Viện trưởng Lê Minh Trí nêu giải pháp để cán bộ, công chức "không muốn, không dám và không thể tham nhũng"

Tại chương trình Phiên họp thứ 21, chiều 20/3, Ủy ban Thường vụ Quốc hội tổ chức Phiên Chất vấn và trả lời chất vấn nhóm vấn đề thuộc lĩnh vực kiểm sát.

"Sử dụng tiền mặt phổ biến dẫn đến tham nhũng, tiêu cực"

Theo Đại biểu Phạm Văn Hoà (đoàn Đồng Tháp), tình hình tội phạm ngày càng gia tăng và diễn biến phức tạp, nhất là lĩnh vực y tế và tham nhũng. Đề nghị Viện trưởng có giải pháp hữu hiệu nào nhất để truy cứu trách nhiệm hình sự, xử lý nghiêm quy định của pháp luật, phòng ngừa, răn đe loại tội phạm này?

Trả lời, Viện trưởng VKSND Tối cao Lê Minh Trí cho biết, qua các vụ án thấy rằng, cần hoàn thiện thể chế chính sách về quản lý kinh tế, điều hành quản lý xã hội để làm sao hạn chế tham nhũng, tiêu cực. Tăng cường công khai minh bạch trong quản lý Nhà nước, quản lý xã hội nhất là các lĩnh vực nhạy cảm dễ tiêu cực tham nhũng. Tăng cường hiệu lực hiệu quả công tác cải cách hành chính hiện nay bởi công khai, minh bạch sẽ kiểm soát được.

Ông Trí cho rằng, cần tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật đồng bộ thống nhất dễ hiểu để không thể hiểu và làm khác được. "Ví dụ đấu giá hay không đấu giá đất thì Luật Đất đai quy định phải đấu giá, còn Luật Nhà ở và Luật kinh doanh bất động sản thì lại không. Như vậy là không có sự đồng nhất", ông Trí dẫn chứng. Qua các vụ điều tra, truy tố, xét xử các vụ án tham nhũng kinh tế chức vụ vừa rồi thấy rằng, phải tập trung bịt các lỗ hổng trong quy định pháp luật thực tế bị lợi dụng.

Phải có lộ trình hạn chế sử dụng tiền mặt trong đời sống kinh tế xã hội. Yêu cầu bắt buộc các quan hệ kinh tế phải quy hệ thống ngân hàng để kiểm soát. Việc phổ biến sử dụng tiền mặt nên hoạt động kinh tế, quan hệ kinh tế thanh toán không qua ngân hàng là bất cập dẫn đến tham nhũng tiêu cực.

Bên cạnh đó, tăng cường chế tài trách nhiệm quản lý Nhà nước nếu để xảy ra sai phạm, tăng cường kiểm soát quyền lực nhất là những lĩnh vực nhạy cảm tham nhũng tiêu cực để không thể lợi dụng. Tăng cường, công tác thanh tra, kiểm tra, giám sát, kiểm toán để phát hiện ngăn chặn kịp thời cũng như chuyển hồ sơ những trường hợp có dấu hiệu tội phạm cho cơ quan chức năng để xử lý theo quy định pháp luật để ngăn chặn xử lý, răn đe", ông Trí nói.

Cán bộ khó sống bằng đồng lương của mình

Trả lời câu hỏi của đại biểu Quốc hội về các giải pháp để cán bộ "không muốn, không dám, và không thể tham nhũng", Viện trưởng VKSND Tối cao Lê Minh Trí đưa ra ba giải pháp.

Theo ông, để "không thể" tham nhũng, thể chế, cơ chế quản lý, hệ thống pháp luật phải chặt chẽ, không để lợi dụng.

Để "không dám", thì với những đối tượng chủ mưu, cầm đầu có ý đồ chiếm đoạt, vụ lợi sẽ điều tra xử lý nghiêm, giúp răn đe, làm cho đối tượng có ý đồ không lành mạnh, vi phạm pháp luật phải "sợ".

Còn để "không muốn", ông Trí kiến nghị cần có chế độ chính sách đãi ngộ tốt hơn cho cán bộ, công chức.

Theo Viện trưởng VKSND Tối cao, hiện chế độ chính sách cho cán bộ các cấp nói chung, mặc dù thời gian qua đã có nhiều cố gắng, có chế độ định kỳ tăng lương, nhưng "hình như với chế độ chính sách hiện hành, cán bộ nếu tự sống vào đồng lương của mình thì hết sức khó khăn".

"Còn lại một tỷ lệ sống được cũng nhờ vào các nguồn khác. Có khi nhờ cha mẹ, nhờ anh em, nhờ bên vợ, nhờ bên chồng… Tức là có sự hỗ trợ cho nhau để hoàn thành công việc, còn chế độ như hiện nay thì cán bộ rất khó khăn, đặc biệt là cấp cơ sở", ông Trí cho hay.

Viện trưởng VKSND Tối cao nhấn mạnh, bên cạnh việc đòi hỏi công việc tốt, cũng phải nghiên cứu để có lộ trình, giải pháp để có chế độ chính sách đảm bảo mức tối thiểu cho cán bộ an tâm công tác.

Chia sẻ về nguồn ngân sách hiện nay có hạn, nhưng theo ông Trí, chúng ta cũng phải luôn quan tâm đến việc này để giảm bớt khó khăn cho cán bộ, công chức có tâm huyết, nhiệt huyết đang muốn làm, muốn giữ gìn đạo đức trong sáng của mình, giữ gìn đạo đức nghề nghiệp trong công việc của mình.