Đại sứ Nguyễn Quốc Cường: Có sự tin cậy nổi bật trong quan hệ Việt Nam - Nhật Bản

Tạo đà phát triển quan hệ trong thời kỳ mới

Việt Nam và Nhật Bản đã thiết lập quan hệ ngoại giao tròn 50 năm, trong năm qua hai bên đã tổ chức được trên 500 sự kiện kỷ niệm, điều đó cho thấy đây là mối quan hệ được lãnh đạo và nhân dân hai nước rất quan tâm.

Trong chuyến thăm chính thức của Chủ tịch nước Võ Văn Thưởng, hai bên đã nâng cấp lên Quan hệ chiến lược toàn diện vì hòa bình và thịnh vượng tại Châu Á và trên thế giới, điều đó khẳng định quan hệ đã phát triển đúng hướng, hiệu quả và hai bên mong tiếp tục đưa quan hệ trở nên thực chất, hiệu quả hơn.

Như Chủ tịch nước nói tại họp báo, việc nâng cấp sẽ mở ra trang mới cho quan hệ hai nước. Quan hệ được nhìn  đang ở giai đoạn tốt đẹp nhất trong lịch sử kể từ khi thiết lập năm 1973, nhưng việc nâng cấp sẽ tiếp tục đà phát triển đó và còn tốt đẹp hơn nữa trong thời kỳ tới, sẽ tạo ra cơ hội hợp tác mới trong quan hệ hai nước. 

Hiện nay hai nước đang là đối tác chiến lược sâu rộng. Lãnh đạo hai nước đánh giá hợp tác rất hiệu quả mạnh mẽ trên mọi lĩnh vực từ chính trị ngoại giao, an ninh quốc phòng, kinh tế thương mại, đầu tư, giáo dục đào tạo, nhân lực, ý tế, văn hóa thể thao.

Những lĩnh vực hợp tác mới

Với việc nâng cấp, tôi hiểu rằng lãnh đạo hai nước mong muốn các lĩnh vực sẵn có sẽ được thúc đẩy hơn nữa lên một tầm cao mới,  đồng thời mở ra các lĩnh vực hợp tác, như trong tuyên bố chung nêu: Đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, ứng phó với biến đổi khí hậu, phối hợp trên các diễn đàn khu vực và quốc tế mà hai bên cùng là thành viên.

Có mấy điểm quan trọng trong Tuyên bố chung giữa hai bên, đặc biệt trong lĩnh vực kinh tế.

Lãnh đạo hai  nước khẳng định cam kết tăng cường liên kết kinh tế hai nước; bảo đảm an ninh kinh tế mỗi nước. Chủ tịch nước và Thủ tướng Nhật khẳng định hai nước sẽ tập trung vào một số  dự án phát triển kinh tế lớn ở Việt Nam, lãnh đạo giao cho các bộ ngành liên quan trao đổi xây dựng một số dự án kinh tế  lớn và nếu cần sẽ thiết lập nhóm công tác điều phối đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án kinh tế này. Đây là một trong những cam kết mới mà Chính phủ Nhật Bản nêu ra.

Hai nước cũng mong muốn tăng cường viện trợ ODA của Nhật Bản cho Việt Nam, đặc biệt vào các dự án lớn của Việt Nam như cơ sở hạ tầng quan trọng của Việt Nam, khuôn khổ ODA mới mà hai nước có thể bàn tới.

Thứ hai, Thủ tướng Nhật Bản Kishida khẳng định Việt Nam có thể trở thành  một cứ điểm trong chuỗi cung ứng toàn cầu có thể được đa dạng hóa của Nhật Bản. Hai bên trao đổi cho thấy Việt Nam có thể đóng vai trò quan trọng trong đa dạng hóa và nâng cấp chuỗi cung ứng của Nhật Bản, phía Nhật khẳng định sẽ triển khai biện pháp tạo điều kiện để doanh nghiệp Việt Nam tham gia  sâu và thực chất hơn vào chuỗi cung ứng toàn cầu của các doanh nghiệp Nhật Bản. 

Ngoài ra là một loạt biện pháp nâng cao hợp tác về năng lượng. Đó là những lĩnh vực mới mà chúng ta mong muốn sẽ được chứng kiến sự gia tăng mạnh mẽ trong thời gian tới.

Trách nhiệm chung

Năm 2014 hai bên đã thiết lập Quan hệ Đối tác chiến lược sâu rộng vì hòa bình và phồn vinh ở Châu Á, năm nay bổ sung "Quan hệ Đối tác Chiến lược toàn diện vì hòa bình và thịnh vượng tại Châu Á và trên thế giới". Điều đó khẳng định quan hệ hai bên không chỉ vì lợi ích của nhân dân hai nước mà còn đóng góp vào hòa bình, ổn định, phồn vinh, phát triển của cả khu vực và cả thế giới.

Với chính sách đối ngoại của Việt Nam, Nhật Bản hoan nghênh Việt Nam đóng vai trò tích cực và sâu rộng hơn trong việc duy trì hòa bình và ổn định khu vực và trên thế giới.

Với việc nâng cấp này, Việt Nam một lần nữa khẳng định mình là thành viên tích cực và có trách nhiệm của cộng đồng quốc tế, nâng cấp quan hệ không chỉ vì nhân dân Việt Nam, nhân dân Nhật Bản, doanh nghiệp Việt Nam, doanh nghiệp Nhật Bản, mà  với tinh thần trách nhiệm của mình, Việt Nam mong muốn  sẽ đóng góp cả khu vực và thế giới cũng như nhấn mạnh trách nhiệm của cả hai nước.

Sự tin cậy nổi bật

Điểm nổi bật và tương đối khác biệt trong quan hệ Việt Nam - Nhật Bản so với quan hệ của Việt Nam với nhiều quốc gia khác, đó là sự tin cậy chính trị cao, là quan hệ giúp đỡ hỗ trợ nhau. Lãnh đạo Nhật Bản nhiều thời kỳ - trong đó thời kỳ tôi làm Đại sứ là Thủ tướng Abe Shinizo, đến các Thủ tướng tiếp theo đều khẳng định Việt Nam có vị trí đặc biệt trong trái tim của họ.

Với cá nhân Thủ tướng Kishida,  ông cũng nhiều lần khẳng định mối lương duyên giữa hai nước. Thủ tướng Kishida tự hào  ông là thành viên và Tổng thư ký Liên minh nghị sĩ hữu nghị  Nhật - Việt trong  25 năm, đóng góp nhiều ở các vị trí lãnh đạo khác nhau trong đảng Dân chủ Tự do và chính quyền Nhật Bản các thời kỳ, bao gồm cả khi ông là Ngoại trưởng. Các nhà lãnh đạo Việt Nam cũng nhiều lần khẳng định như vậy. Giữa hai nước có sự tin cậy chính trị cao, gần gũi giữa lãnh đạo, đó là sự khác biệt. Sự tin cậy gần gũi lãnh đạo và nhân dân hai nước là điểm tựa quan trọng để hai bên có đà phát triển tốt đẹp trước đây và tương lai.