Dân Việt

Vỡ cống hồ thải đuôi Nhà máy tuyển quặng đồng Tả Phời ở Lào Cai cuốn trôi tài sản của nông dân

Mùa Xuân 12/08/2023 05:30 GMT+7
Phóng viên Báo Dân Việt đã có mặt tại hiện trường để ghi nhận những hậu quả sau sự cố vỡ cống D2000 hồ thải đuôi Nhà máy tuyển quặng đồng Tả Phời (xã Tả Phời, Tp.Lào Cai, tỉnh Lào Cai) của Công ty Cổ phần đồng Tả Phời – Vinacomin...


Clip: Tập trung khắc phục hậu quả sau sự cố vỡ cống hồ thải đuôi Nhà máy tuyển quặng đồng Tả Phời ở Lào Cai.

Sự cố tại hồ thải đuôi Nhà máy tuyển quặng đồng Tả Phời không phải là lần đầu tiên

Ngày 11/8, chúng tôi về xã Tả Phời, Tp. Lào Cai trong tiết trời nắng ráo. Hiện lên trước mắt chúng tôi là những thửa ruộng, ao cá đã bị bùn vùi lấp... Tuyến đường vào thôn Phời 3, xã Tả Phời cùng một số công trình khác đã và đang được cấp ủy, chính quyền địa phương huy động nhân lực, vật lực khắc phục để sớm trở lại ổn định cuộc sống.

Nhiều tài sản của nông dân mất trắng do vỡ cống hồ thải quặng đuôi Nhà máy tuyển đồng Tả Phời ở Lào Cai - Ảnh 2.

Nhiều tài sản của nông dân mất trắng do vỡ cống hồ thải quặng đuôi Nhà máy tuyển đồng Tả Phời ở Lào Cai - Ảnh 3.

Sự cố vỡ cống D2000 hồ thải quặng đuôi Nhà máy tuyển đồng Tả Phời, xã Tả Phời, Tp. Lào Cai của Công ty Cổ phần đồng Tả Phời – Vinacomin xảy ra vào sáng 8/8. Ảnh: Mùa Xuân.

Đang cầm trên tay chiếc giàn phơi quần áo duy nhất còn sót lại sau sự cố vỡ cống D2000 hồ thải quặng đuôi nhà máy tuyển đồng Tả Phời vào ngày 8/8, chị Vàng Thị Yêu, thôn Phời 3, xã Tả Phời cũng không thể ngờ rằng chỉ sau vài tiếng những tài sản có giá trị cùng mọi đồ đạc trong gia đình đã bị cuốn trôi hoàn toàn theo dòng nước lũ.

Chị Vàng Thị Yêu, thôn Phời 3, xã Tả Phời, Tp. Lào Cai bàng hoàng kể lại: Buổi sáng ngày 8/8, tôi là người đầu tiên phát hiện ra sự cố nước tràn về thôn, vì dòng nước chảy xiết và lớn nên tôi chỉ kịp đi tìm 2 đứa con của tôi đang ngủ ở trong phòng để chạy thoát thân. Sau đó, tôi chạy ra bảo chồng tôi rằng không ổn rồi có mùi hóa chất, mọi người trong gia đình còn chưa kịp ăn sáng.

Gia đình tôi chưa kịp lấy cái gì cả, mọi thứ tài sản trong gia đình mất trắng. Đến đôi dép còn không có mà đi, tôi mượn tạm đôi ủng của công nhân Công ty để đi đến tận hôm nay thôi. Ngoài những đồ đạc trong gia đình bị cuốn trôi, 20 con lợn cùng hàng chục con gà, vịt, trị giá khoảng hơn 100 triệu đồng của gia đình tôi còn bị cuốn trôi theo dòng nước, xót vô cùng. Hiện tại, tôi và gia đình không thể về nơi ở cũ nữa, gia đình tôi cũng như những hộ dân khác đang được tạo điều kiện ở tạm nhà văn hóa của xã Tả Phời.

Nhiều tài sản của nông dân mất trắng do vỡ cống hồ thải quặng đuôi Nhà máy tuyển đồng Tả Phời ở Lào Cai - Ảnh 4.

Nhiều tài sản của nông dân mất trắng do vỡ cống hồ thải quặng đuôi Nhà máy tuyển đồng Tả Phời ở Lào Cai - Ảnh 5.

Sự cố vỡ cống D2000 hồ thải quặng đuôi nhà máy tuyển đồng Tả Phời, xã Tả Phời, Tp. Lào Cai gây ảnh hưởng trực tiếp đến hơn 40 hộ dân dưới khu vực hạ lưu. Ảnh: Mùa Xuân.

Còn chị Ngô Thị Việt, thôn Phời 3, xã Tả Phời cũng buồn rầu nói: Gia đình tôi không ở gần nơi xảy ra sự cố vỡ cống nhưng lượng nước lớn dâng cao đã tràn vào phía sau nhà và khu chuồng lợn của gia đình tôi làm 6 con lợn của gia đình bị cuốn trôi và ảnh hưởng nhiều tài sản có giá trị khác.

Nhiều tài sản của nông dân mất trắng do vỡ cống hồ thải quặng đuôi Nhà máy tuyển đồng Tả Phời ở Lào Cai - Ảnh 6.

Nhiều tài sản có giá trị của người dân bị cuốn trôi gây hư hỏng vẫn còn nằm lại. Ảnh: Mùa Xuân.

Theo chị Ngô Thị Việt sự việc nước tràn về khu vực dân cư không phải đây là lần đầu tiên, mà trước đây đã từng xảy ra 2 lần nhưng mức độ thiệt hại không nặng như năm nay. Hiện chất thải tràn về khu dân cư gây ảnh hưởng đến cuộc sống cũng như sức khỏe của bà con chúng tôi nên cũng rất lo.

Nhiều tài sản của nông dân mất trắng do vỡ cống hồ thải quặng đuôi Nhà máy tuyển đồng Tả Phời ở Lào Cai - Ảnh 7.

Chị Vàng Thị Yêu, thôn Phời 3, xã Tả Phời, Tp. Lào Cai chỉ còn lại cái giàn phơi quần áo sau khi xảy ra sự cố vỡ ống cống. Ảnh: Mùa Xuân.

Ông Mã Lương Viên, Trưởng thôn Tả Phời, xã Tả Phời, Tp. Lào Cai chia sẻ: Thôn Phời 3 hiện có 124 hộ dân, với khoảng 680 nhân khẩu, gồm dân tộc Kinh, Thái, Nùng, Giáy, Tày cùng sinh sống. Trong đó, có 60 hộ bị ảnh hưởng, 19 hộ bị ảnh hưởng nặng do nước, bùn tràn vào nhà cuốn trôi nhiều tài sản; 9 hộ phải bắt buộc di dời khẩn cấp.

Ngoài ra, thôn còn có 5 ha lúa, khoảng 2.000 m2 ao cá bị vùi lấp không thể khôi phục; hàng trăm con lợn, gà, vịt bị nước lũ cuốn trôi… Hôm xảy ra sự cố rất may là ban ngày nên không có thiệt hại về người nhưng nhiều tài sản có giá trị của các hộ dân đã bị cuốn trôi hoàn toàn.

Nhiều tài sản của nông dân mất trắng do vỡ cống hồ thải quặng đuôi Nhà máy tuyển đồng Tả Phời ở Lào Cai - Ảnh 8.

Đàn vật nuôi của một hộ dân thôn Phời 3, xã Tả Phời bị cuốn trôi theo dòng nước, hiện chỉ còn chuồng trống. Ảnh: Mùa Xuân.

Cũng theo ông Viên, sự việc nước tràn từ cống D2000 hồ thải quặng đuôi nhà máy tuyển đồng Tả Phời về thôn như bà phản ánh là có. Tuy nhiên, nước chỉ tràn vào đường và mép sân của các hộ dân không gây thiệt hại đáng kể. Hiện nay, nhiều hộ dân dưới vùng hạ lưu của đập đang mong muốn sớm được di chuyển đến nơi ở mới để đảm bảo an toàn, nhất là khi mùa mưa đến người dân lại lo lắng, mất ăn, mất ngủ.

Nhiều tài sản của nông dân mất trắng do vỡ cống hồ thải quặng đuôi Nhà máy tuyển đồng Tả Phời ở Lào Cai - Ảnh 9.

Khoảng 5 ha lúa mùa của người dân xã Tả Phời, Tp. Lào Cai bị vùi lấp không thể khôi phục. Ảnh: Mùa Xuân.

Theo số liệu thống kê của xã Tả Phời tính đến ngày 11/8, có 47 hộ dân ở thôn Phời 3 bị ảnh hưởng, trong số này có 24 hộ bị nước, bùn tràn vào nhà. Bên cạnh đó, nhiều tài sản có giá trị cùng với 5 ha lúa, khoảng 2.000 m2 ao cá đã bị cuốn trôi theo dòng nước khi xảy ra sự cố… Tổng ước tính thiệt hại khoảng 10 tỷ đồng.

Doanh nghiệp chịu trách nhiệm toàn bộ về chi phí hỗ trợ thiệt hại cho người dân

Ông Trần Văn Hưng, Chủ tịch UBND xã Tả Phời, Tp. Lào Cai, cho biết: Hiện nay, xã đang phối hợp cùng với Công ty Cổ phần đồng Tả Phời – Vinacomin huy động nhân lực, vật lực tập trung xử lý, khẩn trương khắc phục hậu quả để sớm ổn định cuộc sống cho bà con. Trước mắt, có khoảng 10 hộ đã được di chuyển khỏi vùng nguy hiểm để bố trí nơi tái định cư mới.

Đồng thời, hỗ trợ các nhu yếu phẩm thiết yếu cho các hộ dân bị mất tài sản, nhà cửa. Đối với một số người dân có biểu hiện ốm, đau nghi do ảnh hưởng từ chất thải đã có cán bộ, y bác sĩ đến khám, kiểm tra, theo dõi. Khuyến cáo người dân sử dụng nước sạch do Công ty cung cấp.

Ngoài ra, xã sẽ tiếp tục phối hợp với các cơ quan chuyên môn của Tp. Lào Cai, các sở, ngành của tỉnh thống kê tài sản của người dân bị thiệt hại. Dự kiến trong tuần tới sẽ thực hiện áp giá để bồi thường thiệt hại cho bà con nhân dân.

Nhiều tài sản của nông dân mất trắng do vỡ cống hồ thải quặng đuôi Nhà máy tuyển đồng Tả Phời ở Lào Cai - Ảnh 10.

Nông dân xã Tả Phời bị cuốn trôi nhiều tài sản do vỡ cống hồ thải quặng đuôi Nhà máy tuyển đồng Tả Phời (Lào Cai). Ảnh: Mùa Xuân.

Đề cập tới những sự cố đã từng xảy ra trước đó, ông Hưng cho rằng, năm 2019, đã từng xảy ra sự cố nước từ cống tràn về ngập đường, cuốn trôi một số vật nuôi của bà con. Khi nắm bắt được thông tin, xã đã kiểm tra, xử lý và bồi thường thiệt hại cho người dân. Năm đó, nguyên nhân là do tắc cống thoát nước ở khu vực thôn Phời 3 nên mới xảy ra ngập úng.

Nhiều tài sản của nông dân mất trắng do vỡ cống hồ thải quặng đuôi Nhà máy tuyển đồng Tả Phời ở Lào Cai - Ảnh 11.

Công tác khắc phục hậu quả đang được các cấp, các ngành tỉnh Lào Cai tích cực triển khai. Ảnh: Mùa Xuân.

Trao đổi với phóng viên Báo Dân Việt, ông Hoàng Đăng Khoa, Chủ tịch UBND Tp. Lào Cai, tỉnh Lào Cai thông tin: Đối với công tác đền bù thiệt hại cho người dân sẽ do Công ty Cổ phần đồng Tả Phời – Vinacomin chịu trách nhiệm 100%. Đến ngày 12/8, sẽ thống kê hết toàn bộ những thiệt hại tài sản, hoa màu, vật nuôi của người dân để tính toán. Còn công tác di dời các hộ dân, trước mắt sẽ cho di dời 9 hộ trong vùng nguy hiểm trước, sau đó, sẽ đánh giá lại toàn bộ các hộ dân đang sinh sống ở khu vực đó nếu không đảm bảo an toàn sẽ cho di dời tiếp.

Nhiều tài sản của nông dân mất trắng do vỡ cống hồ thải quặng đuôi Nhà máy tuyển đồng Tả Phời ở Lào Cai - Ảnh 12.

Tuyến đường đi qua trung tâm xã Tả Phời, Tp. Lào Cai đầy bùn, nước sau sự cố vỡ cống hồ thải quặng đuôi nhà máy tuyển đồng Tả Phời. Ảnh: Mùa Xuân.

Sự cố vỡ cống D2000 hồ thải đuôi nhà máy tuyển quặng đồng Tả Phời, xã Tả Phời, Tp. Lào Cai của Công ty Cổ phần đồng Tả Phời – Vinacomin xảy ra vào ngày 8/8, tỉnh Lào Cai tập trung lãnh đạo, chỉ đạo các đơn vị liên quan thực hiện khẩn trương khắc phục sự cố. Rà soát, hỗ trợ ổn định đời sống sinh hoạt, sản xuất, tư tưởng của nhân dân; tăng cường tuyên truyền, đảm bảo an ninh trật tự, an toàn xã hội khu vực sự cố.

Đồng thời, cho tạm dừng hoạt động nhà máy tuyển, yêu cầu khắc phục xong mới trở lại hoạt động; khẩn trương xác minh làm rõ nguyên nhân sự cố, ảnh hưởng đến môi trường, nhân dân và xử lý vấn đề liên quan theo quy định; trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân liên quan.

Cũng ngay trong ngày 10/8, UBND tỉnh Lào Cai cũng ban hành văn bản về việc tiếp tục khắc phục sự cố vỡ cống D2000 hồ thải quặng đuôi nhà máy tuyển đồng Tả Phời, xã Tả Phời, Tp. Lào Cai. UBND tỉnh Lào Cai giao các sở, ngành của tỉnh tổ chức huy động nhân lực, thiết bị, máy móc, kinh phí hỗ trợ để trong thời gian sớm nhất ổn định đời sống sinh hoạt, sản xuất, tư tưởng của nhân dân; tăng cường tuyên truyền, đảm bảo an ninh trật tự, an toàn xã hội khu vực sự cố. Tiến hành kiểm tra, quan trắc, đánh giá tác động của bùn thải đến môi trường, đề xuất các giải pháp xử lý, giảm thiểu nguy cơ ô nhiễm môi trường.

Kiểm tra, đánh giá, xác định cụ thể nguyên nhân xảy ra sự cố để rút kinh nghiệm, làm rõ trách nhiệm bồi thường và đưa ra các giải pháp căn cơ, hiệu quả, khoa học để không xảy ra các sự cố tương tự, đồng thời xử lý các vi phạm trong công tác quản lý đất đai, đầu tư xây dựng, bảo vệ môi trường ... trong phạm vi dự án (nếu có) theo đúng quy định.

Giao UBND Tp. Lào Cai khẩn trương nghiên cứu phương án sắp xếp một số hộ dân nằm trong khu vực có nguy cơ bị ảnh hưởng bởi dự án Nhà máy tuyển quặng đồng Tả Phời chuyển về nơi an toàn, thuận lợi; báo cáo UBND tỉnh trước ngày 15/8/2023. Tổ chức thăm hỏi, động viên, hỗ trợ các gia đình bị thiệt hại sớm đưa cuộc sống của người dân trở lại ổn định. Rà soát giải quyết các kiến nghị, đề xuất của Công ty Cổ phần đồng Tả Phời - Vinacomin liên quan đến công tác bồi thường, giải phóng mặt bằng, thu hồi đất; xây dựng kế hoạch, tiến độ thực hiện; báo cáo UBND tỉnh trước ngày 20/8/2023.

Yêu cầu Công ty Cổ phần đồng Tả Phời khẩn trương khắc phục sự cố, đáp ứng các quy định, điều kiện sản xuất để sớm khôi phục hoạt động của nhà máy. Phối hợp chặt chẽ với các cơ quan, đơn vị trong việc xác định nguyên nhân sự cố, ảnh hưởng môi trường, hỗ trợ nhân dân ổn định sản xuất, sinh hoạt,…