Sản xuất, kinh doanh giống cây trồng tự phát ở Đắk Nông, nguy cơ cao về nạn cây rởm, kém chất lượng

Đắk Nông có khoảng 280 cơ sở sản xuất, kinh doanh giống cây trồng. Trong đó, có 8 cơ sở sản xuất, 180 cơ sở kinh doanh; 92 cơ sở vừa sản xuất, vừa kinh doanh.

Đáng chú ý, số cơ sở sản xuất, buôn bán giống cây trồng tại Đắk Nông có giấy phép đăng ký kinh doanh theo quy định là 35/280 cơ sở, chỉ chiếm hơn 12%.

Nhiều cơ sở chưa có giấy phép đăng ký kinh doanh, chưa có hồ sơ truy xuất nguồn gốc lô giống cây trồng, thiếu tem nhãn cây giống…Đây là những vấn đề tồn tại lâu nay, gây khó khăn cho người dân trong việc kiểm tra nguồn gốc giống cũng như đánh giá, kiểm định chất lượng cây giống của cơ quan chuyên môn.

Gia đình ông Lê Văn Vĩnh, xã Quảng Sơn (Đắk Glong) có 3 ha cà phê trồng xen với hồ tiêu, cây ăn quả. Thời gian qua, do hồ tiêu, cây ăn trái bị nhiễm bệnh, giá cả bấp bên, nên ông chuyển đổi dần sang trồng cà phê.

Năm 2021, ông Vĩnh mua 500 cây giống cà phê tại một cơ sở kinh doanh cây giống trên địa bàn. Mặc dù ông xử lý đất kỹ và trồng cà phê theo kỹ thuật mà cơ quan chuyên môn hướng dẫn, nhưng sau đó nhiều cây đã vàng úa, kém phát triển. Nguyên nhân là cây giống kém chất lượng.

Theo ông Vĩnh, nếu mua phải cây giống cà phê, hồ tiêu không đạt chất lượng về sản xuất, nhà vườn phải mất 3 năm sau mới phát hiện được. Sau đó lại phải mất thêm 3 năm nữa để trồng thay thế, nên hậu quả là rất khó lường.

Các cơ sở có uy tín, có hoá đơn chứng từ đầy đủ, cây giống có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, giúp nông dân Đắk Nông sản xuất an toàn, bền vững

Một chủ cơ sở kinh doanh cây giống ở phường Nghĩa Phú (TP Gia Nghĩa, tỉnh Đắk Nông) cho biết, nhiều trại cây giống hoạt động không bảo đảm các tiêu chí kỹ thuật; sản xuất, nhập giống vô tội vạ.

Do đó, một số cơ sở hoạt động đúng quy định, áp dụng tiến bộ kỹ thuật sản xuất; đạt tiêu chuẩn chất lượng cây giống thì sản phẩm cạnh tranh lại rất khó khăn do chi phí đầu tư cao.

Điều này cũng gây khó khăn cho công tác quản lý, cập nhật và khai thác cơ sở dữ liệu về giống trồng trọt của người dân và các tổ chức, cá nhân có liên quan.

Ông Nguyễn Thiện Chân, Phó Chi cục trưởng Chi cục Phát triển nông nghiệp tỉnh cho biết, Đắk Nông mới có 16/280 cơ sở sản xuất, kinh doanh giống cây trồng gửi các thông tin liên quan theo quy định cho cơ quan chức năng, tương đương 5,7%.

Trước tình hình đó, Sở NN –PTNT đã tham mưu cho UBND tỉnh Đắk Nông ban hành các kế hoạch, chương trình nghiên cứu, phát triển giống phục vụ tái cơ cấu lại ngành nông nghiệp; tăng cường công tác hoạt động sản xuất, kinh doanh giống cây trồng trên địa bàn tỉnh.

Cơ quan chuyên môn tích cực rà soát, hướng dẫn các cơ sở sản xuất, kinh doanh cây giống nhỏ lẻ thực hiện đăng ký kinh doanh theo đúng quy định của pháp luật. Đồng thời, khuyến cáo người dân mua giống cây trồng tại những cơ sở có uy tín, đủ điều kiện sản xuất, kinh doanh, có hoá đơn chứng từ đầy đủ, có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng…