Làng cổ đẹp như phim ở xứ Kinh Bắc trở thành không gian diễn xướng nghệ thuật Dân ca Quan họ Bắc Ninh

Làng Diềm-làng cổ có đền Vua Bà - Thủy tổ Quan họ, đền Cùng - giếng Ngọc, đình Diềm… đã tạo nên một quần thể kiến trúc đẹp, mang nhiều ý nghĩa, thu hút đông đảo người dân, du khách đến tham quan chiêm ngưỡng, thưởng thức vẻ đẹp văn hóa Quan họ.

Toàn cảnh nhà hát Dân ca Quan họ Bắc Ninh tại không gian của làng Diềm-một làng cổ Kinh Bắc.

Nơi đây, một nhà hát mới, to đẹp và hiện đại được xây dựng ở ngay giữa làng cổ với những nhiệm vụ mới có tính cởi mở và sáng tạo, tạo ra một điểm hẹn văn hóa hấp dẫn và độc đáo mà hiếm ở nơi đâu có được. 

Mục đích và ý nghĩa là góp phần vào việc bảo tồn, phát huy và lan tỏa Dân ca Quan họ - Di sản văn hóa phi vật thể của thế giới.

Nhà hát Dân ca Quan họ Bắc Ninh được khởi công xây dựng vào tháng 9/2016 với tổng diện tích 19.400m2, mức đầu tư trên 240 tỷ đồng, được đưa vào sử dụng vào tháng 1/2020. Trong đó, riêng nhà hát chính có tổng diện tích sàn là 7.900m2, được thiết kế độc đáo, có sự pha trộn hài hòa giữa truyền thống và hiện đại với mái che dài hơn 60m uốn cong như mái đình làng Việt. 

Phía dưới có những hình khối cách điệu như chiếc nón ba tầm tạo nên sắc thái riêng của nhà hát. Bên cạnh có hồ nước lớn, gọi là hồ bán nguyệt để biểu diễn hát Quan họ trên thuyền vào những dịp lễ, Tết.

Nhà hát dân ca Quan họ Bắc Ninh được thiết kế độc đáo với mái che dài uốn cong như mái đình làng Việt.

Phía trước cửa chính có sân và vườn hoa rộng lớn nối liền khu vui chơi và đường đi bộ. Ngoại cảnh có nhiều cây xanh, trong đó có cây đa, cây tre, trúc đã tạo ra một không gian mang đậm màu sắc của làng quê Bắc Bộ. 

Người dân trong tỉnh và du khách khi có dịp ghé thăm nhà hát vừa được tham quan, ngắm cảnh và chụp ảnh lưu niệm.

Đây là công trình văn hoá tiêu biểu của tỉnh với kiến trúc độc đáo, tạo nên không gian diễn xướng đặc biệt dành cho những người yêu Dân ca Quan họ nói riêng và là điểm đến tham quan của nhân dân và du khách trong nước, quốc tế. 

Nhà hát mở cửa phục vụ đón khách tham quan, tìm hiểu lịch sử, kiến trúc và thưởng thức các chương trình nghệ thuật đặc sắc của Bắc Ninh. 

Công trình được Hội kiến trúc sư Việt Nam trao tặng giải Bạc, giải thưởng kiến trúc Quốc gia năm 2022-2023.

Hát Dân ca Quan họ Bắc Ninh trên thuyền tại hồ Nhà hát trong không gian của làng Diềm-làng cổ Kinh Bắc.

Theo Đề án “Phát huy giá trị di sản văn hóa gắn với phát triển du lịch trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030”, Nhà hát Dân ca Quan họ Bắc Ninh được định hướng xây dựng, phát triển trở thành đơn vị nghệ thuật có tiếng vang trong khu vực và trên thế giới; là điểm đến du lịch hấp dẫn thu hút đông đảo công chúng đến xem, hưởng thụ và cùng sáng tạo, bảo tồn, phát huy giá trị của Dân ca Quan họ Bắc Ninh và các loại hình văn hoá nghệ thuật dân gian…

Thời gian qua, Nhà hát Dân ca Quan họ thường xuyên tổ chức các chương trình biểu diễn Quan họ phục vụ miễn phí; tổ chức các hoạt động văn hoá, giáo dục tại Nhà hát; đồng thời chủ động kế hoạch xúc tiến, liên kết với các đơn vị kinh doanh du lịch nhằm xây dựng tour, tuyến và tạo ra các sản phẩm du lịch đặc thù hấp dẫn để thu hút du khách...

Ông Nguyễn Văn Cương, Giám đốc Nhà hát Dân ca Quan họ Bắc Ninh cho biết, để phát huy hết công năng của Nhà hát với mong muốn sân khấu nơi đây luôn sáng đèn, từ ngày 27/5/2023, Nhà hát Dân ca Quan họ đều đặn tổ chức chương trình biểu diễn vào tối thứ Bảy hàng tuần. 

Hàng tháng, vào ngày mùng 1 và ngày Rằm, Nhà hát tổ chức hát Quan họ trên thuyền tại hồ bán nguyệt. Vào những dịp lễ, tết như: 30/4, 19/5, 2/9... chương trình biểu diễn Quan họ được tổ chức với quy mô lớn, dàn dựng công phu trong một không gian diễn xướng rộng lớn, độc đáo, kết hợp với phố đi bộ và các trò chơi dân gian đã tạo nên nét đặc sắc, riêng có của Di sản văn hóa dân ca Quan họ.

Biểu diễn Dân ca Quan họ Bắc Ninh trên sân khấu tại Nhà hát.

Nhà hát Dân ca Quan họ ở trong làng cổ như một đòn bẩy mạnh mẽ để thúc đẩy phát triển du lịch văn hóa ở địa phương, đồng thời tạo ra một sản phẩm du lịch đặc biệt hấp dẫn cho du khách gần xa.

Nhà hát Dân ca Quan họ Bắc Ninh mong muốn trong thời gian tới sẽ đáp ứng được yêu cầu thưởng thức nghệ thuật của du khách khi đến với Bắc Ninh, là điểm đến không thể bỏ qua của du khách trong hành trình khám phá văn hoá vùng đất Bắc Ninh – Kinh Bắc. Qua đó, góp phần vào công cuộc phát triển du lịch Bắc Ninh hiện tại và tương lai.'