Anh Đỗ Văn Cần (sinh năm 1990, xã Đồng Hướng, huyện Kim Sơn), trong một gia đình có nhiều năm làm nghề mộc dân dụng, từ đó chàng trai 9X đã học cách cầm cưa, cầm đục chế tác các sản phẩm gỗ đơn giản.
Clip xưởng điêu khắc gỗ mỹ nghệ nổi tiếng ở xã Đồng Hướng, huyện Kim Sơn, tỉnh Ninh Bình.
Năm 2016, được sự ủng hộ của gia đình, anh Cần bắt đầu mở xưởng điêu khắc tranh, tượng gỗ tại xã Đồng Hướng. Ban đầu xưởng gỗ rất ít khách hàng bởi nhiều người chưa biết đến sản phẩm, cũng như giá trị thực của các tác phẩm điêu từ khắc gỗ mỹ nghệ.
Anh Đỗ Văn Cần (xã Đồng Hướng, huyện Kim Sơn) đang chế tác các sản phẩm từ gỗ. Ảnh: Vũ Thượng
Chàng trai 9X, Đỗ Văn Cần chia sẻ: "Lúc đầu lập nghiệp tôi cũng gặp không ít khó khăn, không nản chí, tôi tự sáng tạo ra các tác phẩm từ nhỏ đến lớn để "níu kéo" khách hàng. Dần dần khách yêu nghệ thuật truyền tai nhau và đến xưởng mua hàng càng nhiều".
Tác phẩm Phúc-Lộc-Thọ tại xưởng điêu khắc tranh, tượng gỗ nhà anh Đỗ Văn Cần. Ảnh: Vũ Thượng
Hiện tại, xưởng điêu khắc tranh, tượng gỗ Cần Dung (xã Đồng Hướng, huyện Kim Sơn), với đủ loại mặt hàng, từ đồ gỗ nghệ thuật như: Tượng Phật, tượng Phúc-Lộc-Thọ, tượng các linh thú, tranh đồng quê, tranh vinh quy bái tổ, tranh tứ quý....đến các sản phẩm đồ gỗ dân dụng.
Các tác phẩm được khắc từ gỗ phù hợp để trang trí trong nhà. Ảnh: Vũ Thượng
Đặc biệt, anh Đỗ Văn Cần đang tạo công việc ổn định cho 4 lao động với mức lương từ 7-25 triệu đồng/người/tháng. Ngoài ra, lúc cao điểm, xưởng gỗ mỹ nghệ nhà anh Cần còn thuê thêm từ 4-5 lao động thời vụ. Năm 2022, lợi nhuận từ xưởng gỗ cho gia đình anh Đỗ Văn Cần khoảng 300 triệu đồng.
Ông Phạm Văn Trạm (xã Đồng Hướng) được trả lương "đặc biệt" từ 20-25 triệu đồng/tháng. Ảnh: Vũ Thượng
Ông Phạm Văn Trạm (xã Đồng Hướng) hiện đang làm việc tại xưởng gỗ nhà anh Cần cho biết: "Tôi làm nghề điêu khắc gỗ cũng nhiều năm, và được trả lương theo tay nghề, sản phẩm...Bình quân tôi thu nhập từ 20-25 triệu đồng/tháng, ngày làm việc thường 8 tiếng là về".
Đối với nghề điêu khắc tranh, tượng gỗ, ngoài các kỹ thuật cơ bản, người thợ phải rèn luyện trí tưởng tượng để biết cách tạo dáng, phác thảo ra sản phẩm ngay từ trong suy nghĩ.
Địa điểm anh Cần làm việc tại xóm 12 (xã Đồng Hướng, huyện Kim Sơn). Ảnh: Vũ Thượng
Anh Cần nói: "Điêu khắc là nghề thủ công mỹ nghệ cao cấp, ngoài khéo tay, có óc sáng tạo, nghề điêu khắc cũng đòi hỏi người thợ phải có tính kiên trì và thực sự đam mê với nghề...".
Từ các thân, gốc cây,... người thợ điêu khắc sáng tạo ra những sản phẩm dựa theo hình dạng, màu sắc, vân gỗ hay chính những vết sần sùi trên từng khối gỗ. Từ đó tạo nên những chi tiết sống động, đậm nét văn hóa của người Việt Nam.
Nghề điêu khắc gỗ cần sự sáng tạo, tỉ mỉ...Ảnh: Vũ Thượng
Anh Đỗ Văn Cần bộc bạch, quy trình để sáng tạo ra một tác phẩm gỗ điêu khắc trải qua rất nhiều công đoạn. Thứ nhất, người thợ phải tưởng tượng ra cách sắp xếp, bố trí các họa tiết, chi tiết theo yêu cầu của khách hàng để lựa chọn phôi gỗ phù hợp.
Tán cây tùng đang dần hoàn thiện. Ảnh: Vũ Thượng
Thứ hai, công đoạn phá thô, rồi đến làm tinh xảo sắc nét, hoàn thiện sản phẩm. Hầu hết các công đoạn đều làm bằng thủ công, vì vậy khi chọn gỗ cũng phải thật tỉ mỉ, gỗ loại tốt, ít cong vênh,…
Năm 2022, chàng trai 9X Đỗ Văn Cần được công nhận danh hiệu nghệ nhân điêu khắc gỗ mỹ nghệ. Ảnh: Vũ Thượng