Vì việc gì mà Bộ trưởng Bộ VHTT&DL bị Thanh tra Chính phủ nhắc trách nhiệm vụ thanh tra Vinasport?

Vi phạm trong việc cổ phần hóa

Như Dân Việt đã đưa tin, Thanh tra Chính phủ vừa tiến hành thông báo kết luận thanh tra việc chấp hành các quy định của pháp luật tại Công ty cổ phần Thể dục thể thao Việt Nam (Vinasport) theo nội dung chỉ đạo của Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Minh Khái.

Theo đó, Thanh tra Chính phủ đã tiến hành thanh tra và ban hành kết luận thanh tra vào trung tuần tháng 2/2023. Trên cơ sở kết quả thanh tra, kiểm tra, xác minh và hồ sơ, tài liệu thu thập được, Thanh tra Chính phủ nhận thấy, việc quản lý sử dụng vốn Nhà nước, chấp hành các quy định của pháp luật tại Vinasport từ khi cổ phần hóa đến nay đã đạt được những kết quả nhất định, tuy nhiên vẫn còn một số tồn tại, hạn chế, khuyết điểm và vi phạm.

Đầu tiên là vi phạm trong việc thực hiện công tác cổ phần hóa, từ doanh nghiệp nhà nước sang công ty cổ phần. Thanh tra Chính phủ kết luận, việc cổ phần hóa Vinasport được thực hiện năm 2006, từ thời điểm trực thuộc Ủy ban Thể dục thể thao.

Tuy nhiên Ủy ban Thể dục thể thao vẫn chưa thực hiện việc kiểm tra, xác định lại giá trị phần vốn Nhà nước tại doanh nghiệp khi chính thức chuyển sang công ty cổ phần là không đúng quy định.

Thanh tra Chính phủ phát hiện nhiều vi phạm, tồn tại, khuyết điểm khi thanh tra Công ty Cổ phần Thể dục thể thao Việt Nam. Trong ảnh là Trưởng đoàn thanh tra Nguyễn Hữu Nhường khi công bố toàn văn kết luận thanh tra. Ảnh: Thái Hải/DT

Tại thời điểm cổ phần hóa, công ty chưa thực hiện việc nộp tiền thu từ cổ phần hóa về quỹ hỗ trợ sắp xếp doanh nghiệp tại Bộ Tài chính. Khi cổ phần hóa không có phương án quản lý, sử dụng các cơ sở nhà, đất; việc tổ chức bàn giao doanh nghiệp nhà nước sang công ty cổ phần chưa được thực hiện, chưa đúng theo Nghị định của Chính phủ.

Trách nhiệm này, Thanh tra Chính phủ đề cập đến Chủ nhiệm Ủy ban Thể dục Thể thao, Trưởng Ban Đổi mới doanh nghiệp nhà nước và Vụ Kế hoạch Tài chính thuộc Ủy ban, giai đoạn năm 2005 – 2008.

Về việc thực hiện các quy định hoàn tất việc chuyển doanh nghiệp thành công ty cổ phần, đến thời điểm thanh tra (tháng 12/2021), Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch vẫn chưa quyết toán giá trị doanh nghiệp phần vốn nhà nước tại thời điểm chính thức chuyển sang công ty cổ phần; quyết toán chi phí cổ phần hóa; lập báo cáo tài chính tại thời điểm công ty cổ phần được cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh lần đầu; quyết toán thuế; bàn giao công ty nhà nước sang công ty cổ phần.

Vinasport cũng chưa thực hiện việc nộp tiền thu từ cổ phần hóa về ngân sách Nhà nước, chưa thực hiện nộp số tiền cổ tức phải trả cho Nhà nước là hơn 2 tỷ đồng. Trách nhiệm trước những vi phạm này thuộc lãnh đạo Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch, Ban Giám đốc và người đại diện phần vốn tại Vinasport, Ban chỉ đạo cổ phần hóa qua từng thời kỳ để xảy ra sai phạm.

Không thực hiện theo chủ trương của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ

Trong việc chấp hành các quy định pháp luật tại Vinasport, Thanh tra Chính phủ qua thanh tra phát hiện, Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch với vai trò là cơ quan đại diện chủ sở hữu phần vốn nhà nước, có trách nhiệm thực hiện quản lý sử dụng vốn đầu tư vào doanh nghiệp theo các quy định của pháp luật đã có những hạn chế, vi phạm.

Trong việc cử, miễn nhiệm người đại diện, Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch lựa chọn nhân sự để cử làm người đại diện không đảm bảo các điều kiện, tiêu chuẩn về năng lực, trình độ phù hợp với yêu cầu của vị trí được ủy quyền làm người đại diện…

Trong thời gian dài người đại diện phần vốn nhà nước tại doanh nghiệp không có lương, không quy định cụ thể mức lương trong quyết định cử người đại diện, không kịp thời trả lương cho người đại diện, để đơn thư, khiếu nại vượt cấp kéo dài, trách nhiệm này thuộc về lãnh đạo Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch.

Thanh tra Chính phủ chỉ ra trách nhiệm của Bộ trưởng Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch và Thứ trưởng phụ trách lĩnh vực "Đổi mới và phát triển doanh nghiệp" khi chưa chuyển giao quyền đại diện chủ sở hữu vốn Nhà nước tại Vinasport sang (SCIC). Ảnh: BVHTTVDL

Mặt khác, việc cử lại ông Nguyễn Ngọc Thạch làm đại diện phần vốn Nhà nước tại công ty (thời gian chưa đầy 1 năm) là cố ý làm trai quy định của Nhà nước. Việc cử người đại diện không đảm bảo các quy định của Nhà nước đã làm tình hình công ty bất ổn trong thời gian dài, mất đoàn kết nội bộ, hiệu quả kinh doanh thấp, kéo theo việc mất vốn của Nhà nước.

Trách nhiệm cử người đại diện thuộc về Thứ trưởng phụ trách và cơ quan tham mưu trong giai đoạn này.

Hơn nữa, việc miễn nhiệm người đại diện chưa được giải quyết dứt điểm. Người được cử làm người đại diện (nhiệm kỳ 2017 – 2022) không hoàn thành nhiệm vụ, mất đoàn kết, không thực hiện được các ý kiến chỉ đạo của Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch.

2/3 người đại diện năm 2019 bị kỷ luật về Đảng. Ban Cán sự Đảng Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch có 2 nghị quyết về miễn nhiệm, kỷ luật với 2 người đại diện là các ông Nguyễn Ngọc Thạch, Lê Hồng Nam, nhưng từ thời điểm đó đến thời điểm thanh tra (tháng 12/2021), 2 người đại diện vẫn chưa bị miễn nhiệm, ông Thạch vẫn đang làm Chủ tịch HĐQT công ty.

Thanh tra Chính phủ xác định, như vậy Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch không thực hiện nghiêm nghị quyết của Ban Cán sự và các quy định của Đảng. Trách nhiệm của những sai phạm trên thuộc về Ban Đổi mới và Phát triển doanh nghiệp thuộc Bộ. Trách nhiệm Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch cũng được đề cập khi không chỉ đạo người đại diện biểu quyết bãi miễn chức Chủ tịch HĐQT của ông Thạch.

Đáng chú ý, theo Thanh tra Chính phủ, trong việc thực hiện các ý kiến chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ về việc chuyển giao quyền đại diện chủ sở hữu, tuy đã có chủ trương của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ yêu cầu chuyển giao quyền đại diện chủ sở hữu vốn Nhà nước tại Vinasport sang (SCIC) nhưng đến thời điểm thanh tra vẫn chưa được thực hiện.

"Trách nhiệm này thuộc về đồng chí Bộ trưởng và đồng chí Thứ trưởng phụ trách lĩnh vực "Đổi mới và Phát triển doanh nghiệp" của Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch" – Thanh tra Chính phủ chỉ rõ trong thông báo kết luận thanh tra.