Chiều 19/6, Đại tướng Phan Văn Giang, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng trình bày tờ trình dự án Luật Phòng không nhân dân (PKND).
Theo nội dung tờ trình, hiện tình trạng sử dụng tàu bay (máy bay) không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ vi phạm pháp luật diễn ra ngày càng gia tăng, tiềm ẩn nhiều nguy cơ đe dọa đến quốc phòng, an ninh và an toàn, an ninh hàng không.
Từ những lý do nêu trên, việc xây dựng, ban hành Luật PKND là rất cần thiết, góp phần hoàn thiện hệ thống pháp luật về quân sự, quốc phòng, có ý nghĩa thiết thực bảo vệ Tổ quốc trong tình hình mới.
Tại dự thảo Luật PKND, Bộ Quốc phòng đã đề xuất quy định cụ thể về việc đăng ký, khai thác, sử dụng máy bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ.
Theo đó, máy bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ phải được đăng ký, quản lý tại các cơ quan chức năng theo quy định của pháp luật trước khi đưa vào khai thác, sử dụng.
Bộ Công an có trách nhiệm đăng ký máy bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ của cơ quan, tổ chức, cá nhân, trừ máy bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ do Bộ Quốc phòng quản lý.
Cơ quan công an cung cấp thông tin đăng ký máy bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ gắn với chủ sở hữu phương tiện bay cho Bộ Quốc phòng để phối hợp quản lý.
Dự thảo cũng quy định Thẩm quyền cấp phép bay. Theo đó, Bộ Quốc phòng cấp phép cho các chuyến bay của máy bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ.
Bộ Công an cấp phép bay cho các chuyến bay của máy bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ của Bộ Công an trong thực hiện các nhiệm vụ thực thi pháp luật và thông báo đến Bộ Quốc phòng để phối hợp.
Trường hợp cấp phép bay cho hoạt động bay trong khu vực cấm bay, hạn chế bay và các khu vực khác có ảnh hưởng đến hoạt động bay của tàu bay quân sự phải được sự thống nhất của Bộ Quốc phòng.
Trường hợp cấp phép bay cho hoạt động bay trong khu vực cảng hàng không, sân bay và các khu vực khác có ảnh hưởng đến hoạt động bay của tàu bay dân dụng phải được sự thống nhất của Bộ Giao thông vận tải.
Về thẩm quyền đình chỉ chuyến bay, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng được quyền đình chỉ tất cả các chuyến bay của máy bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ trong vùng trời Việt Nam, vùng thông báo bay do Việt Nam quản lý, trừ máy bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ của Bộ Công an đã thông báo với Bộ Quốc phòng.
Bộ trưởng Bộ Công an được quyền đình chỉ các chuyến bay của máy bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ do Bộ Công an cấp phép hoặc các chuyến bay, phương tiện bay xâm phạm vào các mục tiêu do Bộ Công an bảo vệ...
Trình bày báo cáo thẩm tra nội dung này, Chủ nhiệm Uỷ ban Quốc phòng - An ninh Lê Tấn Tới cho biết, cơ quan thẩm tra nhất trí với sự cần thiết ban hành Luật với những căn cứ chính trị, pháp lý, thực tiễn đã được nêu trong Tờ trình của Chính phủ.
Về đăng ký, khai thác, sử dụng tàu bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ, một số ý kiến cho rằng, quy định về điều kiện đối với người điều khiển phải đủ 18 tuổi trở lên và có kiến thức về hàng không là chưa phù hợp với thực tiễn. Lý do, hiện nay tàu bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ đang được sử dụng rộng rãi cho các mục đích khác nhau.
Vì vậy, cần nghiên cứu, quy định theo hướng tùy từng loại phương tiện bay để quy định về độ tuổi điều khiển và điều kiện khai thác, sử dụng cho phù hợp; gắn kết hài hòa lợi ích quốc phòng - an ninh và phát triển kinh tế - xã hội.
Có ý kiến đề nghị quy định rõ về điều kiện đăng ký, cấp phép (thẩm quyền, điều kiện, trình tự, thủ tục), nghiên cứu phân cấp quản lý cấp phép bay theo từng cấp cho chặt chẽ, thống nhất.
Ngoài ra, khi cấp phép, đăng ký và quản lý tàu bay không người lái và phương tiện bay siêu nhẹ cần tính đến yếu tố cự ly, khoảng cách bay để quy định cho phù hợp...
Về đình chỉ chuyến bay, tạm giữ, thu giữ, chế áp tàu bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ, có ý kiến cho rằng, quy định tại dự thảo dễ dẫn đến chồng chéo, nhất là thẩm quyền của Tư lệnh Quân khu, Chỉ huy trưởng Bộ Chỉ huy quân sự các cấp.
Bên cạnh đó, quy định thẩm quyền khống chế, thu giữ tàu bay không người lái, phương tiện bay siêu nhẹ vi phạm cần nghiên cứu kỹ lưỡng, phù hợp với đặc thù hoạt động của phương tiện bay, năng lực chế áp để bảo đảm tính khả thi, do vậy đề nghị nên phân cấp xử lý đến cấp xã và thành lập Ban chỉ đạo PKND cấp xã để bảo đảm xử lý nhanh chóng, hiệu quả từ cơ sở.
Uỷ ban Quốc phòng - An ninh đề nghị Cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp tục nghiên cứu để phân định thẩm quyền cho phù hợp với thực tiễn và thuận lợi trong tổ chức thực hiện.