Kinh doanh xe điện có phải là "gà đẻ trứng vàng" của các hãng ô tô trên thế giới?

Các nhà sản xuất ô tô lớn "chật vật" với xe điện trong Quý I/2024

Hôm 24/4, Ford cho biết quý đầu năm, họ bán được 10.000 xe điện, giảm 20% so với cùng kỳ năm ngoái. Doanh thu mảng này cũng giảm 84% về 100 triệu USD. Nguyên nhân chính là cuộc chiến hạ giá trong ngành này, khiến họ gánh khoản lỗ khổng lồ 1,3 tỷ USD trước thuế, tương đương 132.000 USD với mỗi xe bán ra.

Số liệu công bố này cho thấy, sức ép lợi nhuận lên mảng xe điện của Ford và các hãng khác hiện rất lớn. Theo CEO của Ford, ông John Lawler; cuộc cạnh tranh về giá cả giữa những hãng xe điện trong khoảng một năm rưỡi đã khiến khả năng sinh lời trở nên vô cùng khó khăn. Dù đã cắt giảm 5.000 USD chi phí cho mỗi chiếc Mustang Mach-E, “doanh thu đang suy giảm nhanh hơn tốc độ chúng tôi có thể cắt giảm chi phí để bù đắp” - ông John cho biết.

Trong năm 2023, Ford báo cáo khoản lỗ EBIT toàn năm của dòng xe Model e là 4,7 tỷ USD đối với doanh số 116.000 chiếc xe điện, tương đương với trung bình 40.525 USD mỗi xe - chỉ bằng hơn 30% so với khoản lỗ quý đầu năm.

Hôm 23/4, hãng xe điện Tesla (Mỹ) cũng công bố báo cáo tài chính quý I, với các số liệu không đạt dự báo của giới phân tích. Lợi nhuận ròng của Tesla giảm 55% so với năm ngoái, về 1,13 tỷ USD. Doanh thu sụt 9%, còn 21,3 tỷ USD. Biên lợi nhuận mất 2%. Biên lợi nhuận hoạt động của Tesla thu hẹp đáng kể, giảm từ mức 11,4% của quý 1 năm ngoái xuống 5,5% trong ba tháng đầu năm nay.

Do tăng trưởng doanh số bán xe điện đang chậm lại, Tesla và các đối thủ lớn đã giảm giá xe điện để cố gắng thúc đẩy nhu cầu. Lợi nhuận gộp của Tesla giảm mạnh 18% trong quý đầu tiên, một phần do đợt giảm giá trong năm nay.

Các mức giảm này thậm chí tệ hơn năm 2020 - thời điểm sản xuất của hãng bị gián đoạn vì Covid-19. Doanh thu mảng xe hơi co lại 13%, còn 17,38 tỷ USD.

Tuần trước, ông Musk cho biết rằng nhà sản xuất ô tô này đang cắt giảm hơn 10% lực lượng lao động toàn cầu. Chi phí đầu tư cho tài sản cố định tăng lên 2,77 tỷ USD, tăng 34% so với cùng kỳ năm ngoái.

Dù vậy, hãng xe điện của tỷ phú Elon Musk trấn an nhà đầu tư rằng họ vẫn giữ kế hoạch làm xe giá rẻ. Mẫu này sẽ bắt đầu sản xuất vào nửa cuối 2025.

Trái ngược với các hãng xe trên, General Motors (GM) cho biết doanh thu trong ba tháng đầu năm nay đã tăng 7,6% so với khoảng 40 tỷ USD một năm trước đó, cụ thể là 43,01 tỷ USD so với 41,92 tỷ USD dự kiến. Thu nhập ròng của công ty trong quý đầu tiên cũng tăng khoảng 26% lên 2,95 tỷ USD.

Thu nhập ròng của nhà sản xuất ô tô thuộc về các cổ đông, không bao gồm một số khoản chi trả cổ tức, đã tăng 24,4% lên 2,98 tỷ USD, tương đương 2,56 USD/cổ phiếu, so với quý I/2023 khi công ty báo cáo thu nhập ròng thuộc về các cổ đông khoảng 2,4 tỷ USD, tương đương 1,69 USD/cổ phiếu.

Thu nhập điều chỉnh trước lãi và thuế của nhà sản xuất ô tô là 3,87 tỷ USD, tương đương 2,62 USD/cổ phiếu, trong quý đầu tiên.

Mới đây, nhà sản xuất xe điện nổi tiếng của Ý Stellantis báo cáo rằng doanh số bán xe của họ trong Quý 1/2024 đã giảm gần 10% so với một năm trước đó xuống còn 170.415 chiếc. Nhà sản xuất ô tô này đang tổ chức các cuộc thảo luận với chính phủ Ý về kế hoạch đảo ngược xu hướng giảm sản lượng kéo dài nhiều năm ở nước này và đưa sản lượng trở lại mức 1 triệu chiếc vào cuối thập kỷ này, ngụ ý mức tăng trưởng sản lượng chung khoảng 25% so với mức 1 triệu chiếc đến năm ngoái.

Doanh số bán ô tô của Mỹ tăng, trong khi xe điện tăng trưởng giảm

Đầu tuần này, các nhà sản xuất ô tô báo cáo doanh số bán hàng Q1/2024 tại Mỹ được gần 3,8 triệu xe trong quý đầu tiên so với một năm trước, đạt mức doanh số hàng năm là 15,4 triệu chiếc. Hầu hết các nhà sản xuất ô tô Mỹ đều báo cáo doanh số bán hàng tăng mạnh so với cùng kỳ năm trước, bao gồm cả Ford Motor Company, nhưng General Motors, Stellantis , Kia và Tesla đều báo cáo giảm.

Tuy vậy, doanh số bán xe điện chỉ tăng 2,7% lên hơn 268.000 chiếc trong quý, thấp hơn nhiều so với mức tăng trưởng 47% đã mang lại doanh thu kỷ lục và thị phần 7,6% vào năm ngoái. Sự tụt giảm, dẫn đầu là Tesla, khẳng định lo ngại của các nhà sản xuất ô tô rằng họ đang sản xuất quá nhiều so với nhu cầu của thị trường. Tỷ trọng xe điện trong tổng doanh số bán hàng tại Mỹ đã giảm xuống 7,1% trong quý đầu tiên.

Ivan Drury, Giám đốc Thông tin chi tiết của Edmunds, cho biết gần như tất cả những khách hàng thích dẫn đầu xu hướng dùng xe điện hoặc lo ngại về tác động của động cơ đốt trong trên thế giới đều đã mua xe điện, và giờ đây các nhà sản xuất ô tô đang phải đối mặt với những khách hàng phổ thông hoài nghi hơn.

Ô tô điện vẫn được các nước kỳ vọng là "gà đẻ trứng vàng" trong tương lai

Theo số liệu từ Inside Evs, doanh số bán xe điện của Tập đoàn ô tô Hyundai tại Mỹ đã vượt qua Ford và GM trong quý 1/2024. Nhà sản xuất ô tô Hàn Quốc hiện nay là tập đoàn ô tô hàng đầu về doanh số bán xe chạy hoàn toàn bằng điện chỉ sau Tesla. Nhìn chung, năm 2024 sẽ là cuộc đua gay cấn giữa Tập đoàn ô tô Hyundai, Ford và General Motors. Sự cạnh tranh có thể đặc biệt khó khăn vì việc tăng khối lượng thường đòi hỏi phải giảm giá hoặc giảm giá sâu/ưu đãi cho thuê.

Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA) đầu tuần qua cũng cho biết, năm 2024 sẽ là năm lập kỷ lục về doanh số bán xe điện, trong đó Trung Quốc dẫn đầu thị trường.

Doanh số bán ô tô điện được cơ quan này dự báo sẽ đạt 17 triệu chiếc trong năm nay, so với 14 triệu chiếc vào năm 2023. Theo IEA, hơn 1/5 số ô tô bán ra trên toàn cầu sẽ là ô tô điện.

Giám đốc IEA Fatih Birol cho biết: "Thay vì giảm dần, cuộc cách mạng xe điện toàn cầu dường như đang chuẩn bị cho một giai đoạn tăng trưởng mới. Làn sóng đầu tư vào sản xuất pin cho thấy chuỗi cung ứng xe điện đang tiến lên để đáp ứng kế hoạch mở rộng đầy tham vọng của các nhà sản xuất ô tô. Do đó, thị phần xe điện trên đường dự kiến sẽ tiếp tục tăng nhanh."

Theo IEA, tăng trưởng ở châu Âu bị chậm lại do "triển vọng nhìn chung yếu kém về doanh số bán xe chở khách và việc loại bỏ dần trợ cấp ở một số quốc gia".

Ô tô điện dự kiến sẽ chiếm 45% tổng doanh số bán ô tô tại Trung Quốc, tăng trưởng mạnh ở châu Âu với 25% và ở Mỹ với 11%. IEA cho biết, đối với mạng sạc, các thị trường sẽ phải mở rộng gấp sáu lần vào năm 2035.

Tỷ suất lợi nhuận thấp hơn và sự bất ổn của giá nguyên liệu thô cho pin, cũng như lạm phát cao và việc chấm dứt các chương trình trợ cấp đã làm dấy lên lo ngại về sự tăng trưởng của ngành. Sự gia tăng của thị trường đồ cũ cũng góp phần làm giảm khả năng tiếp cận công nghệ điện.

Tuy nhiên theo IEA, vào năm 2030, khoảng 1/3 số ô tô ở Trung Quốc sẽ là xe điện và tỷ lệ này sẽ là 1/5 ở Châu Âu và Hoa Kỳ.