Sử dụng độc tố để… điều trị bệnh lý thần kinh

Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM vừa điều trị cho trường hợp người bệnh L.Đ.A. (51 tuổi, ngụ tại Tây Ninh) bị tình trạng co cứng cơ sau chấn thương sọ não. Tay và chân người bệnh bị co cứng khiến việc vệ sinh cá nhân gặp nhiều khó khăn.

Sau khi được tiêm Botulinum toxin, cơ người bệnh mềm ra, tầm vận động của khớp được cải thiện,động tác sinh hoạt của người bệnh dễ dàng hơn.

ThS.BS. Đặng Thị Huyền Thương, Khoa Thần kinh Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM, cho biết Botulinum toxin là một protein được sản xuất tự nhiên bởi vi khuẩn Clostridium botulinum. Tuy độc tố này có thể gây ngộ độc thực phẩm nhưng các nhà khoa học đã biến đổi chất độc này thành một thuốc an toàn và hiệu quả khi sử dụng với liều thích hợp để điều trị nhiều bệnh khác nhau.

Botulinum toxin được tiêm vào cơ hoặc tuyến, ngăn chặn sự kết nối giữa thần kinh và cơ hoặc giữa thần kinh và tuyến. Điều này sẽ làm cho cơ yếu đi hoặc làm cho tuyến giảm tiết nước bọt và giảm tiết mồ hôi. Hiện nay Botulinum toxin được ứng dụng để điều trị các bệnh co thắt nửa mặt, loạn trương lực, co cứng cơ, tăng tiết mồ hôi, tăng tiết nước miếng, run, bàng quang tăng hoạt, đau đầu Migraine mạn.

Sau khi tiêm, thuốc bắt đầu có hiệu quả sau 2 - 7 ngày. Người bệnh sẽ cảm nhận được hiệu quả đầy đủ nhất sau khoảng 2 tuần. Tuy nhiên vì Botulinum toxin chỉ có hiệu quả tạm thời nên người bệnh cần được tiêm lặp lại mỗi 3-6 tháng. Đặc biệt, người bệnh không được tiêm lại khi chưa đủ 3 tháng để ngăn ngừa tình trạng kháng thuốc.

Theo TS BS. Trần Ngọc Tài, Phó trưởng khoa Thần kinh khi sử dụng với liều thích hợp, Botulinum toxin thường được tiêm tại cơ đích với liều lượng rất nhỏ làm giảm tình trạng co cơ tự ý và cải thiện triệu chứng của người bệnh. Hiện nay, các kỹ thuật tiêm thuốc vào cơ gồm: tiêm dựa vào các mốc giải phẫu, tiêm dưới hướng dẫn của máy điện cơ và tiêm dưới hướng dẫn của siêu âm. Kỹ thuật tiêm và liều lượng phù hợp cho mỗi người bệnh sẽ được bác sĩ đánh giá dựa theo tình trạng thực tế.

Để đảm bảo an toàn và hiệu quả, người bệnh cần lựa chọn đơn vị y tế tin cậy, có năng lực thăm khám cũng như điều trị chính xác bởi hậu quả của việc tiêm không đúng kỹ thuật không những không giúp cải thiện triệu chứng bệnh mà còn làm xuất hiện thêm các tai biến kỹ thuật, tác dụng phụ nghiêm trọng liên quan đến thuốc.

Trong lĩnh vực thẩm mỹ, Botulinum toxin (botox) đã được Cục quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA) cho phép sử dụng trong xóa nhăn kể từ những năm 2000. Liều lượng botox sử dụng trong thẩm mỹ rất thấp, mục đích để thư giãn cơ.