Đại biểu Quốc hội: "Thuốc bổ dùng nhiều quá có khi còn sinh bệnh"

Tiếp tục chương trình làm việc, sáng 2/11, Kỳ họp thứ 6 của Quốc hội thảo luận đánh giá giữa nhiệm kỳ thực hiện Kế hoạch đầu tư công trung hạn giai đoạn 2021-2025; Kế hoạch tài chính quốc gia và vay, trả nợ công 5 năm giai đoạn 2021-2025; Tình hình thực hiện ngân sách nhà nước năm 2023, dự toán ngân sách nhà nước, phương án phân bổ ngân sách Trung ương năm 2024; tình hình thực hiện kế hoạch đầu tư công vốn ngân sách nhà nước năm 2023, dự kiến kế hoạch đầu tư công vốn ngân sách nhà nước năm 2024...

Đề nghị bổ sung quy định xuất vốn đầu tư các bệnh viện chuyên khoa tuyến tỉnh

Bày tỏ nhất trí cao với nhiều nội dung được nêu trong các Báo cáo về tình hình thực hiện kế hoạch đầu tư công và tình hình thực hiện ngân sách Nhà nước năm 2023, kế hoạch năm 2024, Giám đốc Sở Y tế Hà Nội Trần Thị Nhị Hà (đoàn Hà Nội) góp ý về quy định xuất vốn đầu tư về công trình y tế còn bất cập.

Theo đó, đại biểu cho biết, nhằm xác định tổng mức đầu tư xây dựng, xác định và quản lý chi phí đầu tư xây dựng ở giai đoạn chuẩn bị dự án, Bộ trưởng Bộ Xây dựng đã ban hành Quyết định số 510 ngày 19/5/2023 về công bố xuất vốn đầu tư xây dựng công trình và giá xây dựng tổng hợp bộ phận kết cấu công trình bao gồm cả các công trình y tế. Xuất vốn vốn đầu tư xây dựng công trình, tạo điều kiện thuận lợi, đảm bảo tính công khai, minh bạch trong quá trình chuẩn bị dự án.

Tuy nhiên, đại biểu nhận thấy, đối với lĩnh vực y tế, Quyết định 510 chỉ quy định xuất vốn đầu tư cho các công trình bệnh viện đa khoa từ 50 đến 1.000 giường bệnh và công trình bệnh viện chuyên khoa tuyến Trung ương với 1.000 giường bệnh. Trong khi đó, nhiều địa phương hiện nay đang thực hiện kế hoạch đầu tư công để xây dựng bệnh viện chuyên khoa tuyến tỉnh với quy mô dưới 1.000 giường. 

Tại Hà Nội đang thực hiện một số dự án như: Dự án Bệnh viện Thận tiết niệu, Bệnh viện Nhi, Bệnh viện Mắt, Bệnh viện Mê Linh. Quá trình triển khai lập báo cáo đề xuất chủ trương đầu tư với các bệnh viện chuyên khoa gặp nhiều khó khăn, vướng mắc do không có hướng dẫn về xuất vốn đầu tư.

Do đó, đại biểu Trần Thị Nhị Hà đề nghị Bộ Xây dựng bổ sung thêm quy định về xuất vốn đầu tư đối các bệnh viện chuyên khoa tuyến tỉnh tại Quyết định 510 để làm cơ sở xác định tổng mức vốn đầu tư xây dựng các dự án đầu tư công của ngành y tế.

"Thuốc trị bệnh dùng phải có liều"

Nêu ý kiến, Ủy viên thường trực Ủy ban Tài chính - Ngân sách Trần Văn Lâm (đoàn Bắc Giang) nêu thực tế, nhiều chính sách thu hiện nay biểu hiện sự lạc hậu, bất cập nhưng chậm được xem xét, điều chỉnh.

"Thuế thu nhập cá nhân hiện hành với các quy định về khởi điểm thu nhập chịu thuế, phân chia bậc lũy tiến, mức giảm trừ gia cảnh không được cập nhật theo biến động của mức lương tối thiểu, giá cả, lạm phát... Có nội dung đã lạc hậu cả chục năm, đây là bất cập lớn", ông Lâm nhận định.

Tương tự, thuế giá trị gia tăng (VAT) được coi là sắc thuế tiên tiến, hiện đại song cũng có không ít vấn đề. Mặc dù số thu lớn, nhưng số hoàn cũng lớn. Ông Lâm dẫn chứng: năm 2022, thu 390.000 tỉ đồng, hoàn 150.000 tỉ đồng (chiếm 38%). Năm 2023, ước thu 365.000 tỉ đồng, hoàn 160.000 tỉ đồng (chiếm 44%). Năm 2024, dự toán thu 390.000 tỉ đồng, hoàn 171.000 tỉ đồng (43%).

"Điều đáng nói là quy trình thu phức tạp, tốn kém, diễn ra ở rất nhiều khâu trung gian: thu rồi khấu trừ; thu rồi lại phải hoàn; chi phí cho thu, rồi lại chi phí cho hoàn nhưng kết cục ngân sách chẳng được bao nhiêu. Quá trình này còn làm tăng nguy cơ, rủi ro sai phạm, gian lận, thất thu ngân sách. Đây là vấn đề cần xem xét giải quyết căn cơ", ông Lâm kiến nghị.

Về sử dụng các công cụ tài khóa vĩ mô, ông Lâm đánh giá thời gian qua, Chính phủ, Quốc hội đã sử dụng linh hoạt, đồng bộ khá hiệu quả, phù hợp với tình hình tại từng thời điểm. Tuy nhiên, nhiều biện pháp còn mang tính tình thế, ứng phó, trong đó chứa đựng không ít mâu thuẫn, chưa phải là biện pháp căn cơ, bền vững.

Mặt khác, các chính sách đề ra để ứng phó bối cảnh tình hình dịch bệnh phức tạp, khi thế giới và trong nước xáo trộn nhiều bề, nhưng khi dịch bệnh đã qua, tình hình trở lại quỹ đạo bình thường thì cũng cần phải thay đổi phù hợp.

"Giống như cơ thể ta khi có bệnh, cần dùng thuốc nhưng thuốc bổ mà dùng nhiều quá có khi còn sinh bệnh khác, chứ nói chi thuốc trị bệnh, dùng phải có liều", ông Lâm nói.

Về vấn đề giảm thuế môi trường với xăng dầu, nhiên liệu bay, theo ông Lâm là cần thiết trong bối cảnh dịch bệnh gay gắt. Tuy nhiên, ông băn khoăn sự hợp lý khi kéo dài chính sách này đến nay, và còn có ý kiến đề nghị tiếp tục kéo dài hơn nữa.

"Việc bất đắc dĩ dùng công cụ môi trường để ổn định kinh tế khi dịch bệnh phức tạp còn chấp nhận được. Nay tình thế mới, nếu tiếp tục kéo dài thì có phải là đánh đổi môi trường cho mục tiêu tăng trưởng? Trong khi chúng ta đang hô hào chuyển đổi xanh, kinh tế tuần hoàn, thực hiện mục tiêu COP26…", ông Lâm nêu.

Theo vị đại biểu, đây vẫn là mặt hàng phải chịu thuế tiêu thụ đặc biệt chưa khuyến khích tiêu dùng, nhất là trong điều kiện ùn tắc giao thông và ô nhiễm khí thải ngày càng trầm trọng hiện nay.

Phát biểu ý kiến tại hội trường, đại biểu Quốc hội Thạch Phước Bình (Đoàn Trà Vinh) cho rằng, việc thực hiện chính sách tài khóa giai đoạn 2021- 2023 đã giúp nước ta ổn định được kinh tế vĩ mô. Tuy nhiên, nếu phân tích cụ thể, năm 2021 và đặc biệt là năm 2023 còn nhiều vấn đề cần giải quyết trong ngắn, trung và dài hạn…

Cụ thể như chương trình phục hồi và phát triển kinh tế-xã hội theo Nghị quyết 43 được thiết kế trước khi có những biến động lớn về tình hình kinh tế, chính trị thế giới như hiện nay, đặc biệt là xung đột giữa một số quốc gia, tình hình lạm phát toàn cầu. Do vậy cần phải có những điều chỉnh trước những biến động, bối cảnh mới. Tuy nhiên, dường như chính sách tài khóa vẫn còn khá thận trọng khi xu hướng chung, lợi ích thay đổi qua các năm, nhất là trong giai đoạn 2021- 2023. Đại biểu cho rằng, thận trọng là cần thiết, song nếu quá thận trọng thì sẽ không có lợi khi chi tiêu của Chính phủ được xem như là một động lực tăng trưởng quan trọng hiện nay.

Để hạn chế thấp nhất các thách thức trong thời gian tới, đại biểu Bình đề nghị Quốc hội, Chính phủ cần nhanh chóng triển khai áp dụng việc lập kế hoạch ngân sách theo đầu ra, đặc biệt là đối với nền kinh tế sau ảnh hưởng của dịch bệnh. Bên cạnh đó, cần có giải pháp, chính sách nâng cao năng lực theo dõi, đánh giá về công tác lập dự toán…