TS. Huỳnh Thế Du: Sức khỏe doanh nghiệp tại "đầu tàu" TP.HCM đang đáng lo ngại

Báo cáo năng lực cạnh tranh doanh nghiệp TP.HCM được công bố sáng 9/7 tại diễn đàn năng lực cạnh tranh doanh nghiệp cấp tỉnh năm 2024 lần đầu tiên được tổ chức. Diễn đàn do tạp chí Doanh nhân Sài Gòn phối hợp với Viện Sáng kiến Việt Nam và Trường ĐH Nguyễn Tất Thành tổ chức.

Báo cáo tập trung phân tích kết quả hoạt động giai đoạn 2000 - 2023 để đánh giá vị thế hiện tại và sự thay đổi vị thế theo thời gian của lực lượng doanh nghiệp tại TP.HCM. Đồng thời, đánh giá năng lực cạnh tranh nội tại và môi trường hoạt động của lực lượng doanh nghiệp ở TP.HCM.

Đặc biệt, báo cáo nêu ra các gợi ý để các doanh nghiệp, tổ chức, hội, hiệp hội và cơ quan ban ngành của TP.HCM có thể tham khảo trong nỗ lực tạo dựng một lực lượng doanh nghiệp có năng lực cạnh tranh cao.

TS. Huỳnh Thế Du: Sức khỏe doanh nghiệp TP.HCM đang đáng lo ngại. Ảnh: FSPPM

TS. Huỳnh Thế Du - Giảng viên Đại học Indiana (Mỹ), đại diện nhóm nghiên cứu nhận định, TP.HCM vẫn là nơi lý tưởng cho các doanh nghiệp đặt trụ sở và tổ chức hoạt động kinh doanh ở Việt Nam.

Tuy nhiên, theo ông, về giá trị tuyệt đối, TP.HCM vẫn dẫn đầu cả nước nhưng tốc độ tăng trưởng của TP.HCM đang chậm lại so với bình quân chung của cả nước. Còn so với các khu đô thị lớn trong khu vực thì TP.HCM chưa rút ngắn được.

Theo TS. Huỳnh Thế Du, "sức khỏe" của các doanh nghiệp đang đáng lo ngại. Cụ thể, TP.HCM chỉ có duy nhất một doanh nghiệp góp mặt trong 10 doanh nghiệp nộp thuế lớn nhất cả nước vào năm 2022; không có doanh nghiệp nào trong 10 doanh nghiệp lớn nhất Việt Nam theo xếp hạng của Công ty CP Báo cáo Đánh giá Việt Nam (VNR500).

Nếu chỉ xét các doanh nghiệp tư nhân, theo xếp hạng trên, trong nhóm 10 doanh nghiệp lớn nhất, năm 2010 Thành phố có 5, nhưng đến năm 2022 chỉ còn 3.

Trong danh sách Fortune 500 công bố vào tháng 6/2024, Việt Nam có 70 doanh nghiệp với 30 ở Hà Nội và 25 ở TP.HCM. 10 doanh nghiệp lớn nhất trong Fortune 500 thì Hà Nội có 6 và TP.HCM có 2...

Giá trị vốn hóa thị trường của các công ty niêm yết có xu hướng đi xuống rõ rệt. Năm đầu 2010 chiếm khoảng 50%, đến cuối năm 2022 còn chưa đến 1/3. Trong khi đó, Hà Nội lại có xu hướng ngược lại.

Ngoài ra, các chỉ số về năng suất lao động và thu nhập bình quân đầu người của TP.HCM cũng giảm so với các thành phố trong khu vực.

TS. Huỳnh Thế Du chỉ ra những nguyên nhân khiến cho năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp TP.HCM giảm sút cả về "chất và "lượng" đến từ tất cả các yếu tố, bao gồm: chiến lược hoạt động của chính lực lượng doanh nghiệp chưa rõ ràng và hoạt động còn chưa hiệu quả; trình độ phát triển cụm ngành còn khá khiêm tốn, thiếu vắng sự liên kết, tương hỗ; môi trường kinh doanh dù được cải thiện nhưng vẫn còn cách xa kỳ vọng của doanh nghiệp…

Ông Nguyễn Văn Dũng, Phó Chủ tịch UBND TPHCM, cho biết theo kết quả nghiên cứu, mặc dù TP.HCM vẫn dẫn đầu cả nước về giá trị tuyệt đối ở nhiều chỉ tiêu. Song, quy mô và kết quả hoạt động của lực lượng doanh nghiệp cũng như các kết quả kinh tế của TP.HCM đang đi xuống một cách tương đối so với bình quân chung của cả nước.

TP.HCM xác định rõ doanh nghiệp là lực lượng quan trọng nhất, tạo giá trị gia tăng đóng góp vào GDP, việc làm cho người dân và nguồn thu ngân sách. Sự phát triển bền vững của TP.HCM phụ thuộc vào năng lực tạo ra giá trị gia tăng cũng như năng lực cạnh tranh của lực lượng doanh nghiệp.

Do vậy, nâng cao năng lực cạnh tranh của doanh nghiệp là yếu tố quan trọng. Về phía cơ quan quản lý, TP.HCM hiện đã và đang có nhiều chính sách, giải pháp nhằm cải thiện môi trường đầu tư, tạo thuận lợi để các thành phần kinh tế phát triển, hỗ trợ phát huy vai trò của lực lượng doanh nghiệp, đội ngũ doanh nhân.