Tuần qua thị trường vàng ghi nhận diễn biến "chưa từng có tiền lệ" sau khi Ngân hàng Nhà nước mạnh tay can thiệp với mục tiêu đưa hạ nhiệt giá vàng trong nước và kéo giảm mức độ chênh lệch giữa giá vàng trong nước và giá vàng thế giới.
Cụ thể, biện pháp mà Ngân hàng Nhà nước thực hiện chính là bán vàng cho các ngân hàng thương mại nhà nước, từ đó 4 "ông lớn" ngân hàng này cùng SJC bán vàng trực tiếp cho dân.
Phiên đầu tiên ngân hàng thực hiện bán vàng trực tiếp cho người dân, giá vàng ngân hàng bán (gồm: Giá vàng VietinBank, giá vàng Vietcombank, giá vàng BIDV và giá vàng Agribank) có giá bán là 79,98 triệu đồng/lượng. Mức giá này so với giá bán trên thị trường thời điểm đó thấp hơn gần 2 triệu đồng/lượng.
Sau 1 tuần, với 3 phiên giảm (1 triệu đồng/phiên) và một phiên không đổi, giá vàng ngân hàng bán cho người dân hiện chỉ còn ở mức 76,98 triệu đồng/lượng. Đây cũng là giá bán ra niêm yết tại các hãng vàng trên thị trường.
Thống kê của Dân Việt cũng cho thấy, nếu so sánh với mức đỉnh 92,4 triệu đồng/lượng (bán ra) ghi nhận vào 10/5, giá vàng trên thị trường và giá vàng ngân hàng bán cho người dân đã "bốc hơi" 16,7% (giảm 15,42 triệu đồng/lượng sau 1 tháng).
Nếu mua vào thời điểm giá vàng đạt đỉnh, và bán ra thời điểm hiện tại, người dân đã lỗ trên 17 triệu đồng/lượng).
Như vậy, mục tiêu hạ nhiệt giá vàng của Ngân hàng Nhà nước đến nay bước đầu đã đạt được. Với mức giá bán hiện nay, chênh lệch giữa giá vàng trong nước và giá vàng thế giới từ 17 – 18 triệu đồng/lượng, nay chỉ còn khoảng 3 triệu đồng/lượng.
Chỉ trong vòng 1 tháng, giá vàng SJC đã giảm tới 15 triệu đồng đã tác động không nhỏ tới tâm lý của người dân. Tình trạng người dân xếp hàng mua vàng "bình ổn" diễn ra tại tất cả các điểm bán vàng của 4 "ông lớn" ngân hàng trong tuần qua, càng các phiên sau giá vàng càng giảm, người xếp hàng mua vàng càng đông.
Tuy nhiên, theo ghi nhận tại các điểm bán vàng, có tình trạng thuê người xếp hàng mua gom vàng với mục tiêu đẩy giá, hưởng chênh lệch, gây bất ổn thị trường tại một số điểm bán vàng của 4 ngân hàng và Công ty SJC...
TS. Cấn Văn Lực, chuyên gia Kinh tế trưởng BIDV cho rằng, giải pháp bán vàng cho các ngân hàng, cùng với đẩy mạnh thanh kiểm tra doanh nghiệp vàng, đã làm giảm tình trạng đầu cơ, làm giá, tăng cường minh bạch thị trường vàng.
Mặc dù vậy, diễn biến thị trường tuần này cho thấy, vẫn còn nhiều yếu tố phức tạp cần theo dõi. Đó là tình trạng nhiều doanh nghiệp vàng treo biển hết hàng, tình trạng người dân xếp hàng đăng ký mua vàng vẫn tiếp diễn, dù Ngân hàng Nhà nước có cảnh báo là giá vàng sẽ tiếp tục hạ nhiệt… Điều này cho thấy, vấn đề gốc rễ của thị trường vàng là cân đối cung - cầu vẫn chưa được giải quyết.
Phía Ngân hàng Nhà nước khẳng định, đang phối hợp với cơ quan công an để xác minh và xử lý nghiêm các hành vi đầu cơ, thao túng thị trường. Đồng thời với việc duy trì cung ứng vàng miếng SJC để đáp ứng các nhu cầu chính đáng và hợp pháp của người dân. Ngân hàng Nhà nước cũng sẽ chủ động triển khai các giải pháp để đấu tranh mạnh mẽ với hiện tượng đầu cơ, gom hàng.
Về giá vàng ngân hàng bán, Ngân hàng Nhà nước cho biết, việc thu hẹp chênh lệch giữa giá bán vàng miếng SJC trong nước và giá quốc tế dẫn tới giá bán vàng của các ngân hàng và SJC có thể sẽ còn giảm trong thời gian tới. Vì vậy, người dân cũng cần rất thận trọng khi mua vàng trong bối cảnh giá vàng thế giới đầy biến động như hiện nay.
Thống kê từ AFA Capital cho thấy, vàng là một trong những lớp tài sản có hiệu suất cao trong năm 2023 và những tháng đầu năm 2024. Cụ thể, lớp tài sản này có hiệu suất lên tới 35,77% trong năm 2023 và 18,83% trong 5 tháng vừa qua. Tuy nhiên, bước sang tháng 6, với động thái can thiệp từ Ngân hàng Nhà nước giá vàng đã lao dốc mạnh.
Xét về các yếu tố tác động lên giá vàng, kỳ vọng về việc lãi suất của đồng đô la giảm sẽ tạo ra cái lợi thế cho vàng. Ngược lại, giá vàng đang chịu áp lực khi báo cáo của Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc, cho thấy, ngân hàng này đã không bổ sung dự trữ vàng vào tháng 5. Giá vàng lao dốc nhanh chóng ngay sau khi thông tin này đưa ra.
Rất ít người lạc quan vào giá vàng trong tuần tới. Chỉ có 11% nhà phân tích Phố Wall tham gia Khảo sát vàng của Kitco News kỳ vọng vàng tăng giá, trong khi 61% dự đoán giá sẽ giảm. Số còn lại đánh giá, vàng có xu hướng đi ngang trong tuần tới.
Đối với giá vàng trong nước, không chỉ bị ảnh hưởng bởi giá vàng thế giới, giá vàng trong nước còn phụ thuộc rất lớn vào nguồn cung của Ngân hàng Nhà nước, bởi hiện tại Ngân hàng Nhà nước vẫn là cơ quan độc quyền nhập khẩu vàng.
TS Lê Xuân Nghĩa, chuyên gia kinh tế đánh giá, nguồn cung này khá mạnh, lượng vàng nhập khẩu đáp ứng nhu cầu của nội địa chỉ khoảng 20 - 30 tấn/năm, theo thống kê của Hội đồng Vàng thế giới, tương đương khoảng 2,5 - 3 tỷ USD, là một khối lượng rất nhỏ so với kim ngạch nhập khẩu hiện tại của Việt Nam xấp xỉ 200 tỷ USD và so với dự trữ ngoại tệ của Ngân hàng Nhà nước là 100 tỷ USD. Ngân hàng Nhà nước nhập khẩu vàng sẽ hạn chế nhập lậu, vốn cũng phải dùng USD nhập vàng về. Vì vậy, xu hướng giảm giá vàng trong trung hạn rất rõ. Đây là điều các nhà đầu tư và đặc biệt đầu cơ vào khu vực vàng hết sức lưu ý, theo TS Lê Xuân Nghĩa.
Riêng xu hướng của tuần tới, chuyên gia cho rằng giá vàng ngân hàng bán cho dân sẽ tiếp tục giảm khi giá vàng thế giới đang lao dốc và quyết tâm "bình ổn" của Ngân hàng Nhà nước. Do đó, nhà đầu tư thận trọng đối với lớp tài sản này trong danh mục đầu tư của mình trong thời gian tới.
Bà Nguyễn Thị Phượng, Phó Tổng giám đốc Agribank cho biết những ngày qua, Agribank cùng với các ngân hàng thương mại nhà nước đã thực hiện chủ trương của Ngân hàng Nhà nước và Chính phủ để ổn định thị trường, kiểm soát mức chênh lệch giữa giá vàng trong nước với thế giới ở mức phù hợp.
Tuy nhu cầu của khách hàng mua vàng và vẫn có hiện tượng xếp hàng, nhưng đã mua được vàng. Để đáp ứng được nhu cầu mua vàng của khách hàng, trong tuần tới, Agribank sẽ mở thêm 5 điểm bán vàng miếng SJC tại các chi nhánh, phòng giao dịch ở TP. HCM và Hà Nội, nâng tổng số điểm bán vàng miếng lên 9 điểm. Trong đó, TP.HCM có thêm 2 điểm và Hà Nội 3 điểm.
Vietcombank cũng đã mở thêm 4 điểm bán vàng cho khách hàng tại TP.HCM và Hà Nội, với mỗi thành phố thêm 2 điểm bán, nâng tổng số lên 10 điểm bán vàng, nhằm phục vụ nhu cầu của người dân.