Số liệu khai thác từ Tổng công ty Cảng Hàng không Việt Nam cho thấy lượng hành khách đi lại bằng đường hàng không trong tháng 1 đạt khoảng 10 triệu khách, tăng gần 150% so với cùng kỳ năm 2022, tập trung vào dịp cao điểm Tết Nguyên đán 2023.
Riêng Cảng Hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất, cao điểm Tết Quý Mão vừa qua, lượng khách đổ về tăng vọt, vượt mọi dự báo. Tổng khai thác giai đoạn cao điểm Tết, Tân Sơn Nhất phục vụ hơn 3,1 triệu lượt khách với gần 21.000 chuyến bay.
Theo nhà chức trách, giai đoạn trước và sau Tết Nguyên đán là thời điểm các hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại, vận chuyển trái phép hàng hóa qua cảng hàng không quốc tế có xu hướng gia tăng. Bởi vậy, việc siết chặt công tác vận tải hàng hóa qua đường hàng không là rất quan trọng. Lượng hành khách tăng đồng thời cũng tạo cơ hội cho các hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả với thủ đoạn tinh vi.
Trong đó, các mặt hàng lợi dụng để buôn lậu, gian lận thương mại, vận chuyển trái phép qua cảng hàng không quốc tế chủ yếu là rượu, thuốc lá điếu, xì gà, điện thoại, vàng, ngoại tệ, thuốc tân dược, thực phẩm chức năng, mỹ phẩm, vũ khí, chất nổ, các chất ma tuý… Trọng điểm là các tuyến hàng không giữa Việt Nam với các nước châu Âu, châu Mỹ, Nhật Bản, Hàn Quốc, Úc, UAE, Singapore, Malaysia..
Trước đó, vào giữa tháng 11/2022 vừa qua, Cục Hải quan TP.HCM phối hợp với các cơ quan chức năng phát hiện gần 26kg ma túy được giấu trong các kiện hàng từ Đức, Mỹ về Việt Nam qua đường hàng không. Chi cục Hải quan cửa khẩu Cảng Hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất cũng đã từng tịch thu một lô hàng thuốc lá nhập lậu với tổng số 55 cây thuốc lá.
Hay một trường hợp khác ngày 10/10/2022, Chi cục này phát hiện 4 kiện hành lý không có thẻ, chứa 463 chiếc điện thoại di động. Đơn vị này cũng phối hợp với cơ quan chức năng làm rõ lô hàng điện thoại di động trên 700 chiếc iPhone đã qua sử dụng được vận chuyển trái phép qua đường hàng không bị bắt giữ vào đầu tháng 10/2022 với giá trị ước tính khoảng 10 tỷ đồng.
Trước tình hình trên, Cục Hàng không Việt Nam yêu cầu các đơn vị thực hiện nhiệm vụ tiếp tục tăng cường kiểm tra, giám sát để kịp thời phát hiện, ngăn chặn, xử lý các đối tượng buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa bằng đường hàng không.
Các đơn vị quản lý phải tăng cường kiểm tra, giám sát tại các vị trí nhạy cảm như điểm kiểm tra an ninh hàng không, khu vực phục vụ hành lý, hàng hóa...
Cảng vụ hàng không miền Bắc, miền Trung, miền Nam được yêu cầu triển khai thực hiện và giám sát công tác phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả của các cơ quan, đơn vị, tổ chức, cá nhân có liên quan thuộc khu vực quản lý. Yêu cầu các doanh nghiệp hoạt động kinh doanh trong khu vực cảng hàng không, sân bay cam kết thực hiện nghiêm quy định về phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả qua đường hàng không.
Cùng đó, các đơn vị tăng cường kiểm tra, giám sát tại các vị trí như kiểm tra an ninh hàng không; khu vực phục vụ hành lý, hàng hóa; khu vực sửa chữa, bảo dưỡng tàu bay; khu vực phục vụ tập kết đồ vật, dụng cụ của suất ăn phục vụ trên tàu bay, nhất là các chuyến bay quốc tế nhằm kịp thời phát hiện bắt giữ khi có hoạt động buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hoá bằng đường hàng không.
Tổng công ty Cảng Hàng không Việt Nam và Cảng Hàng không quốc tế Vân Đồn được yêu cầu chỉ đạo các đơn vị, bộ phận trực thuộc phối hợp chặt chẽ với đơn vị chức năng để tổ chức tập huấn cho lực lượng an ninh hàng không nhận biết hàng giả, kiến thức, kỹ năng chống buôn lậu, cũng như kịp thời trao đổi thông tin, tình hình liên quan đến buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trên địa bàn.
Các hãng hàng không có trách nhiệm chỉ đạo đoàn bay, đoàn tiếp viên rà soát nội bộ, thường xuyên kiểm soát tổ bay khi làm nhiệm vụ. Bên cạnh đó, quán triệt và yêu cầu tổ bay chấp hành nghiêm chỉnh quy định của pháp luật về chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trong hoạt động hàng không.
Các lãnh đạo của các đơn vị này cũng cần chỉ đạo bộ phận an ninh hàng không của hãng tập trung phân tích, đánh giá tình hình, xác định trọng điểm về thời gian, chuyến bay, chặng bay, đối tượng, phương thức, thủ đoạn hoạt động để phối hợp với lực lượng Hải quan, lực lượng kiểm soát an ninh hàng không. Ngoài ra, phải có biện pháp kiểm tra chặt chẽ với các chuyến bay, đối tượng cụ thể nhằm nâng cao hiệu quả công tác đấu tranh.
Lãnh đạo Cục yêu cầu các lực lượng chức năng của Bộ Công an để nắm thông tin về đối tượng, thủ đoạn buôn lậu nhằm kịp thời bổ sung các biện pháp cụ thể trong công tác phòng chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả.