NSND Hoàng Cúc từng nổi tiếng bởi vẻ đẹp mang hương sắc đất Tuyên Quang. Tên tuổi của bà gắn liền với những vai diễn trong các vở kịch đặc biệt như: Người đàn bà sau tấm cửa sổ xanh; Tôi và chúng ta; Em đẹp dần lên trong mắt anh; Nghĩ về mình; Ăn mày dĩ vãng; Thầy khóa làng tôi; Mùa hoa sữa… Thập niên 90 là thời hoàng kim của NSND Hoàng Cúc khi liên tục được đóng vai chính trong các tác phẩm nổi tiếng khiến bà được mệnh danh là "mỹ nhân một thập kỷ".
Vẻ đẹp thời trẻ của "mỹ nhân một thập kỷ" Hoàng Cúc. Ảnh: Nhà hát Kịch Hà Nội, FBNV
Học xong phổ thông, NSND Hoàng Cúc thi vào trường nhạc (Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam ngày nay) sau đó có hai năm công tác tại đoàn nghệ thuật tỉnh Tuyên Quang. Dù chuyên môn là thanh nhạc nhưng NSND Hoàng Cúc đã đảm nhiệm nhiều công việc khác nhau như hát đơn ca, song ca, đồng ca, diễn kịch. Cô gái tuổi ngoài đôi mươi, đa tài và xinh đẹp lúc ấy được cho lựa chọn đi học tiếp thanh nhạc hay chuyển sang kịch nói.
Sinh ra trong một gia đình không có truyền thống nghệ thuật nên khả năng thanh nhạc và diễn xuất của NSND Hoàng Cúc hoàn toàn là do trời phú. Nữ nghệ sĩ đã quyết định chọn học tiếp 4 năm nữa để trở thành một diễn viên kịch chuyên nghiệp. Quyết định đó đã thay đổi hoàn toàn cuộc đời bà sau này, để sân khấu và màn ảnh Việt Nam có một mỹ nhân với đôi mắt biết nói và khả năng diễn xuất đỉnh cao.
Học xong, NSND Hoàng Cúc xin về Đoàn kịch Hà Nội (nay là Nhà hát Kịch Hà Nội) bởi bà vốn rất thích vở Âm mưu và tình yêu của đoàn này. Những vai diễn của các nghệ sĩ Thanh Tú, Đam Ca, Trần Vân đã khiến bà mơ ước một ngày cũng được tỏa sáng trên sân khấu như vậy.
NSND Hoàng Cúc thời hoàng kim trong các vở diễn, bộ phim nổi tiếng. Ảnh: Nhà hát Kịch Hà Nội, FBNV
“Người nghệ sĩ nghèo đến độ một đêm diễn không đủ tiền ăn một bát phở. Có những vở mình tôi nhận cả 4 vai như Em đẹp dần lên trong mắt anh. Nhiều khi diễn xong tôi không thở nổi nữa", bà từng chia sẻ về nhưng năm tháng gắn bó với sân khấu kịch.
“Những người ở Đoàn kịch Hà Nội thời bấy giờ thường phải tìm việc làm thêm mới đủ sống, anh Hoàng Dũng đi bán quần áo trẻ con ở phố Hàng Đường, chị Minh Vượng đi bán giày dép, chị Kim Xuyến mở tiệm áo cưới. Tôi cũng tập toẹ mở tiệm áo cưới. Nhưng không biết có phải vì người ta thương không mà tiệm khá đông khách. Sau một năm, tôi có tiền mua được một chiếc xe Dream Thái" - NSND Hoàng Cúc từng chia sẻ với truyền thông.
Khi tạm lo đủ cho gia đình, NSND Hoàng Cúc mới yên tâm cháy hết mình cho nghệ thuật.
Biến cố lớn nhất của người nghệ sĩ gạo cội là mắc bệnh ung thư, nhưng may mắn bên cạnh bà là gia đình. Đây là động lực để NSND Hoàng Cúc vượt qua tất cả. Sau biến cố về sức khỏe để giữ được nhan sắc vốn có, nữ nghệ sĩ đã tìm đến yoga và giữ tinh thần lạc quan vui vẻ.
NSND Hoàng Cúc những năm gần đây. Ảnh: FBNV
Sau 10 năm vắng bóng, vài năm trước NSND Hoàng Cúc - "mỹ nhân Việt đẹp nhất thập kỷ" đã được khán giả yêu mến gọi là "mẹ chồng quốc dân" khi hóa thân vào vai bà Hồng trong phim Hoa hồng trên ngực trái. Trong cuộc sống, bà Hồng luôn đứng về phía con dâu, khuyên nhủ con trai và thay con dâu trị "tiểu tam" quyến rũ con mình.
Ngoài là một diễn viên gạo cội trong lĩnh vực sân khấu và điện ảnh, NSND Hoàng Cúc từng giữ vai trò là Phó Giám đốc Nhà hát Kịch Hà Nội. Bên cạnh đó, NSND Hoàng Cúc còn bộc lộ tài năng văn chương. Bà từng đoạt giải với truyện ngắn Về nhà trong cuộc thi truyện ngắn do Báo Nông thôn Ngày nay/Điện tử Dân Việt tổ chức. Vừa qua, với trường ca Cúc, công chúng biết thêm tài năng thi ca của mỹ nhân một thời.