Ngày 22/1 tới, TAND cấp cao tại Hà Nội sẽ mở phiên tòa phúc thẩm, xét đơn kháng cáo kêu oan của ông Trần Hùng, cựu Phó Cục trưởng Cục Quản lý thị trường Hà Nội, Tổ trưởng Tổ 304, Tổng cục Quản lý thị trường.
Bị phạt 9 năm tù vì nhận 300 triệu đồng
Trước đó, ngày 27/7/2023, sau 9 ngày xét xử và nghị án, TAND Hà Nội đã phán quyết với ông Trần Hùng và 35 bị cáo khác trong vụ án sản xuất, mua bán 27.000 quyển sách giáo khoa giả.
HĐXX tuyên phạt bị cáo Trần Hùng mức án 9 năm tù về tội "Nhận hối lộ", Nguyễn Duy Hải, lao động tự do, 27 tháng tù về tội "Môi giới hối lộ".
Trong 31 bị cáo bị tuyên phạm tội "Sản xuất, buôn bán hàng giả", bị cáo Cao Thị Minh Thuận, Giám đốc Công ty Phú Hưng Phát, chịu mức án cao nhất 10 năm tù. Nhóm còn lại bị tuyên phạt mức án thấp nhất là 24 tháng tù nhưng cho hưởng án treo, cao nhất 6 năm tù.
Đối với ba bị cáo là cựu cán bộ thuộc Đội quản lý thị trường số 17 (Hà Nội) lãnh mức án thấp nhất là 18 tháng tù nhưng cho hưởng án treo, cao nhất là 30 tháng tù cùng về tội "Lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ".
Về dân sự, tòa sơ thẩm tuyên buộc ông Trần Hùng nộp lại 300 triệu đồng là số tiền ông bị cáo buộc đã nhận hối lộ, buộc bà Thuận và nhiều bị cáo liên đới nộp lại khoảng 30 tỷ đồng thu lợi bất chính từ việc sản xuất, buôn bán sách giáo khoa giả.
"Đáng ra phải biểu dương thành tích chống hàng giả của tôi"
Tại phiên toàn xét xử sơ thẩm, ông Hùng liên tục nói mình bị vu khống, bị oan.
"Tôi rất ngạc nhiên trước những lời vu khống, bịa đặt của các bị cáo khác dù tôi với họ không có mâu thuẫn", ông Hùng nói trước tòa.
Ông Hùng cho biết tháng 7/2020, Đội quản lý thị trường số 17 phối hợp Tổ 304 (nơi ông Trần Hùng làm Tổ trưởng) kiểm tra công ty của bị cáo Cao Thị Minh Thuận, thu giữ hơn 27.000 quyển sách giả. Tại đây, bà Thuận đã xin ông Hùng bỏ qua vụ việc. Tuy nhiên, ông Hùng nói không có thẩm quyền và kiên quyết không bỏ qua.
"Bà Thuận sau đó gọi điện cho tôi xin đến nhà để gặp. Tôi vẫn kiên quyết nói mình không có thẩm quyền, cứ theo luật mà làm", ông Hùng phân trần tại phiên tòa sơ thẩm.
"Nếu không có sự đồng ý của bị cáo thì sao ngày 15/7/2020 bị cáo Nguyễn Duy Hải (người mang 300 triệu đồng đưa cho ông Hùng – theo cáo trạng) lại mang tiền lên phòng làm việc của bị cáo", chủ tọa phiên tòa đặt câu hỏi sau khi ông Trần Hùng một mực khẳng mình không can thiệp vào vụ việc.
Chủ tọa phiên tòa sau đó cho bị cáo Nguyễn Duy Hải đứng dậy đối chất. Bị cáo Hải cho biết sau khi xảy ra vụ việc đã đến gặp ông Hùng ở một quán cà phê.
"Bị cáo nói với anh Hùng là nhà sách biếu anh và tổ công tác 400 triệu đồng. Anh Hùng còn vỗ đùi và nói các ông thấy bọn nhà sách này giàu không", bị cáo Hải nói trước tòa.
"Lẽ ra phải biểu dương, khen thưởng thành tích chống hàng giả của tôi chứ, chẳng ai có thể mua chuộc được tôi cả", ông Hùng vẫn một mực khẳng định nói mình bị oan ở cuối phần xét hỏi.
Tranh cãi về thời gian đưa tiền hối lộ
Bào chữa cho ông Trần Hùng, luật sư cho rằng viện kiểm sát chỉ dựa vào lời khai của Nguyễn Duy Hải (lao động tự do, bị viện kiểm sát truy tố về tội môi giới hối lộ vì nhận 300 triệu từ Thuận để đưa cho ông Trần Hùng) để buộc tội ông này mà không đưa ra các chứng cứ vật chất khác.
Theo luật sư, tại tòa, bị cáo Hải xác nhận đưa tiền cho Trần Hùng khoảng 13h ngày 15/7/2020. Tuy nhiên, cáo buộc của Viện kiểm sát không nêu cụ thể thời gian mà chỉ ghi là "đầu giờ chiều".
Luật sư nêu câu hỏi: Theo đại diện Viện kiểm sát "đầu giờ chiều" này là 12h, 13h hay 14h? Luật sư cho biết thêm trưa 15/7/2020 (thời điểm ông Hùng bị cáo buộc nhận tiền hối lộ), ông Hùng ở nhà vì hôm đó gia đình có đám giỗ.
Viện dẫn các "chứng cứ" thu thập từ nhà mạng MobiFone, luật sư cho hay thời gian Hải gọi điện cho ông Hùng ở hai khoảng cách địa lý xa nhau. Theo dữ liệu trích xuất từ nhà mạng, từ 11h44 đến 14h02 ngày 15/7/2020, cột sóng định vị ông Hùng ở quận Ba Đình. Tuy nhiên cùng thời gian này, định vị của Hải lại ở quận Hoàn Kiếm và quận Hai Bà Trưng. Luật sư đặt giả thuyết việc ông Hùng về nhà rồi lại trở lại cơ quan để nhận tiền là không khả thi.
Tuy nhiên, đối đáp lại quan điểm của luật sư bào chữa cho ông Trần Hùng, đại diện Viện kiểm sát khẳng định có đủ căn cứ kết luận ông Hùng nhận 300 triệu đồng thông qua Nguyễn Duy Hải, không chỉ căn cứ vào duy nhất lời khai của bị cáo Hải.
Theo Kiểm sát viên tại tòa sơ thẩm, chứng cứ có thể từ nhiều nguồn khác nhau, đó có thể là lời kể lại, lời khai, không nhất thiết phải có nhân chứng, vật chứng. Đại diện viện kiểm sát khẳng định lời khai của Nguyễn Duy Hải về việc đưa tiền cho ông Trần Hùng đảm bảo logic, phù hợp với chứng cứ khác.
Đã qua nhiều lần trả hồ sơ
Theo hồ sơ vụ án, ngày 17/8/2021, bị cáo Trần Hùng bị khởi tố về tội "Lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ" nhưng sau đó thay đổi tội danh sang "Nhận hối lộ".
Vụ án này trải qua nhiều lần trả hồ sơ, yêu cầu điều tra bổ sung của các cơ quan tiến hành tố tụng. Ban đầu, vụ án có 12 bị can nhưng sau khi bị trả hồ sơ, phía cảnh sát đề nghị truy tố thêm 22 người, tổng cộng có 34 bị can.
Cáo trạng thể hiện, năm 2020, Công ty Phú Hưng Phát bị Đội Quản lý thị trường (QLTT) số 17 kiểm tra, thu giữ hơn 27.300 quyển sách giáo khoa không có hóa đơn, giấy tờ chứng minh nguồn gốc.
Bà Cao Thị Minh Thuận (Giám đốc Công ty Phú Hưng Phát) biết ông Hùng là người trực tiếp chỉ đạo việc kiểm tra, nên liên hệ đề nghị giúp đỡ để được xử lý nhẹ. Ông Hùng đồng ý với đề nghị của bà Thuận, nhưng yêu cầu bà này phải chỉ điểm một số cơ sở in lậu sách khác. Sau đó, bà Thuận thông qua Nguyễn Duy Hải (lao động tự do) để gặp ông Hùng, bày tỏ muốn chi 400 triệu đồng để xin bỏ qua vụ việc.
Ông Hùng đã hướng dẫn các người liên quan thay đổi lời khai về nguồn gốc, chuyển từ sách do bà Thuận mua thành sách do người khác mang đến ký gửi. Ngoài ra, ông Trần Hùng còn gọi điện thoại chỉ đạo Lê Việt Phương (nguyên Phó Đội trưởng Đội QLTT số 17) tạo điều kiện giúp đỡ bà Thuận theo hướng xử lý hành chính.
Sáng 15/7/2020, Hải cầm 300 triệu đồng đến phòng làm việc của ông Trần Hùng. Tại đây, Hải đã gọi điện để ông Hùng nói chuyện với bà Thuận, hướng dẫn viết lại bản tường trình thay đổi lời khai nguồn gốc sách bị thu giữ.
Giai đoạn điều tra và đến phiên tòa sơ thẩm, ông Trần Hùng không thừa nhận cáo buộc nhận hối lộ nhưng các cơ quan tố tụng căn cứ vào các chứng cứ, tài liệu, cho rằng đủ cơ sở chứng minh ông Hùng đã nhận 300 triệu đồng để "xử lý nhẹ" vụ buôn sách lậu.