Bộ Kế hoạch và Đầu tư vừa có tờ trình báo cáo Thường trực Chính phủ về việc triển khai xây dựng nghị quyết thay thế Nghị quyết 54/2017/QH14 của Quốc hội về cơ chế, chính sách thí điểm tạo động lực phát triển TP.HCM.
Về đề xuất đầu tư BOT trên đường hiện hữu, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết theo Nghị quyết 437/2017 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về thực hiện chính sách pháp luật đối với dự án BOT, trong đó quy định chỉ áp dụng hình thức BOT đối với các tuyến đường mới để bảo đảm quyền lựa chọn cho người dân, không đầu tư các dự án cải tạo, nâng cấp các tuyến đường độc đạo hiện hữu.
Do vậy, việc chính quyền TP.HCM đề xuất áp dụng hình thức BOT đối với dự án đường hiện hữu cần phải được xem xét, đánh giá kỹ lưỡng tác động đối với người dân xung quanh dự án, cũng như tính hợp lý trong quá trình lắp đặt các trạm thu phí.
Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết sau khi họp bàn, không đưa vào dự thảo Nghị quyết một quy định chung cho tất cả dự án, mà cho phép triển khai BOT đối với hai dự án cụ thể gồm: Đầu tư xây dựng nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 13 từ ngã tư Bình Phước đến chân cầu Bình Triệu và dự án đường trên cao số 5.
Về việc áp dụng hợp đồng xây dựng - chuyển giao (BT) trả bằng ngân sách thành phố, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cho biết có nhiều ý kiến còn e ngại việc áp dụng hợp đồng BT trả bằng ngân sách. Nguyên nhân, chi phí đầu tư có thể cao hơn so với đầu tư công do phải chi trả phần lãi vay và lợi nhuận của nhà đầu tư; việc lập dự án và lựa chọn nhà đầu tư có thể không công khai, minh bạch, chủ yếu áp dụng chỉ định thầu; một số dự án không bố trí kịp ngân sách để chi trả nên hiện nay đang tạo gánh nặng trả nợ cho nhà nước.
Mặt khác, cơ chế BT trả bằng ngân sách nhà nước chưa gắn với trách nhiệm vận hành của nhà đầu tư, phương thức quản lý dự án chưa chặt chẽ như các dự án đầu tư công nên có thể dẫn đến chất lượng dự án không được bảo đảm.
Tuy nhiên, Bộ Kế hoạch và Đầu tư vẫn đưa vào dự thảo nghị quyết vấn đề này. Trong đó, cho phép TP.HCM được thực hiện dự án đầu tư thuộc lĩnh vực giao thông theo phương thức BT trên địa bàn, là hình thức hợp đồng được ký kết giữa thành phố và nhà đầu tư để xây dựng công trình; sau khi xây dựng hoàn thành, nhà đầu tư chuyển giao công trình đó cho thành phố và sẽ được thành phố thanh toán bằng vốn ngân sách cho nhà đầu tư.
Trước đó, trong văn bản Sở Giao thông vận tải TP.HCM gửi Sở Kế hoạch và Đầu tư TP.HCM về bổ sung, hoàn thiện cơ chế, chính sách đặc thù trong dự thảo nghị quyết thay thế Nghị quyết 54/2017 của Quốc hội, TP.HCM đề xuất 6 dự án có thể xem xét thực hiện theo hình thức BOT với nguồn vốn thu hút đầu tư gần 100.000 tỷ đồng.
Đầu tiên là dự án mở rộng quốc lộ 1 đoạn An Lạc - giáp ranh Long An (dài 9,6km từ 4 lên 8 làn xe) với khoảng 12.876 tỷ đồng. Thứ hai là dự án cải tạo, nâng cấp quốc lộ 22 (đoạn từ nút giao An Sương đến đường Vành đai 3 TP.HCM) theo quy hoạch, xây dựng hai cầu vượt trên quốc lộ 22 (tại nút Nguyễn Ảnh Thủ và nút Nguyễn Văn Bứa) với khoảng 1.200 tỷ đồng.
Thứ ba là dự án mở rộng quốc lộ 13 theo quy hoạch 40-60m với tổng mức đầu tư sơ bộ 12.192 tỷ đồng. Xây dựng hoàn chỉnh và kéo dài trục Đông - Tây về phía Nam nối ra đường Vành đai 3 TP.HCM dài 9,7km, sơ bộ khoảng 13.837 tỷ đồng.
Hai dự án tiếp theo là đầu tư trục đường Bắc - Nam (đường Âu Cơ - khu công nghiệp Hiệp Phước) dài 26,8km theo quy hoạch 40-60m sơ bộ 54.204 tỷ đồng, và đầu tư đường động lực (đường song song quốc lộ 50) dài 5,8km khoảng 3.816 tỷ đồng.