Năm 1998, cậu du học sinh Phạm Minh Đức (Đức Phạm) từ TP.HCM đến Mỹ để hoàn thành mục tiêu trở thành cử nhân Khoa học Máy tính. Nhờ sự nỗ lực không ngừng nghỉ, anh đã trở thành Thạc sĩ Khoa học Máy tính tại Đại học Stanford.
Phạm Minh Đức sinh ra và lớn lên tại Việt Nam. Đầu năm 1996, Đức tốt nghiệp Trường THPT chuyên Lê Hồng Phong (TP.HCM) với thành tích ấn tượng cùng một giải thưởng toán và học bổng ngành y tại Đại học Y Dược TP.HCM.
Từ học sinh chuyên Toán Lê Hồng Phong đến Thạc sĩ Stanford
Tưởng chừng sau khi rời mái trường Lê Hồng Phong, Đức sẽ bén duyên với ngành Y. Nhưng với sự tò mò và khát khao chinh phục thử thách, sau khi học Y 1 năm, anh đã quyết định chọn Mỹ để du học ngành Khoa học Máy tính (Computer Science) vào năm 1998.
Để thực hiện ước mơ này, Đức đã thi đỗ vào trường Đại học University of California, Berkeley - trường đại học hàng đầu về khoa học máy tính tại Mỹ. Thế nhưng ít ai biết rằng chàng sinh viên này đi du học với hành trang chỉ 3.000USD trong túi mà không xin thêm tiền của bố mẹ. Bằng nỗ lực hết sức, cậu thanh niên vừa đi làm, vừa chăm chỉ học hành, đạt thành tích cao để sớm chọn trường tốt và nghề nghiệp có mức lương khá cao.
Ngày ấy, ngành Khoa học Máy tính còn rất lạ lẫm và chưa phổ biến. Hiếm ai nghĩ rằng IT sẽ bùng nổ như hiện tại. Nên việc anh quyết định học một ngành mới lạ là một quyết định vừa liều lĩnh, vừa may mắn. Sau khi tốt nghiệp University of California, Berkeley, Đức vừa đi làm, vừa đi học và hái những "quả ngọt" của sự cố gắng khi anh đạt được học vị Thạc sĩ Khoa học Máy tính tại Đại học Stanford.
Hơn 20 năm học tập và làm việc trong ngành công nghệ thông tin, Đức có rất nhiều câu chuyện, bài học sẵn sàng chia sẻ về quá trình học tập, sinh sống, làm việc và phát triển bản thân đến người Việt tại Mỹ, đặc biệt là các bạn trẻ vững vàng hơn khi đặt chân đến một vùng đất mới lạ. Anh mở trang web tư vấn du học cho sinh viên, nhà đầu tư cũng như cung cấp những thông tin bổ ích cho người Việt khi du học và lập nghiệp, định cư hay về nước mở công ty.
Theo trải nghiệm của Đức Phạm, việc chọn trường theo học có ảnh hưởng lớn đến lộ trình tương lai cũng như tài chính cá nhân của du học sinh. Ban đầu, sinh viên hoàn toàn có thể chọn trường đại học không trong bảng xếp hạng các trường xuất sắc để theo học do học phí sẽ có phần "nhẹ nhàng" hơn và cố gắng để có thành tích xuất sắc nhằm dễ dàng chuyển sang các trường tốt hơn với học bổng. Khi được tiếp cận và học tập trong nền giáo dục Mỹ, nơi khuyến khích tự học, tư duy phản biện, sáng tạo, những du học sinh cần cố gắng mỗi ngày từng chút để sau một quá trình kiên trì sẽ đạt được mục tiêu đã đặt ra.
Theo báo cáo năm 2020 của U.S. Bureau of Labor Statistics, chi phí sống trung bình của một hộ gia đình Mỹ là 63.036 USD/năm (khoảng 1,5 tỷ đồng), trong đó chi tiêu lớn nhất là nhà ở (20.679 USD), xe cộ (10.742 USD) và thực phẩm (8.169 USD). Tuy nhiên, chi phí sống trung bình có thể dao động rất nhiều tùy theo bang, thành phố và khu vực. Ví dụ, chi phí sống trung bình ở New York City là 117.667 USD/năm (2,8 tỷ đồng), trong khi ở Memphis là 50.209 USD/năm (1,2 tỷ đồng).
Tuy nhiên, mức sinh hoạt phí lên đến hàng tỷ đồng cho một năm vẫn khiến đại đa số người Việt thấy "hoảng". "Thực tế, chi phí để sống tại Mỹ không đắt đỏ như chúng ta nghĩ nếu so sánh với thu nhập bình quân của người Mỹ. Trung bình thu nhập của người Mỹ là khoảng 60.000-73.000 USD/năm. Với những bạn du học sinh sang Mỹ theo dạng nhân lực chất lượng cao, thu nhập thường không dưới 100.000 USD/năm và hoàn toàn có thể đáp ứng mức sinh hoạt phí tại những bang, thành phố không quá đắt đỏ", anh Đức Phạm chia sẻ.
Để xóa bỏ rào cản về sinh hoạt phí khi mới qua Mỹ, theo anh, các bạn sinh viên hãy xin các học bổng của trường đang theo học hoặc làm việc bán thời gian hợp pháp để trang trải chi phí sinh hoạt, học phí, với các công việc như quản lý ở thư viện trường... Đa số các chủ doanh nghiệp tại nơi anh sống hơn 23 năm (San Jose, California) sẽ ưu tiên tuyển những bạn du học sinh Việt Nam do các bạn có thái độ làm việc chăm chỉ, tháo vát và khéo léo.
Đến Mỹ với tâm thế du học sinh và còn "lạ nước lạ cái" thì lời khuyên của Đức Phạm dành cho các bạn là nên chọn sống ở ký túc xá của trường. Sau một thời gian thích nghi cuộc sống tại một môi trường mới và đã cảm thấy tự tin, dạn dĩ hơn, bạn có thể chọn phương án thuê nhà cùng bạn bè để tiết kiệm chi phí và có giờ giấc sinh hoạt tự do, thoải mái hơn.
Sau khoảng thời gian du học Mỹ, Đức Phạm kết luận rằng việc đi du học không khó khăn như mọi người thường nghĩ. Các bạn du học sinh nên đặt ra mục tiêu cho bản thân và tự tạo động lực để cố gắng mỗi ngày từng chút với thái độ thật hăng say, sau một quá trình kiên trì sẽ đạt được mục tiêu ban đầu.
Trả lời câu hỏi trở về TP.HCM thành lập công ty và tư vấn du học, khởi nghiệp, Đức Phạm cho biết từ kinh nghiệm của mình, anh muốn giúp các bạn trẻ tìm đúng nghề yêu thích, quan trọng vẫn là chọn đúng ngành đam mê và phù hợp với nhu cầu của xã hội để có hướng phát triển xa hơn ở cả môi trường trong và ngoài nước. Đặc biệt, trong thời buổi bùng nổ công nghệ thông tin, có thể áp dụng AI vào một số ngành tài chính, ngân hàng, giúp các du học sinh hiện thực hóa ước mơ có việc làm và có nhà trên đất Mỹ cũng như đào tạo các chuyên viên tư vấn chuyên nghiệp.