Không phải tự nhiên mà xã Dương Thành được ví như "miền quê đáng sống" của huyện Phú Bình, tỉnh Thái Nguyên. Có dịp ngồi trò chuyện, trao đổi cùng Bí thư Đảng ủy xã Dương Thành, chúng tôi phần nào hiểu hơn về hành trình xây dựng nông thôn mới ở địa phương này.
Năm 2024, xã Dương Thành bắt tay vào xây dựng xã nông thôn mới kiểu mẫu với nhiều thuận lợi. Tuy nhiên, trong quá trình xây dựng nông thôn mới, ở địa phương nào cũng vậy, việc thực hiện tiêu chí môi trường luôn gặp phải những khó khăn nhất định và ở Dương Thành cũng không phải ngoại lệ.
Nhưng nhờ tìm ra cách làm hay, kết hợp với công tác tuyên truyền, vận động hiệu quả của chính quyền địa phương cùng sự vào cuộc tích cực của người dân, Dương Thành là địa phương đầu tiên ở huyện Phú Bình thực hiện hiệu quả mô hình "ngôi nhà 3 sạch", "vườn kiểu mẫu", "phân loại rác thải tại chỗ", tạo sức lan toả và đồng thuận lớn trong nhân dân.
Theo ông Nguyễn Văn Ái – Bí thư Đảng ủy xã Dương Thành: Trong quá trình xây dựng nông thôn mới tại các địa phương, vấn đề môi trường luôn là vấn đề khó thực hiện nhất trong các tiêu chí bên cạnh tiêu chí giao thông. Nếu không có công tác tuyên truyền tốt, cộng với sự tin tưởng, đồng thuận của người dân thì không thể nào thực hiện được tiêu chí này. Và ở Dương Thành việc thực hiện vấn đề này đã đạt được những kết quả tích cực.
Mô hình "ngôi nhà 3 sạch" là mô hình do Hội phụ nữ xã Dương Thành triển khai từ năm 2020, trong đó được thực hiện điểm ở xóm Phẩm 2. Là người đứng đầu Đảng ủy xã, thời điểm đó ông Ái đã nhiều lần đi đến từng hộ gia đình tuyên truyền, vận động, hướng dẫn để người dân hiểu rõ về những nội dung phải thực hiện với quan điểm phải làm bằng được. Đây cũng chính là lý do để địa phương nhân rộng mô hình này cho người dân thực hiện.
Năm 2024, cấp ủy Đảng và chính quyền xã Dương Thành tiếp tục xây dựng kế hoạch thực hiện mô hình "vườn kiểu mẫu" giao cho Hội Nông dân xã tham mưu, trên cơ sở tất cả kế hoạch đều do Ban chỉ đạo quản lý nông thôn mới chỉ đạo. "Với cách làm này sẽ tạo cho người dân sự gọn gàng, ngăn nắp trong việc sắp xếp khu vườn của mình. Thông qua đó sẽ hạn chế tối đa vấn đề vứt rác thải, túi ni lông ra môi trường, giữ cho môi trường sạch sẽ", ông Ái chia sẻ.
Cùng với đó, vấn đề chăn nuôi của các hộ cũng là một trong những vấn đề được địa phương đặc biệt quan tâm. Việc xử lý chất thải chăn nuôi trước khi thải ra môi trường là vấn đề hết sức nan giải. Nhưng với sự vào cuộc quyết liệt, cứng rắn của chính quyền, kết hợp với sự tuyên truyền tích cực, cơ bản vấn đề này đã được giải quyết ổn thỏa.
"Có một ý tưởng rất hay được Hội phụ nữ xã triển khai nhờ học tập mô hình từ huyện Gia Bình (tỉnh Bắc Ninh) đó là việc ủ rác hữu cơ với chế phẩm sinh học IMO. Từ ý tưởng đó, địa phương đã triển khai hiệu quả trên địa bàn. Đến nay 100% hộ gia đình trên địa bàn xã đã có thùng chứa để xử lý rác thải hữu cơ kết hợp chế phẩm sinh học IMO. Sau khi xử lý, sẽ tạo thành nguồn phân bón hữu cơ vô cùng tốt cho cây trồng", Bí thư Đảng ủy xã Dương Thành thông tin thêm.
Ngoài ra, việc phân loại rác thải tại nguồn cũng được địa phương thực hiện hết sức hiệu quả. Với sự triển khai và tuyên truyền vận động tích cực của địa phương, tất cả các hộ gia đình trên địa bàn xã đều bỏ tiền mua thùng rác thải hai ngăn để phân loại tại gia đình mình. Bên cạnh việc phân loại rác tại các gia đình, bắt đầu từ năm 2018, xã đã được huyện đầu tư các bể đựng vỏ bao bì thuốc bảo vệ thực vật tại các cánh đồng. Trên cơ sở đó, Hội phụ nữ xã đã thành lập các tổ thu gom rác thải hàng tháng tại các xóm cho vào bể rồi vận chuyển đi khu vực xử lý rác thải tập trung của huyện. Đây là một trong những giải pháp hữu hiệu giúp bảo vệ môi trường xanh, sạch, đẹp, không rác thải.
Trong việc triển khai trồng cây xanh hai bên lề đường tại các tuyến đường trên địa bàn xã, Dương Thành cũng là địa phương đầu tiên thực hiện đồng bộ và hiệu quả. Chủ trương của xã là không huy động nhân dân đóng góp mà thực hiện bằng nguồn xã hội hoá. Lựa chọn tuyến đường trục chính của xã để trồng cau, tùng hai bên lề đường, bên dưới trồng hoa kết hợp lắp đường điện chiếu sáng bên trên đã giúp tạo cảnh quan môi trường trong lành, sáng, xanh, sạch làm thay đổi diện mạo của xã nhà.
Năm 2024, xóm Nguộn được xã Dương Thành dự kiến lựa chọn để xây dựng xóm nông thôn mới kiểu mẫu. Tuy nhiên, xã đã vận hành và tổ chức triển khai thực hiện các nhiệm vụ gắn với xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu từ tháng 10/2023. Trong đó có hai nội dung đó là thi tuyến đường hoa đẹp và ngôi nhà 3 sạch nông thôn mới. Việc xây dựng tuyến đường hoa sẽ giải quyết vấn đề bên ngoài. Nhưng việc triển khai mô hình ngôi nhà 3 sạch nông thôn mới mang lại giá trị hết sức lớn khi thực hiện đủ 18 nội dung của mô hình này. Sau khi chương trình kết thúc đã tạo sự lan tỏa tích cực đến các địa phương không chỉ trong huyện Phú Bình mà cả các huyện của tỉnh Thái Nguyên.
Ông Nguyễn Văn Thưởng – Trưởng xóm Nguộn (xã Dương Thành) cho hay: Những năm gần đây, nhờ chương trình xây dựng nông thôn mới, đời sống của người dân trong xóm đã có sự thay đổi đáng kể. Là địa phương có truyền thống cách mạng, bà con nơi đây luôn hưởng ứng tích cực và đồng thuận với mọi chủ trương đường lối của Đảng và Nhà nước, đặc biệt là có ý thức trong giữ gìn và bảo vệ môi trường nông thôn. Điều đó đã giúp thay đổi diện mạo làng quê theo hướng ngày một nâng lên.
Với sự ra quân tích cực của người dân, các tuyến đường hoa nông thôn mới trên địa bàn xóm, xã của Dương Thành đã được trồng, chăm sóc chu đáo, tạo cảnh quan xanh, sạch, đẹp. Đến nay, cơ bản các tuyến đường trên địa bàn xã Dương Thành đều có cây xanh hai bên đường.
Trong năm 2024, xã Dương Thành đã dành ra nguồn vốn 500 triệu đồng để xây dựng bãi rác tập trung giữa cánh đồng, cách xa khu dân cư. Hiện địa phương đang đăng ký nguồn vốn với cấp trên để thực hiện dự án trong năm 2025.
Cũng chính bởi những lẽ đó, năm 2024, xã Dương Thành đã được huyện đề xuất với Bộ NN&PTNT tặng Bằng khen cho xóm Phẩm 2, miền quê đáng sống của huyện Phú Bình. Đây là xóm đã đạt nông thôn mới kiểu mẫu đầu tiên trên địa bàn huyện Phú Bình và đang xây dựng xóm nông thôn mới thông minh.