Lo ngại thiếu hụt nguồn cung trong bối cảnh thị trường dự báo nhu cầu tăng cao vào mùa hè tới và đồng USD mất giá đã hỗ trợ giá dầu thô có tuần tăng mạnh, trong đó dầu Brent đã lên mức 86 USD/thùng.
Giá dầu thế giới tiếp tục đà tăng trong phiên cuối tuần và khép lại tuần qua với mức tăng mạnh. Trong cả tuần, giá dầu ngọt nhẹ West Texas Intermediate (WTI) của Mỹ tăng 4,4%, trong khi giá dầu Brent tăng 3,6%.
Giá dầu tăng mạnh trong cả tuần khi các nhà giao dịch lạc quan rằng đà phục hồi của kinh tế Trung Quốc sẽ thúc đẩy nhu cầu năng lượng, dù đà tăng bị hạn chế do lo ngại Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) và các ngân hàng trung ương khác sẽ tăng lãi suất lên mức cao hơn dự báo để kiểm soát lạm phát.
Số liệu tích cực về kinh tế đã tiếp tục gây lo ngại Fed sẽ hành động quyết liệt hơn dự báo trong nỗ lực hạ nhiệt lạm phát, đe dọa đẩy nền kinh tế vào suy thoái sâu.
Chốt phiên 3/3, giá dầu WTI giao tháng 4/2023 tăng 1,52 USD, hay 1,94%, lên 79,68 USD/thùng tại New York. Giá dầu Brent giao tháng 5/2023 tăng 1,08 USD, hay 1,27%, lên 85,83 USD/thùng tại London. Giá dầu đảo chiều tăng mạnh, sau khi Các tiểu vương quốc Arab thống nhất (UAE) bác bỏ thông tin các quan chức nước này đang thảo luận nội bộ về việc có ra khỏi Tổ chức Các nước Xuất khẩu Dầu mỏ (OPEC) hay không.
Giá dầu tăng trong phiên 2/3, nhờ sự lạc quan rằng triển vọng tích cực về kinh tế Trung Quốc sẽ thúc đẩy nhu cầu năng lượng. Giá dầu WTI tăng 47 xu Mỹ, hay 0,6%, lên chốt phiên ở mức 78,16 USD/thùng. Giá dầu Brent tăng 44 xu Mỹ, hay 0,52%, lên 84,75 USD/thùng. Theo Dow Jones Market Data, cả hai loại dầu đều chốt phiên ở các mức cao nhất trong hai tuần.
Giá dầu tăng trong phiên 1/3, khi các nhà giao dịch đánh giá số liệu về dự trữ nhiên liệu của Mỹ. Giá dầu WTI tăng 64 xu Mỹ, hay 0,83%, lên chốt phiên ở mức 77,69 USD/thùng. Giá dầu Brent tăng 86 xu Mỹ, hay 1,03%, lên 84,31 USD/thùng.
Giá dầu tăng gần 2% trong phiên 28/2, nhờ hy vọng về sự phục hồi mạnh mẽ của kinh tế Trung Quốc lấn át những lo ngại về việc tăng lãi suất của Mỹ sẽ làm giảm đà tiêu dùng ở nền kinh tế lớn nhất thế giới. Giá dầu Brent tăng 1,44 USD (tương đương 1,8%) lên 83,89 USD/thùng. Giá dầu WTI cũng tăng 1,37 USD (1,8%) lên 77,05 USD/thùng.
Giá dầu giảm khoảng 1% trong phiên 27/2 do số liệu kinh tế khả quan của Mỹ đã khiến các nhà đầu tư dự báo Fed sẽ tiến hành nhiều đợt tăng lãi suất để đối phó với lạm phát, yếu tố có thể làm chậm đà tăng trưởng kinh tế và nhu cầu dầu. Khép phiên này, giá dầu Brent giảm 71 xu (0,9%) xuống 82,45 USD/thùng, còn giá dầu WTI giảm 64 xu (0,8%) xuống 75,68 USD/thùng.
Tại thị trường trong nước, ngày 1/3, liên Bộ Công Thương – Tài chính đã công bố giá cơ sở đối với các mặt hàng xăng dầu cho kỳ điều hành từ ngày 1/3.
Theo đó, tại kỳ điều hành này, liên Bộ Công Thương – Tài chính quyết định thực hiện trích lập Quỹ Bình ổn giá xăng dầu (Quỹ BOG) đối với mặt hàng xăng E5 RON 92 ở mức 250 đồng/lít, xăng RON 95 ở mức 200 đồng/lít, dầu diêzen ở mức 500 đồng/lít, dầu hỏa ở mức 300 đồng/lít, dầu mazut ở mức 0 đồng/kg (như kỳ trước). Đồng thời, không chi Quỹ BOG đối với tất cả các mặt hàng xăng dầu (như kỳ trước).
Sau khi thực hiện trích lập và không chi sử dụng Quỹ BOG xăng dầu nêu trên, giá bán các mặt hàng xăng dầu tiêu dùng phổ biến trên thị trường ngày 5/3 như sau: Xăng E5 RON 92: không cao hơn 22.421 đồng/lít (giảm 121 đồng/lít so với giá bán lẻ hiện hành), thấp hơn xăng RON 95-III 904 đồng/lít; Xăng RON 95-III: không cao hơn 23.325 đồng/lít (giảm 118 đồng/lít so với giá bán lẻ hiện hành); Dầu điêzen 0.05S: không cao hơn 20.255 đồng/lít (giảm 551 đồng/lít so với mức bán lẻ hiện hành); Dầu hỏa: không cao hơn 20.474 đồng/lít (giảm 372 đồng/lít so với giá bán lẻ hiện hành); Dầu mazut 180CST 3.5S: không cao hơn 14.555 đồng/kg (tăng 304 đồng/kg so với giá bán lẻ hiện hành).
Thị trường xăng dầu thế giới kỳ điều hành lần này (từ ngày 21/02/2023-01/3/2023) chịu ảnh hưởng của các yếu tố như: Báo cáo gần đây cho thấy dự trữ dầu thô của Mỹ cao hơn dự kiến, song triển vọng sản lượng của Nga thấp hơn đã giúp bù đắp và hỗ trợ giá dầu; chỉ số giá tiêu dùng (CPI) và doanh số bán lẻ của Mỹ trong tháng 1 tăng cao hơn dự báo làm tăng thêm lo ngại về việc Fed sẽ phải tiếp tục tiến trình nâng lãi suất; nhu cầu tiêu thụ dầu của Trung Quốc đang phục hồi sau khi mở cửa trở lại nền kinh tế…; các yếu tố này tác động làm giá xăng dầu có diễn biến tăng giảm đan xen nhưng nhìn chung là giảm, riêng mặt hàng dầu mazut tăng.
Bình quân giá thành phẩm xăng dầu thế giới giữa kỳ điều hành giá ngày 21/02/2023 và kỳ điều hành ngày 01/3/2023 là: 94.182 USD/thùng xăng RON 92 dùng để pha chế xăng E5 RON 92 (giảm 2,671 USD/thùng, tương đương giảm 2,76% so với kỳ trước); 97.928 USD/thùng xăng RON 95 (giảm 2.349 USD/thùng, tương đương giảm 2,34% so với kỳ trước); 102,510 USD/thùng dầu hỏa (giảm 3.442 USD/thùng, tương đương giảm 3,25% so với kỳ trước); 99.950 USD/thùng dầu điêzen (giảm 3.168 USD/thùng, tương đương giảm 3,07% so với kỳ trước); 424,492 USD/tấn dầu mazut 180CST 3,5S (tăng 9,617 USD/tấn, tương đương tăng 2,32% so với kỳ trước).
Phương án điều hành giá xăng dầu nêu trên nhằm góp phần bảo đảm biến động giá bán lẻ mặt hàng xăng dầu trong nước phù hợp với biến động giá xăng dầu thế giới; tiếp tục duy trì mức chênh lệch giá giữa xăng sinh học E5 RON 92 và xăng khoáng RON 95 ở mức hợp lý để khuyến khích sử dụng xăng sinh học nhằm bảo vệ môi trường theo chủ trương của Chính phủ; tạo dư địa Quỹ BOG để điều hành giá xăng dầu trong thời gian tới trong bối cảnh giá xăng dầu thế giới còn nhiều bất ổn; bảo đảm hài hòa lợi ích giữa các chủ thể tham gia thị trường, giúp hỗ trợ các doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu duy trì, cung ứng xăng dầu cho thị trường trong nước; hạn chế tối đa tác động tiêu cực đến phát triển kinh tế xã hội, hoạt động sản xuất, kinh doanh và đời sống của nhân dân.
Bộ Công Thương sẽ phối hợp với các cơ quan chức năng kiểm tra, giám sát việc thực hiện trách nhiệm bảo đảm nguồn cung xăng dầu cho thị trường của các thương nhân kinh doanh xăng dầu và sẽ xử lý nghiêm các hành vi vi phạm (nếu có).
Trước đó, quan điểm nhất quán của Bộ Tài chính là cần sửa đổi Nghị định số 95/2021/NĐ-CP để giao thống nhất một đầu mối về Bộ Công Thương là cơ quan quản lý ngành thực hiện nhiệm vụ về xác định giá và định mức chi phí, bao gồm các nhiệm vụ về tính toán các khoản định mức trong giá cơ sở; điều hành và giám sát việc thực hiện trích lập, sử dụng Quỹ BOG xăng dầu; Bộ Tài Chính chỉ thực hiện chức năng thanh, kiểm tra theo đúng quy định.
Được biết, Văn phòng Chính phủ đã có văn bản gửi Bộ trưởng Bộ Công Thương về việc góp ý sửa đổi, bổ sung nghị định 95 và nghị định 83 về kinh doanh xăng dầu. Phó Thủ tướng Lê Minh Khái giao Bộ Công Thương chủ trì, phối hợp với các Bộ ngành, cơ quan, doanh nghiệp liên quan nghiên cứu kỹ các kiến nghị của doanh nghiệp bán lẻ xăng dầu trong quá trình hoàn thiện dự thảo nghị định về kinh doanh xăng dầu.
Phó Thủ tướng cũng giao Bộ Công Thương khẩn trương trình Chính phủ dự thảo nghị định về kinh doanh xăng dầu trong tháng 2/2023 theo đúng quy định của Luật ban hành văn bản quy phạm pháp luật. Mục tiêu là đảm bảo tiến độ, chất lượng, đáp ứng yêu cầu thực tiễn, khoa học, hài hòa, hợp lý, hiệu quả.
Đáng chú ý, Phó Thủ tướng nhấn mạnh yêu cầu việc sửa đổi nghị định phải giảm được khâu trung gian trong lưu thông, phân phối và kinh doanh xăng dầu. Giảm đầu mối quản lý, tăng tính công khai minh bạch trong quản lý, điều hành xăng dầu, tháo gỡ được vướng mắc và những phát sinh thời gian qua. Việc gửi báo cáo này được Văn phòng Chính phủ yêu cầu Bộ Công Thương “không được để chậm trễ”.
Tại phiên giải trình về tình hình thị trường xăng dầu và kết quả thực hiện các nhiệm vụ, giải pháp trong công tác quản lý nhà nước về xăng dầu do Ủy ban Kinh tế của Quốc hội tổ chức mới đây, hai Bộ trưởng Bộ Công Thương, Bộ Tài chính đã có những báo cáo cụ thể về việc điều hành giá xăng dầu và tình hình thị trường thời gian qua.
Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên vẫn khẳng định việc cung ứng xăng dầu phục vụ sản xuất, tiêu dùng trong nước luôn được bảo đảm. Bộ cũng phối hợp chặt chẽ với Bộ Tài chính trong tính toán, xác định, điều hành giá xăng dầu trong nước theo đúng quy định tại nghị định 83, nghị định 95, bảo đảm phù hợp với diễn biến giá xăng dầu thế giới.
Hiện Bộ cũng đang tích cực triển khai xây dựng phương án nâng mức dự trữ quốc gia về xăng dầu và trình Thủ tướng. Trong đó, nâng mức dự trữ xăng dầu quốc gia từ 9 ngày nhập ròng hiện nay lên 15 ngày và nâng lên 30 ngày cho giai đoạn sau.
Để thực hiện phương án này, ngân sách nhà nước cần bố trí tối thiểu 4.100 tỷ đồng/năm để mua xăng dầu dự trữ. Tuy nhiên, Bộ Tài chính cho rằng đề xuất này vượt quá khả năng bố trí của ngân sách là 1.500 tỷ đồng/năm để mua hàng dự trữ quốc gia.