Một HTX ở Hòa Bình minh bạch hóa quá trình, quy trình trồng cam Cao Phong tiêu chuẩn hữu cơ

HTX 3T Farm liên kết trồng cam hữu cơ với hàng trăm hộ dân

Những ngày trung tuần tháng 10/2023, PV Dân Việt có dịp theo chân chị Vũ Thị Lệ Thủy, Giám đốc HTX 3T Farm nông sản Cao Phong (HTX 3T Farm), Khu 1, thị trấn Cao Phong, huyện Cao Phong, tỉnh Hòa Bình "cưỡi" bán tải ngược núi hái những trái cam lòng vàng CS1 hữu cơ đầu tiên gửi cho khách hàng.

Trao đổi với PV tại vườn, chị Thủy cho biết: Tôi gắn bó với cây cam Cao Phong từ bé nên luôn trăn trở làm sao để tạo ra những trái cam ngon nhất, sạch nhất, hương vị khác biệt nhất đến khách hàng. Qua đó, giúp người nông dân trồng cam Cao Phong phát triển bền vững, nâng cao giá trị sản phẩm trên thị trường.

Theo chị Thủy, để nâng tầm thương hiệu cam Cao Phong, cần phải minh bạch hóa cả trình sản xuất. Đó là cung cấp thông tin về truy xuất nguồn gốc để tạo niềm tin cho khách hàng

Để làm những điều đó, cuối năm 2018, chị Thủy thành lập HTX 3T Farm. Hiện HTX có 15 thành viên với 21 ha đất canh tác đầy đủ các loại cam ở Cao Phong. Chị Thủy cùng với các thành viên liên kết trồng cam theo hướng hữu cơ.

Lý giải về cái tên 3T, chị Thủy chia sẻ: Ban đầu khi thành lập HTX, tôi muốn chọn một cái tên nào đó làm sao tạo được sự tò mò và gây ấn tượng. Sau một thời gian suy nghĩ, tối quyết định chọn 3T. 3T nghĩa là 3 tốt (tốt đất – tốt giống – tốt từ tâm).

"Tôi cho rằng để mà làm nông nghiệp có thể đi đến một con đường bền vững thì không thể thiếu được 3 yếu tố trên", chị Thủy nói.

Thông tin thêm với PV, chị Thủy cho biết: Trong năm 2023, HTX 3T Farm đang thực hiện một chuỗi liên kết sản xuất khép kín từ việc cung cấp vật tư, phân bón, cây giống cho đến việc bao tiêu đầu ra cho 180 hộ dân tại huyện Cao Phong với 110 ha đất canh tác.

Đặc biệt, đối tượng mà HTX 3T Farm đang thực hiện chuỗi liên kết có khoảng 50% là đồng bào người dân tộc thiểu số, hộ thuộc diện nghèo, cận nghèo và hộ mới thoát nghèo.

Các thành viên chính thức của HTX 3T Farm phải có một cam kết 3 không đối với HTX. Đó là không phun thuốc diệt cỏ, không phun thuốc diệt muỗi và bị từ chối mua sản phẩm nếu như đến cuối năm HTX lấy mẫu bất kỳ sản phẩm của một thành viên nào mà không báo trước mang đi test mà dư lượng còn tồn dư trên sản phẩm.

"Nếu hộ nào có sản phẩm tồn dư thì HTX 3T Farm sẽ không thu mua. Chi phí test hộ dân đó phải chịu trách nhiệm chi trả. Nếu test mà đảm bảo thì vườn đó sẽ được thu mua và chi phí HTX chi trả. Đây là quy định rất khác biệt của HTX 3T Farm so với các HTX khác. Và đây là cũng nghĩa vụ, trách nhiệm của các thành viên khi tham gia HTX 3T Farm", Giám đốc HTX 3T Farm chia sẻ.

Trái lại với những điều kiện khắt khe như vậy thì quyền lợi mang lại cho các thành viên được hưởng lại rất lớn. Đến khi thu hoạch, HTX cam kết thu mua cho các thành viên chính thức cao hơn so với giá thị trường khoảng 10%. Đối với các thành viên liên kết ở bên ngoài, được thu mua theo mặt bằng chung giá thị trường.

Theo Giám đốc HTX 3T Farm, HTX không tổ chức các cuộc họp tại hội trường mà  thay vào đó tổ chức trực tiếp tại vườn cam. Hàng tháng, các thành viên sẽ đi lần lượt từng hộ một để chia sẻ kỹ thuật, kinh nghiệm trồng và chăm sóc cam lẫn nhau giữa các thành viên.

Cam 3T Farm bay xa nhờ ứng dụng chuyển đổi số

Để tạo niềm tin với khách hàng, chị Vũ Thị Lệ Thủy, Giám đốc HTX 3T Farm đã trực tiếp livestream trên mạng xã hội Facebook cá nhân về quá trình thu hoạch cam tại vườn.

Theo quan sát của PV, cỏ tại vườn cam của hộ anh Đặng Xuân Giáp, thành viên  HTX 3T Farm – nơi chị Thủy và các thành viên đang thu hoạch cam là một màu xanh bạt ngàn cao ngang đầu gối.

Lý giải việc để cỏ cao ngang đầu gối mà lại không cắt, anh Giáp chia sẻ: Ngày xưa khi chưa tham gia HTX, tôi chưa hiểu hết về tác dụng của cỏ nên hay làm sạch cỏ tận gốc. Bởi mỗi khi sau những trận mưa hoặc sau những lần bón phân thấy cỏ tốt nhanh quá, cứ nghĩ là cỏ ăn hết dinh dưỡng của cây trồng. Tuy nhiên, sau khi tham gia HTX tôi mới hiểu cỏ mang lại tác dụng rất tốt cho cây trồng cho môi trường sinh thái.

"Việc để cỏ ở những triền đồi cam như này sẽ giúp việc giữ ẩm vào mùa hanh khô, giữ độ ẩm được lâu hơn. Về mùa mưa, cỏ giúp tránh được việc rửa trôi. Ngoài ra, cỏ còn tạo môi trường sống rất tốt cho các loại côn trùng có lợi ở trong đó như giun, kiến…", anh Giáp cho biết.

Theo chị Thủy, HTX 3T Farm đang trồng cam theo hướng hữu cơ. Vì vậy trái cam 3T Farm khi thu hoạch vẫn giữ được hương vị tự nhiên truyền thống. Khách hàng mỗi khi sử dụng sản phẩm đều nhớ đến hương vị riêng biệt của quả cam mà các vùng khác không thể có được.

Sau khi những trái cam đã đầy ắp 3 thùng xốp, chị Thủy dùng xe bán tải vận chuyển về xưởng sơ chế tại thị trấn Cao Phong.

Tại đây, chị Thủy và mẹ tiếp tục cắt lại cuống cam sát hẳn vào núm quả. Theo chị Thủy nếu không cắt sát hẳn vào quả thì cuống quả này sẽ chọc vào quả kia gây tổn thương vỏ và làm hỏng mất quả.

Tiếp đó, những trái cam đưa chị Thủy đưa vào hệ thống máy sục rửa ozone. Trong dây chuyền này gồm có 3 băng tải. Thứ nhất là bể chứa sục ozone sẽ loại bỏ tất cả những cặn bẩn như rác, lá hoặc đất cát bám trên quả. Đồng thời, khử khuẩn tất cả các nấm mốc bám trên quả cam.

Thứ hai, quả cam sẽ theo băng tải đi sang mô đun thứ 2 là máy chà láng. Tại đây, quả cam sẽ được làm sạch sâu đến từng múi tinh dầu của cam và sáng bóng về mặt hình thức.

Thứ ba, quả cam sẽ di chuyển xuống băng tải sấy khô. Những chiếc quạt áp lực cao có nhiệt độ sẽ thổi đẩy toàn bộ lượng nước đang bám trên quả cam. Sau đó, quả cam được đưa lên sàn inox và chờ cho cam khô hoàn toàn.

Công đoạn cuối cùng, chị Thủy sẽ tiếp tục phân loại những quả cam mà sau khi làm sạch sẽ hiện ra những lỗi do côn trùng chích hút trước khi đóng gói vào bao bì.

Theo quan sát, tất cả những bao bì đóng gói của 3T Farm đều có đầy đủ thông tin về truy xuất nguồn. Được biết, đây là một cam kết của 3T Farm về chất lượng sản phẩm khi đến tay người tiêu dùng.

Tất cả các công đoạn từ việc cắt cuống, sục rửa ozone, chà láng và sấy khô đều được chị Thủy livestream trực tiếp để cung cấp thông tin cho khách hàng.

Theo chị Thủy, việc livestream là cam kết của 3T Farm về việc luôn luôn minh bạch cả quá trình sản xuất, chăm sóc. Có như vậy khách hàng sẽ nắm được toàn bộ quy trình hoàn thiện sản phẩm của 3T Farm.

Mặt khác, trong những năm gần đây, 3T Farm luôn lồng ghép rất sát phần bán hàng trên các nền tảng số như Facebook, Zalo, Fanpage… Trong năm 2023, HTX 3T Farm cũng đang học hỏi và khai thác các tính năng trên Tiktok để bán hàng.

Việc thường xuyên livestream nên khách hàng của HTX 3T Farm có mặt tại hầu khắp các tỉnh trong cả nước, trong đó nhiều nhất là khu vực phía Bắc, Đà Nẵng và thành phố Hồ Chí Minh. Trong đó, khách hàng mục tiêu của HTX 3T Farm là hướng đến phân khúc khách hàng có thu nhập từ trung trở lên.

Năm 2020, sản phẩm cam tươi của HTX 3T Farm đã được chứng nhận là sản phẩm OCOP 4 sao. Hiện nay, để nâng cao giá trị gia tăng cho sản phẩm quả cam, HTX 3T Farm đang sáng tạo ra một số sản phẩm chế biến từ cam. Trong năm 2023 – 2024, HTX sẽ đưa ra thị trường 3 sản phẩm chính: Mứt cam, trà cam và bột cam.