Trong văn bản gửi Bộ Tài chính về quan điểm ủng hộ giảm 50% phí lệ phí trước bạ đối với xe ô tô trong nước đăng ký lần đầu, Bộ Công Thương khẳng định giảm lệ phí trước bạ 50% xe trong nước là vấn đề cần thiết và từ năm 2020 đến nay chưa có bất kỳ ý kiến hay phản đối của các nước WTO với Việt Nam.
Đồng thời, Bộ Công Thương dẫn chứng, 3 tháng đầu năm 2023 doanh số toàn thị trường ô tô sụt giảm 31% so với cùng kỳ năm trước, các hiệp hội như VAMA (Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam), hãng Hyundai Thành Công, Thaco, VinFast có doanh số chỉ 77.090 xe, giảm 31% so với cùng kỳ 2022.
Thị trường ô tô giảm sút mạnh, các doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp ô tô đều đưa ra nhiều chương trình ưu đãi, hỗ trợ nhằm khuyến khích người tiêu dùng mua sắm ô tô. Nhưng, Bộ Công Thương cho rằng, nếu chỉ dựa vào nguồn lực và các giải pháp kích cầu riêng lẻ của từng doanh nghiệp thì sẽ không đủ để tạo ra sức bật giúp thị trường ô tô tăng trưởng trở lại một cách ổn định và bền vững.
Bộ Công Thương cho rằng đã nhận được kiến nghị của Hiệp hội các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA), Hiệp hội Doanh nghiệp Cơ khí Việt Nam (VAMI), Công ty cổ phần Tập đoàn Thành Công, các tỉnh Quảng Nam và Ninh Bình về việc ban hành chính sách giảm lệ phí trước bạ cho khách hàng, cũng như giúp doanh nghiệp ổn định sản xuất, duy trì nguồn thu ngân sách.
"Việc tiếp tục áp dụng chính sách hỗ trợ giảm mức thu lệ phí trước bạ đối với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước trong một khoảng thời gian thích hợp là cần thiết và phù hợp với tinh thần chung, góp phần kích cầu tiêu dùng ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước, hỗ trợ các doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp, các nhà phân phối tiêu thụ được lượng xe tồn kho", Bộ Công Thương đề nghị.
Theo Bộ Công Thương, các năm năm 2020 và 2022, trước sự sụt giảm của thị trường ô tô do tác động của đại dịch Covid-19, Chính phủ đã áp dụng chính sách giảm 50% mức thu lệ phí trước bạ mang lại hiệu quả tích cực giúp doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp ô tô phục hồi, từng bước mở rộng quy mô, nội địa hóa sản phẩm.
Tuy vậy vào đầu năm 2023, khi doanh nghiệp vẫn chưa hoàn toàn phục hồi thì nguy cơ suy thoái kinh tế ngày càng hiện hữu, gây ra nhiều tác động nghiêm trọng đến các doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp ô tô nói riêng, nền kinh tế nói chung. Sức ép lạm phát, tỉ giá, lãi suất gia tăng cũng làm ảnh hưởng tâm lý người tiêu dùng, với xu hướng thắt chặt chi tiêu.
Bộ này cho rằng có thể cân nhắc thời gian áp dụng chính sách này đến hết năm 2023 - là thời điểm kinh tế toàn cầu được kỳ vọng sẽ có những tín hiệu khởi sắc. Đồng thời đề nghị Bộ Tài chính sớm báo cáo Chính phủ xem xét, thông qua chính sách để tháo gỡ khó khăn cho các doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp ô tô trong nước, thúc đẩy sản xuất, tạo công ăn việc làm cho người lao động.
Đáng nói, Bộ Công Thương cho biết, trong thời gian áp dụng chính sách giảm 50% mức thu phí lệ phí trước bạ đối với xe ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước đăng ký lần đầu theo Nghị định số 70/2020/NĐ-CP (từ tháng 6/2020 - đến hết ngày 31/12/2020) và Nghị định số 103/2021/NĐ-CP (áp dụng từ tháng 12/2021 đến hết tháng 6/2022), Việt Nam chưa nhận được bất kỳ ý kiến hay phản đối nào của các thành viên WTO, cũng như các đối tác thương mại trong khuôn khổ mà chúng ta tham gia.
Bộ Công Thương đề nghị Bộ Tài chính sớm có báo cáo Chính phủ xem xét, thông qua chính sách để tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp sản xuất, lắp ráp ô tô trong nước, thúc đẩy sản xuất, tạo công ăn việc làm cho người lao động.
Trước đó, đầu tháng 4/2023, Bộ Tài chính đã báo cáo Thủ tướng, Phó Thủ tướng đề nghị không tiếp tục giảm phí trước bạ. Theo Bộ Tài chính, mặt hạn chế của chính sách này, trong đó có vấn đề ảnh hưởng tiêu cực đến các cam kết quốc tế.
Bộ Tài chính cho rằng có ý kiến cho rằng chính sách này có khả năng chưa tuân thủ hoàn toàn quy định theo nguyên tắc Đối xử quốc gia trong khuôn khổ Tổ chức Thương mại thế giới (WTO) và các Hiệp định thương mại tự do (FTAs).
Hiện Việt Nam đã tham gia WTO, ký nhiều FTA song và da phương, trong đó cam kết thực hiện nguyên tắc đối xử quốc gia trong thương mại và đầu tư. Theo đó, hiện chính sách thuế, lệ phí, phí trong các văn bản quy phạm pháp luật được áp dụng thống nhất giữ hàng hoá sản xuất trong nước và hàng hoá nhập khẩu.
Theo Bộ Tài chính, nếu tiếp tục thực hiện chính sách giảm 50% phí trước bạ đối với ô tô sản xuất, lắp ráp trong nước các nước WTO có thể nhìn nhận việc này như một khoản trợ cấp Chính phủ và Việt Nam có thể nhận được yêu cầu giải thích từ một số quốc gia không có hoạt động sản xuất, lắp ráp ô tô tại Việt Nam.