3 lính Mỹ thiệt mạng, ông Biden đối mặt sức ép về việc giáng đòn trả đũa Iran

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Nasser Kanaani hôm nay thứ Hai 29/1 cho biết Tehran không liên quan đến vụ tấn công bằng máy bay không người lái vào căn cứ của Mỹ ở Jordan khiến 3 quân nhân thiệt mạng và hơn 30 người bị thương.

Lực lượng Kháng chiến Hồi giáo ở Iraq - một nhóm bảo trợ cho lực lượng dân quân Hồi giáo Shia - đã nhận trách nhiệm về cuộc tấn công vào tiền đồn được gọi là Tháp 22 (Tower), cách biên giới Jordan-Syria không xa.

Tổng thống Joe Biden cho rằng vụ tấn công được thực hiện bởi "các nhóm phiến quân cực đoan được Iran hậu thuẫn", trong khi nhiều chính trị gia Mỹ đổ lỗi trực tiếp cho Tehran. Tương tự, Ngoại trưởng Anh David Cameron cũng cho rằng Iran liên quan và kêu gọi nước này “giảm căng thẳng trong khu vực”.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Iran Kanaani nói: “Như chúng tôi đã tuyên bố rõ ràng trước đây, các nhóm kháng chiến trong khu vực đang đáp trả tội ác chiến tranh và nạn diệt chủng. Họ không nhận lệnh từ Cộng hòa Hồi giáo Iran. Các nhóm này quyết định và hành động dựa trên các nguyên tắc và ưu tiên riêng của họ cũng như lợi ích của đất nước và người dân của họ”.

Tổng thống Biden hứa sẽ có phản ứng về cái chết của các lính Mỹ: “Chúng tôi sẽ buộc tất cả những người chịu trách nhiệm phải giải trình vào thời điểm và theo cách mà chúng tôi lựa chọn”.

Các chuyên gia cho biết, các lựa chọn đáp trả của ông Biden có thể bao gồm bất kỳ điều gì, từ nhắm mục tiêu vào các lực lượng Iran bên ngoài cho đến thậm chí bên trong Iran, hoặc chọn một cuộc tấn công trả đũa thận trọng hơn chỉ nhằm vào các chiến binh được Iran hậu thuẫn chịu trách nhiệm.

Lực lượng Mỹ ở Trung Đông đã bị các lực lượng du kích được cho là do Iran hậu thuẫn tấn công hơn 150 lần ở Iraq, Syria, Jordan và ngoài khơi Yemen kể từ khi cuộc chiến Israel-Hamas nổ ra vào tháng 10.

Nhưng chưa cuộc tấn công nào gây thương vong như cuộc tấn công  vào căn cứ Tower 22. Điều đó cho phép ông Biden có không gian chính trị để trả đũa và gây tổn hại cho các lực lượng được cho là do Iran hậu thuẫn mà không mạo hiểm gây chiến trực tiếp với Tehran.

Đảng Cộng hòa cáo buộc Tổng thống Biden đã để lực lượng Mỹ trở thành những mục tiêu dễ bị tấn công, việc máy bay không người lái hoặc tên lửa vượt qua các hệ thống phòng thủ của căn cứ chỉ còn là vấn đề thời gian và điều đó đã diễn ra hôm Chủ nhật. 

Thượng nghị sĩ Đảng Cộng hòa Hoa Kỳ Tom Cotton nói: “Ông ấy đã bỏ quân đội của chúng tôi như mục tiêu dễ bị tổn thương. Câu trả lời duy nhất cho những cuộc tấn công này phải là sự trả đũa quân sự tàn khốc chống lại lực lượng khủng bố của Iran, cả ở Iran và khắp Trung Đông".

Thành viên Đảng Cộng hòa đứng đầu ủy ban giám sát quân sự Hạ viện, Hạ nghị sĩ Mike Rogers, cũng kêu gọi hành động chống lại Tehran.

Cựu Tổng thống Donald Trump, người hy vọng sẽ đối đầu với Biden trong cuộc bầu cử tổng thống năm nay, miêu tả vụ tấn công là “hậu quả của sự yếu đuối và đầu hàng của Joe Biden”.

Chính quyền Biden đã nói rằng họ phải nỗ lực rất nhiều để bảo vệ quân đội Hoa Kỳ trên khắp thế giới.

Một đảng viên Đảng Dân chủ công khai bày tỏ lo ngại rằng chiến lược kiềm chế xung đột Israel-Hamas ở Gaza của ông Biden đã thất bại.

“Như chúng ta thấy bây giờ, nó đang vượt khỏi tầm kiểm soát. Nó bắt đầu nổi lên như một cuộc chiến tranh khu vực, và thật không may là Hoa Kỳ và quân đội của chúng ta đang gặp nguy hiểm”, Đại diện Đảng Dân chủ Barbara Lee nói, đồng thời kêu gọi ngừng bắn trong cuộc chiến Israel - Hamas.

Hạ nghĩ sĩ Dân chủ Seth Moulton, người đã 4 lần phục vụ quân đội Mỹ ở Iraq với tư cách là lính thủy đánh bộ, đã kêu gọi chống lại lời kêu gọi chiến tranh của Đảng Cộng hòa, nói rằng "răn đe đã khó; chiến tranh còn tồi tệ hơn".

Ông Moulton nói: “Đối với những kẻ diều hâu đang kêu gọi chiến tranh với Iran, các vị đang rơi vào tay kẻ thù - và tôi muốn thấy các vị cử con trai và con gái của mình đi chiến đấu. Chúng ta phải có phản ứng mang tính chiến lược, hiệu quả theo các điều kiện và thời gian của chúng ta.”

Các chuyên gia cảnh báo rằng bất kỳ cuộc tấn công nào nhằm vào các lực lượng thân Iran bên trong Iran đều có thể buộc Tehran phải đáp trả mạnh mẽ, làm tình hình leo thang theo cách có thể kéo Mỹ vào một cuộc chiến tranh lớn ở Trung Đông.

Jonathan Lord, giám đốc chương trình an ninh Trung Đông tại Trung tâm An ninh Mỹ mới, cho biết tấn công trực tiếp vào Iran sẽ  thể hiện sự leo thang lớn đối với người Iran.

Charles Lister thuộc Viện Trung Đông có trụ sở tại Washington cho biết phản ứng có thể sẽ là nhắm vào một mục tiêu quan trọng hoặc chiến binh có giá trị cao từ các nhóm được Iran hậu thuẫn ở Iraq hoặc Syria.

Các chuyên gia cũng bày tỏ sự lo ngại về phản ứng của Iran trong trường hợp Mỹ sẽ hành động, tuy nhiên cho rằng cả hai bên đều có những tính toán nhất định để tránh làm chiến tranh lan rộng khắp Trung Đông.