Thanh tra Chính phủ kiến nghị Chủ tịch tỉnh Đồng Nai, Đồng Tháp tổ chức kiểm điểm với 2 dự án cao tốc

Trách nhiệm thuộc Chủ tịch, Phó Chủ tịch UBND tỉnh

Thanh tra Chính phủ đã ban hành Kết luận thanh tra số 1896/KL-TTCP về việc cấp phép khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường tại một số tỉnh khu vực phía Nam cung cấp cho dự án giao thông quan trọng quốc gia.

Đoàn thanh tra đã tiến hành thanh tra việc cấp phép khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường (vật liệu san lấp) cho 3 dự án thành phần cao tốc Bắc - Nam phía Đông giai đoạn 2017 - 2022.

Các dự án gồm: Dự án thành phần cao tốc Vĩnh Hảo - Phan Thiết; Dự án thành phần cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây; Dự án xây dựng cầu Mỹ Thuận 2 và đường dẫn 2 đầu cầu của UBND các tỉnh: Bình Thuận, Đồng Nai và Đồng Tháp.

Kết luận thanh tra không chỉ "điểm tên" trách nhiệm của chủ đầu tư, đơn vị tư vấn thiết kế..., Thanh tra Chính phủ cũng "chỉ mặt" các vi phạm liên quan đến việc cấp phép khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường tại 3 dự án thuộc trách nhiệm của chính quyền các địa phương.

Đối với Dự án thành phần cao tốc Phan Thiết - Dầu Giây, Thanh tra Chính phủ cho biết, UBND tỉnh Đồng Nai đã ban hành 2 quyết định gia hạn giấy phép khai thác đá; một quyết định điều chỉnh diện tích và tăng thời hạn khai thác đá, không đúng quy định tại khoản 1, Điều 84, Luật Khoáng sản năm 2010.

Cụ thể, UBND tỉnh Đồng Nai ban hành Quyết định số 4421/GP-UBND ngày 8/12/2017 gia hạn giấy phép khai thác tại mỏ đá Soklu 1, xã Gia Kiệm, huyện Thống Nhất cho Công ty TNHH Quốc Phú Sơn Lâm với thời hạn 10 năm tính từ ngày 1/11/2017, trong khi Công ty này chỉ được phép khai thác đến ngày 18/12/2017.

Tại Quyết định số 1523/QĐ-UBND ngày 11/7/2017, UBND tỉnh Đồng Nai tiến hành điều chỉnh giấy phép khai thác mỏ đá Soklu 2, xã Quang Trung, huyện Thống Nhất từ Công ty TNHH một thành viên Xây dựng và Sản xuất vật liệu xây dựng Biên Hòa qua Công ty cổ phần Xây dựng và Sản xuất vật liệu xây dựng Biên Hoà và tăng thời hạn khai thác từ 6,2 năm, lên 12 năm 1 tháng kể từ ngày 23/3/2011, trong khi giấy phép cấp cho Công ty TNHH một thành viên Xây dựng và Sản xuất vật liệu xây dựng Biên Hòa đã hết thời hạn khai thác.

Tại Quyết định số 2269/QĐ-UBND ngày 1/9/2010, Công ty TNHH một thành viên Xây dựng và Sản xuất vật liệu xây dựng Biên Hòa được khai thác tại mỏ đá xây dựng Soklu 5 thuộc xã Quang Trung, huyện Thống Nhất với thời hạn khai thác đến ngày 31/12/2016.

Tuy nhiên, đến năm 2014 và năm 2020, UBND tỉnh Đồng Nai đã ban hành Giấy phép khai thác số 4018/GP-UBND ngày 22/12/2014 (thay thế cho Quyết định số 2269/QĐ-UBND) và số 177/QĐ-UBND ngày 7/7/2020 (thay thế cho Giấy phép số 4018/GP-UBND), qua đó tăng diện tích khu vực hoạt động khoáng sản từ 23 ha lên 30,5 ha và tăng thời hạn khai thác lên 11 năm 6 tháng, tính từ ngày 1/11/2014 (đến ngày 30/6/2026).

Theo Thanh tra Chính phủ, cả 3 trường hợp trên đều không được UBND tỉnh xác định khai thác để cung cấp cho công trình sử dụng vốn ngân sách nhà nước và các công trình theo quy định tại điểm đ, khoản 1, Điều 22, Nghị định 158/2016/NĐ-CP của Chính phủ quy định chi tiết một số điều của Luật Khoáng sản.

"Việc cấp phép không đúng quy định đã dẫn đến một khối lượng đá được khai thác và cung ứng ra ngoài thị trường", kết luận thanh tra nêu rõ.

Nếu phát hiện dấu hiệu tội phạm chuyển cơ quan CSĐT

Theo kết luận của Thanh tra Chính phủ, mặc dù, đơn vị khai thác đã nộp tiền cấp quyền khai thác khoáng sản và các loại thuế, phí theo quy định, nhưng vi phạm cần được xem xét, làm rõ để có biện pháp xử lý phù hợp theo quy định.

"Trách nhiệm thuộc về Chủ tịch UBND tỉnh, Phó chủ tịch UBND tỉnh phụ trách lĩnh vực tài nguyên khoáng sản, Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường cùng các tố chức, cá nhân liên quan", Thanh tra Chính phủ nhấn mạnh.

Cũng tại Dự án thành phần cầu Mỹ Thuận 2 và đường dẫn 2 đầu cầu, Thanh tra Chính phủ ghi nhận việc UBND tỉnh Đồng Tháp thực hiện gia hạn khai thác cát đối với 12 giấy phép hết hạn sau ngày 1/7/2011 là không đúng quy định tại khoản 1, Điều 84, Luật Khoáng sản năm 2010.

Cùng đó, cấp mới 7 giấy phép khai thác cát thuộc khu vực khoanh định không đấu giá, nhưng chỉ xác định ưu tiên cung ứng cát cho các công trình trên địa bàn tỉnh, nhất là các công trình sử dụng vốn đầu tư công theo đề nghị của cơ quan chức năng, dẫn đến đơn vị khai thác cát trên địa bàn tỉnh Đồng Tháp đã cung cấp cát ra thị trường là chưa đúng quy định tại khoản 5, Điều 12, Nghị định 15/2012/NĐ-CP về quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Khoáng sản và điểm đ, khoản 1, Điều 22, Nghị định 158/2016/NĐ-CP của Chính phủ.

Mặc dù, khối lượng cát được khai thác cũng là nhằm phục vụ nhu cầu bức thiết của xã hội, sau khi được cấp phép khai thác, các nhà đầu tư đã nộp tiền cấp quyền khai thác, thực hiện khai thác cát và kê khai nộp các loại thuế theo quy định; UBND tỉnh cũng đã có chỉ đạo rà soát, cho phép các giấy phép đang hoạt động được khai thác đến ngày 30/6/2023, sau đó tổ chức đấu giá. Tuy nhiên, Thanh tra Chính phủ cho rằng, các vi phạm vẫn cần được xem xét, làm rõ để có biện pháp xử lý phù hợp theo quy định.

Đối với những lỗi vi phạm nói trên, Thanh tra Chính phủ kiến nghị Chủ tịch UBND các tỉnh Đồng Nai và Đồng Tháp tổ chức kiếm điểm làm rõ trách nhiệm, qua đó xem xét, xử lý phù hợp theo quy định đối với các tập thế, cá nhân có khuyết điểm, vi phạm.

"Qua quá trình kiểm điểm, xử lý, nếu phát hiện dấu hiệu tội phạm, thì chuyển cơ quan Cảnh sát Điều tra xem xét theo thẩm quyền", Kết luận số 1896/KL-TTCP nêu rõ.