Cụ thể Bộ luật lao động năm 2019 quy định tuổi nghỉ hưu của người lao động trong điều kiện bình thường tăng từ 60 lên 62 tuổi với nam và từ 55 lên 60 tuổi với nữ. Từ năm 2021, mỗi năm tăng thêm 3 tháng làm việc với nam, còn với nữ là 4 tháng cho tới khi nam đủ 62 tuổi, nữ đủ 60 tuổi.
Như vậy đến năm 2023, tuổi nghỉ hưu của nam là 60 tuổi 9 tháng, áp dụng với người sinh từ tháng 7/1962 đến tháng 3/1963. Với nữ, tuổi nghỉ hưu là 56 tuổi, tương ứng với người sinh từ tháng 7 đến tháng 12/1967.
Theo Luật bảo hiểm xã hội năm 2014, nhiều trường hợp người lao động đã nghỉ việc và đóng đủ 20 năm BHXH trở lên được về hưu sớm, hưởng lương hưu hằng tháng ngay từ năm 2023 này.
Đầu tiên là người lao động từ 50 - 55 tuổi đã làm công việc khai thác than trong hầm lò đủ 15 năm.
Hai là người nhiễm HIV/AIDS do tai nạn rủi ro nghề nghiệp.
Ba là nam từ 55 - 60 tuổi, nữ từ 50 - 55 tuổi có 15 năm làm nghề hoặc công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm thuộc danh mục do Bộ LĐTBXH, Bộ Y tế ban hành.
Bốn là người có 15 năm làm ở nơi có phụ cấp khu vực hệ số 0.7 trở lên. Năm là nam đủ 50 tuổi, nữ đủ 45 tuổi và bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên.
Sáu là nam 55 tuổi và nữ 50 tuổi đủ điều kiện hưởng lương hưu khi suy giảm khả năng lao động từ 61% trở lên. Các trường hợp này đều phải đóng đủ 20 năm BHXH mới được nghỉ hưu sớm.
Luật bảo hiểm xã hội năm 2014 nêu rõ lao động nữ làm chuyên trách hoặc không chuyên trách ở xã, phường, thị trấn có từ 15 - 20 năm đóng BHXH và đủ 55 tuổi có thể về hưu sớm và hưởng lương hưu hằng tháng.
Ngoài ra, Nghị định 50 ngày 2/8/2022 của Chính phủ nêu rõ, viên chức có học hàm giáo sư, phó giáo sư, học vị tiến sĩ hoặc tương đương, giám định viên pháp y, giám định viên pháp y tâm thần, viên chức có chuyên môn kỹ thuật cao trong một số lĩnh vực đặc thù sẽ được nghỉ hưu muộn hơn so với tuổi nghỉ hưu thông thường.
Thời gian "muộn hơn" tối đa là 5 năm, trong trường hợp đơn vị có nhu cầu và viên chức có đủ sức khỏe. Trong thời gian thực hiện tuổi hưu cao hơn, viên chức chỉ làm chuyên môn, không giữ chức vụ quản lý và không bảo lưu phụ cấp chức vụ. Điều này phụ thuộc vào sự thỏa thuận của cán bộ đó với đơn vị công tác.
Từ ngày 1/7/2023, Chính phủ sẽ tăng lương cơ sở cho cán bộ, công chức, viên chức lên mức 1,8 triệu đồng/tháng. Tăng 12,5% lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội đối tượng do ngân sách nhà nước đảm bảo và hỗ trợ thêm đối với người nghỉ hưu trước năm 1995 có mức hưởng thấp. Tăng mức chuẩn trợ cấp người có công bảo đảm không thấp hơn mức chuẩn hộ nghèo khu vực thành thị và tăng 20,8% chi các chính sách an sinh xã hội đang gắn với lương cơ sở.
Chính phủ cũng tăng phụ cấp ưu đãi nghề đối với cán bộ y tế dự phòng và y tế cơ sở từ ngày 1/1/2023. Tổng chi cho cải cách tiền lương và điều chỉnh lương hưu, một số chế độ trợ cấp, phụ cấp và chính sách an sinh xã hội năm 2023 là 12.500 tỷ đồng.
Quốc hội lưu ý Chính phủ tiếp tục thực hiện cơ chế tài chính, thu nhập đặc thù đối với các cơ quan, đơn vị đang thực hiện các cơ chế tài chính, thu nhập đặc thù ở trung ương được cấp có thẩm quyền quy định đối với một số cơ quan, đơn vị hành chính nhà nước cho tới khi thực hiện cải cách tiền lương theo nghị quyết 27.
Mức tiền lương và thu nhập tăng thêm hằng tháng tính theo mức lương cơ sở 1,8 triệu đồng/tháng kể từ ngày 1/7/2023 theo cơ chế đặc thù bảo đảm không vượt quá mức tiền lương và thu nhập tăng thêm bình quân năm 2022 (không bao gồm phần tiền lương và thu nhập tăng thêm do điều chỉnh hệ số tiền lương theo ngạch, bậc khi nâng bậc, nâng ngạch).
Ông Bùi Sỹ Lợi - Nguyên phó chủ nhiệm UBCVĐXH Quốc hội (Nay là Ủy ban Xã hội) cho rằng mức tăng lương hưu 12,5% là sự cố gắng rất lớn của Chính phủ dù chưa thể đáp ứng được hết những kỳ vọng của người về hưu.
Hiện nay, tiền lương của một bộ phận người có công và tiền lương hưu của người về hưu trước năm 1993 rất thấp. Nhiều người hưởng lương hưu chỉ từ 1,5-2 triệu đồng. Mức lương hưu này không đủ đảm bảo cuộc sống. Vì thế, ông Lợi kiến nghị nên xem xét lại mức tăng của nhóm đối tượng này cho phù hợp.
"Có thể với nhóm về hưu trước năm 1993, có mức lương hưu thấp nên tăng lên 15-20% thay vì tăng 12,5% như đề xuất để đảm bảo lương hưu thấp nhất cũng đạt khoảng 3 triệu đồng. Với nhóm có lương hưu cao hơn có thể tăng mức thấp hơn chút, khoảng 10%, tuy nhiên mức tăng lương hưu không nên vượt quá 20%", ông Lợi bày tỏ ý kiến với PV Báo Dân Việt.