Vỡ cống hồ thải đuôi Nhà máy tuyển quặng đồng Tả Phời ở Lào Cai cuốn trôi tài sản của nông dân

Sự cố tại hồ thải đuôi Nhà máy tuyển quặng đồng Tả Phời không phải là lần đầu tiên

Ngày 11/8, chúng tôi về xã Tả Phời, Tp. Lào Cai trong tiết trời nắng ráo. Hiện lên trước mắt chúng tôi là những thửa ruộng, ao cá đã bị bùn vùi lấp... Tuyến đường vào thôn Phời 3, xã Tả Phời cùng một số công trình khác đã và đang được cấp ủy, chính quyền địa phương huy động nhân lực, vật lực khắc phục để sớm trở lại ổn định cuộc sống.

Đang cầm trên tay chiếc giàn phơi quần áo duy nhất còn sót lại sau sự cố vỡ cống D2000 hồ thải quặng đuôi nhà máy tuyển đồng Tả Phời vào ngày 8/8, chị Vàng Thị Yêu, thôn Phời 3, xã Tả Phời cũng không thể ngờ rằng chỉ sau vài tiếng những tài sản có giá trị cùng mọi đồ đạc trong gia đình đã bị cuốn trôi hoàn toàn theo dòng nước lũ.

Chị Vàng Thị Yêu, thôn Phời 3, xã Tả Phời, Tp. Lào Cai bàng hoàng kể lại: Buổi sáng ngày 8/8, tôi là người đầu tiên phát hiện ra sự cố nước tràn về thôn, vì dòng nước chảy xiết và lớn nên tôi chỉ kịp đi tìm 2 đứa con của tôi đang ngủ ở trong phòng để chạy thoát thân. Sau đó, tôi chạy ra bảo chồng tôi rằng không ổn rồi có mùi hóa chất, mọi người trong gia đình còn chưa kịp ăn sáng.

Gia đình tôi chưa kịp lấy cái gì cả, mọi thứ tài sản trong gia đình mất trắng. Đến đôi dép còn không có mà đi, tôi mượn tạm đôi ủng của công nhân Công ty để đi đến tận hôm nay thôi. Ngoài những đồ đạc trong gia đình bị cuốn trôi, 20 con lợn cùng hàng chục con gà, vịt, trị giá khoảng hơn 100 triệu đồng của gia đình tôi còn bị cuốn trôi theo dòng nước, xót vô cùng. Hiện tại, tôi và gia đình không thể về nơi ở cũ nữa, gia đình tôi cũng như những hộ dân khác đang được tạo điều kiện ở tạm nhà văn hóa của xã Tả Phời.

Còn chị Ngô Thị Việt, thôn Phời 3, xã Tả Phời cũng buồn rầu nói: Gia đình tôi không ở gần nơi xảy ra sự cố vỡ cống nhưng lượng nước lớn dâng cao đã tràn vào phía sau nhà và khu chuồng lợn của gia đình tôi làm 6 con lợn của gia đình bị cuốn trôi và ảnh hưởng nhiều tài sản có giá trị khác.

Theo chị Ngô Thị Việt sự việc nước tràn về khu vực dân cư không phải đây là lần đầu tiên, mà trước đây đã từng xảy ra 2 lần nhưng mức độ thiệt hại không nặng như năm nay. Hiện chất thải tràn về khu dân cư gây ảnh hưởng đến cuộc sống cũng như sức khỏe của bà con chúng tôi nên cũng rất lo.

Ông Mã Lương Viên, Trưởng thôn Tả Phời, xã Tả Phời, Tp. Lào Cai chia sẻ: Thôn Phời 3 hiện có 124 hộ dân, với khoảng 680 nhân khẩu, gồm dân tộc Kinh, Thái, Nùng, Giáy, Tày cùng sinh sống. Trong đó, có 60 hộ bị ảnh hưởng, 19 hộ bị ảnh hưởng nặng do nước, bùn tràn vào nhà cuốn trôi nhiều tài sản; 9 hộ phải bắt buộc di dời khẩn cấp.

Ngoài ra, thôn còn có 5 ha lúa, khoảng 2.000 m2 ao cá bị vùi lấp không thể khôi phục; hàng trăm con lợn, gà, vịt bị nước lũ cuốn trôi… Hôm xảy ra sự cố rất may là ban ngày nên không có thiệt hại về người nhưng nhiều tài sản có giá trị của các hộ dân đã bị cuốn trôi hoàn toàn.

Cũng theo ông Viên, sự việc nước tràn từ cống D2000 hồ thải quặng đuôi nhà máy tuyển đồng Tả Phời về thôn như bà phản ánh là có. Tuy nhiên, nước chỉ tràn vào đường và mép sân của các hộ dân không gây thiệt hại đáng kể. Hiện nay, nhiều hộ dân dưới vùng hạ lưu của đập đang mong muốn sớm được di chuyển đến nơi ở mới để đảm bảo an toàn, nhất là khi mùa mưa đến người dân lại lo lắng, mất ăn, mất ngủ.

Theo số liệu thống kê của xã Tả Phời tính đến ngày 11/8, có 47 hộ dân ở thôn Phời 3 bị ảnh hưởng, trong số này có 24 hộ bị nước, bùn tràn vào nhà. Bên cạnh đó, nhiều tài sản có giá trị cùng với 5 ha lúa, khoảng 2.000 m2 ao cá đã bị cuốn trôi theo dòng nước khi xảy ra sự cố… Tổng ước tính thiệt hại khoảng 10 tỷ đồng.

Doanh nghiệp chịu trách nhiệm toàn bộ về chi phí hỗ trợ thiệt hại cho người dân

Ông Trần Văn Hưng, Chủ tịch UBND xã Tả Phời, Tp. Lào Cai, cho biết: Hiện nay, xã đang phối hợp cùng với Công ty Cổ phần đồng Tả Phời – Vinacomin huy động nhân lực, vật lực tập trung xử lý, khẩn trương khắc phục hậu quả để sớm ổn định cuộc sống cho bà con. Trước mắt, có khoảng 10 hộ đã được di chuyển khỏi vùng nguy hiểm để bố trí nơi tái định cư mới.

Đồng thời, hỗ trợ các nhu yếu phẩm thiết yếu cho các hộ dân bị mất tài sản, nhà cửa. Đối với một số người dân có biểu hiện ốm, đau nghi do ảnh hưởng từ chất thải đã có cán bộ, y bác sĩ đến khám, kiểm tra, theo dõi. Khuyến cáo người dân sử dụng nước sạch do Công ty cung cấp.

Ngoài ra, xã sẽ tiếp tục phối hợp với các cơ quan chuyên môn của Tp. Lào Cai, các sở, ngành của tỉnh thống kê tài sản của người dân bị thiệt hại. Dự kiến trong tuần tới sẽ thực hiện áp giá để bồi thường thiệt hại cho bà con nhân dân.

Đề cập tới những sự cố đã từng xảy ra trước đó, ông Hưng cho rằng, năm 2019, đã từng xảy ra sự cố nước từ cống tràn về ngập đường, cuốn trôi một số vật nuôi của bà con. Khi nắm bắt được thông tin, xã đã kiểm tra, xử lý và bồi thường thiệt hại cho người dân. Năm đó, nguyên nhân là do tắc cống thoát nước ở khu vực thôn Phời 3 nên mới xảy ra ngập úng.

Trao đổi với phóng viên Báo Dân Việt, ông Hoàng Đăng Khoa, Chủ tịch UBND Tp. Lào Cai, tỉnh Lào Cai thông tin: Đối với công tác đền bù thiệt hại cho người dân sẽ do Công ty Cổ phần đồng Tả Phời – Vinacomin chịu trách nhiệm 100%. Đến ngày 12/8, sẽ thống kê hết toàn bộ những thiệt hại tài sản, hoa màu, vật nuôi của người dân để tính toán. Còn công tác di dời các hộ dân, trước mắt sẽ cho di dời 9 hộ trong vùng nguy hiểm trước, sau đó, sẽ đánh giá lại toàn bộ các hộ dân đang sinh sống ở khu vực đó nếu không đảm bảo an toàn sẽ cho di dời tiếp.