, đại biểu đề nghị cần có tổ chức độc lập, chuyên nghiệp trong việc xây dựng bảng giá đất đảm bảo công khai, minh bạch, tránh tiêu cực khi xây dựng, trình cấp có thẩm quyền phê duyệt bảng giá đất hàng năm.

Về quy định đối với đất do các công ty nông, lâm nghiệp quản lý, sử dụng, đại biểu cho rằng quy định như dự thảo luật còn chung chung, chưa giải quyết được những vấn đề tồn tại trong quản lý và sử dụng đất của các nông, lâm trường, trong đó có việc cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho người đang sử dụng đất là người nhận khoán.

Đại biểu Đặng Bích Ngọc đề nghị cơ quan soạn thảo nghiên cứu bổ sung quy định cụ thể trong dự thảo luật hoặc giao Chính phủ quy định cụ thể trong nghị định hướng dẫn quy định về người đang sử dụng đất là người nhận khoán. Đồng thời bổ sung quy định cụ thể về điều kiện, cơ chế tài chính để được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với đất có nguồn gốc nông, lâm trường.

Cần có biện pháp tăng cường công tác quản lý nhà nước trong việc nhận chuyển nhượng, kiểm soát việc chuyển đổi mục đích của chuyển nhượng

Góp ý vào dự án luật này, đại biểu Huỳnh Thanh Phương - đoàn ĐBQH tỉnh Tây Ninh quan tâm đến quy định mở rộng hạn mức nhượng quyền sử dụng đất của hộ gia đình, cá nhân lên không quá 15 lần tại Điều 181 của dự thảo. Qua thực tiễn cho thấy chưa phát sinh vướng mắc gì trong việc thực hiện quy định này.

Với tốc độ phát triển như hiện này, việc nhìn nhận nâng hạn mức là phù hợp. Và để tăng cường quản lý nhà nước về đất đai, đại biểu Huỳnh Thanh Phương đề nghị cần tiếp tục quy định về hạn mức.

Về quy định mở rộng đối tượng chuyển nhượng đất trồng lúa tại Điều 57, đại biểu Huỳnh Thanh Phương cho rằng, việc không hạn chế tổ chức, cá nhân, hộ gia đình trực tiếp sản xuất nông, lâm nghiệp nhận quyền chuyển nhượng đất trồng lúa cũng là phù hợp với thực tiễn đang diễn ra hiện nay.

Nhưng, theo đại biểu để đảm bảo diện tích đất trồng lúa của địa phương và của cả nước. Đại biểu đề nghị, cần phải có biện pháp tăng cường công tác quản lý nhà nước trong việc nhận chuyển nhượng, kiểm soát việc chuyển đổi mục đích của chuyển nhượng để tránh tình trạng cá nhân lợi dụng chính sách thu gom đất này mà phải không nhằm mục đích sản xuất nông nghiệp.

Đề cập về tài chính về giá đất tại Chương 11, dự thảo luật đã bỏ khu đất đai, khung giá đất của Chính phủ. Đại biểu cho rằng, đây là nội dung sửa đổi quan trọng, phù hợp với thực tiễn hiện nay. Tuy nhiên, làm sao để xác định giá đất sát với giá thị trường là một bài toán rất khó.

Do đó, đại biểu Huỳnh Thanh Phương cho rằng, việc xác định giá đất sát với giá thị trường là điều mà luật phải tính toán kỹ và cần quy định chặt chẽ công tác công khai thông tin, tuyên truyền về giá để hạn chế tình trạng sốt đất ảo, giúp cân bằng ổn định về giá thị trường, có chế tài xử lý nghiêm những hành vi đầu cơ, lướt sóng, tạo giá ảo về đất, gây nhiễu loạn thị trường đất đai.

Liên quan đến quy định đăng ký đất đai, cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở gắn với tài sản gắn liền với đất, đại biểu Huỳnh Thanh Phương đề nghị cần có quy định cụ thể để đảm bảo quyền và nghĩa vụ của các bên.

Về hòa giải tranh chấp đất đai quy định tại Điều 234, dự thảo luật có ba hình thức hòa giải: Tự hòa giải, hòa giải ở cơ sở và hòa giải tại tòa án.

Đại biểu đề nghị chỉ cần quy định các bên được lựa chọn hòa giải, có thể hòa giải tại cơ sở hoặc giải tại tòa án hoặc khởi kiện ra tòa. Hòa giải tại tòa án thì do hòa giải viên thực hiện, nếu giải quyết không thành thì thụ lý giải quyết theo tố tụng.

Đại biểu cho rằng, quá trình giải quyết theo tố tụng tại tòa vẫn tiếp tục hòa giải nên vẫn đảm bảo được ý kiến của các bên nếu mà thống nhất được với nhau.