Thắt chặt quan hệ
Đại diện của 49 chính phủ châu Phi đã tham dự cuộc họp kéo dài hai ngày tại Saint Petersburg - “thủ đô phương bắc” của Nga, kết thúc hôm 28/7 bằng việc thông qua Tuyên bố chung 74 điểm phác thảo các lĩnh vực hợp tác với Moscow, từ thương mại và an ninh đến năng lượng hạt nhân và biến đổi khí hậu.
Ông Putin cho biết tuyên bố được thông qua thể hiện “cam kết của tất cả các quốc gia của chúng ta đối với việc hình thành một trật tự thế giới đa cực công bằng và dân chủ dựa trên các nguyên tắc được công nhận rộng rãi của luật pháp quốc tế và Hiến chương Liên Hợp Quốc”.
Nga và Châu Phi cũng đã cam kết "chống lại chủ nghĩa thực dân mới, việc áp dụng các biện pháp trừng phạt bất hợp pháp và những nỗ lực làm suy yếu các giá trị đạo đức truyền thống", ông Putin nói thêm.
Theo các biện pháp được đưa ra trong tuyên bố chung, các hội nghị thượng đỉnh trong tương lai sẽ được tổ chức 3 năm một lần. Nga và các quốc gia châu Phi sẽ thiết lập "một cơ chế thường trực" để phối hợp về các vấn đề an ninh - bao gồm cuộc chiến chống chủ nghĩa khủng bố và chủ nghĩa cực đoan - an ninh lương thực, công nghệ thông tin và biến đổi khí hậu, cùng những vấn đề khác.
Về kinh tế, Nga sẽ tăng cường xuất khẩu thực phẩm và phân bón, phương tiện và máy móc công nghiệp sang châu Phi. Các giao dịch thương mại này sẽ ngày càng được thanh toán bằng đồng tiền quốc gia, bao gồm cả đồng rúp.
Tổng thống Putin cho biết Nga dự định gửi các chuyến hàng ngũ cốc cả thương mại và nhân đạo đến "những người bạn châu Phi".
Ngoài ra, Nga sẽ hỗ trợ phát triển ngành năng lượng để đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của châu Phi. Điều này sẽ vượt ra khỏi các nguồn năng lượng truyền thống và chuyển thành những nguồn năng lượng cải tiến, được thực hiện thông qua tập đoàn năng lượng hạt nhân Rosatom của Nga.
Nga sẽ đầu tư 1,2 tỷ rúp (khoảng 13 triệu USD) cho đến năm 2026 vào "chương trình hỗ trợ quy mô lớn" cho các hệ thống chăm sóc sức khỏe trên khắp Châu Phi.
"Trung tâm quyền lực mới"
Tổng thống Nga cũng cảm ơn một nhóm các nước châu Phi đã đề xuất một sáng kiến hòa bình cho cuộc xung đột Ukraine và cho biết ông sẽ gặp đại diện của họ vào tối thứ Sáu để thảo luận thêm về vấn đề này.
Phát biểu trước đó tại hội nghị, ông Putin tuyên bố kỷ nguyên bá quyền của một hoặc một số quốc gia đang lùi vào dĩ vãng Châu Phi trở thành 'trung tâm quyền lực mới' - Putin
"Trước mắt chúng ta, lục địa châu Phi đang trở thành một trung tâm quyền lực mới. Vai trò chính trị và kinh tế của Châu Phi đang tăng lên theo cấp số nhân. Và mọi người sẽ phải tính đến thực tế khách quan này," tổng thống nói trong phiên họp toàn thể của hội nghị thượng đỉnh.
Tổng thống Nga nhấn mạnh rằng "thật không may, một số biểu hiện của chủ nghĩa thực dân vẫn chưa bị loại bỏ cho đến ngày nay và vẫn được thực hiện bởi các cường quốc đế quốc trước đây, đặc biệt là trong lĩnh vực kinh tế, thông tin và nhân đạo", song kỷ nguyên bá quyền của một hoặc một số quốc gia đang đang lụi tàn, bất chấp sự phản đối của những người đang tìm cách duy trì sự độc quyền trong các vấn đề thế giới.
Ông cam kết rằng Nga sẽ tiếp tục mở rộng tương tác với các nước châu Phi, gọi đó là một quá trình tự nhiên. Ông lưu ý rằng bất chấp những điều kiện khó khăn trên thị trường toàn cầu, thương mại giữa Nga và lục địa này vẫn tiếp tục phát triển và còn lâu mới đạt đến giới hạn.
Trong khi đó, trong chính trị quốc tế, lập trường của Nga và các quốc gia châu Phi trong nhiều vấn đề chính rất gần gũi hoặc hoàn toàn trùng khớp, ông Putin lưu ý, đồng thời nêu rõ rằng tất cả các bên đều muốn xây dựng một cấu trúc công bằng hơn cho trật tự toàn cầu và cùng nhau tuân thủ luật pháp quốc tế.
Tổng thống nhấn mạnh Nga và các quốc gia châu Phi phản đối việc sử dụng các biện pháp "trừng phạt" để vũ trang mạnh cho các nước khác.