Quy định pháp lý vụ việc đối tượng 84 tuổi bị điều tra hiếp dâm người dưới 16 tuổi?

Điều tra hành vi hiếp dâm người dưới 16 tuổi

Ngày 12/8, Cơ quan cảnh sát điều tra Công an huyện Trà Bồng (Quảng Ngãi) đã ra quyết định khởi tố bị can và lệnh cấm đi khỏi nơi cư trú đối với ông H.V.T. (84 tuổi) để điều tra về hành vi hiếp dâm người dưới 16 tuổi.

Ông T bị cáo buộc có hành vi hiếp dâm nạn nhân là người khuyết tật chưa đủ 16 tuổi. Thông tin ban đầu, đối tượng đã thừa nhận hành vi. Công an huyện Trà Bồng xác định rõ hành vi đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can, lệnh cấm đi khởi nơi cư trú đối với bị can T.

Hiện cơ quan công an tiếp tục củng cố chứng cứ, chuyển toàn bộ hồ sơ cho Viện kiểm sát nhân dân huyện Trà Bồng truy tố, đưa ra xét xử.

Tiến sĩ, luật sư Đặng Văn Cường- Trưởng văn phòng luật sư Chính Pháp, Ủy viên Ban chấp hành Hội bảo vệ quyền trẻ em Việt Nam nhận định đây là vụ xâm hại tình dục trẻ em rất nghiêm trọng.

Bị can H.V.T (84 tuổi, trú tổ 6, thôn Hà, xã Sơn Trà, huyện Trà Bồng) đang bị điều tra về hành vi hiếp dâm người dưới 16 tuổi. Ảnh: Công an Quảng Ngãi

Theo Tiến sĩ, luật sư Đặng Văn Cường, pháp luật Việt Nam có đầy đủ các quy định để bảo vệ trẻ em. Đặc biệt là bảo vệ trẻ em trước vấn nạn xâm hại tình dục.

Pháp luật cũng quy định nghiêm cấm mọi hành vi quan hệ tình dục với người dưới 16 tuổi (dù là tự nguyện). Với người đã thành niên mà thực hiện các hành vi có tính chất tình dục với người dưới 16 tuổi là hành vi nguy hiểm cho xã hội, sẽ bị xử lý hình sự về các tội danh tương ứng.

Dưới góc độ pháp lý thì hành vi quan hệ tình dục trái ý muốn là hiếp dâm. Hành vi hiếp dâm người dưới 16 tuổi là một tội độc lập thể hiện tính chất nguy hiểm của hành vi nên người phạm tội sẽ phải đối mặt với hình phạt nghiêm khắc.

Điều 142, Bộ luật Hình sự quy định về tội hiếp dâm người dưới 16 tuổi như sau: Người nào thực hiện một trong các hành vi sau đây, thì bị phạt tù từ 07 năm đến 15 năm: Dùng vũ lực, đe doạ dùng vũ lực hoặc lợi dụng tình trạng không thể tự vệ được của nạn nhân hoặc thủ đoạn khác giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người từ đủ 13 tuổi đến dưới 16 tuổi trái với ý muốn của họ; Giao cấu hoặc thực hiện hành vi quan hệ tình dục khác với người dưới 13 tuổi.

Nếu bị can là người trên 70 tuổi, có thể được áp dụng tình tiết giảm nhẹ theo quy định tại điểm O, khoản 1, Điều 51 Bộ luật hình sự. Tuy nhiên, với hành vi hiếp dâm người bị khuyết tật nặng thì bị can đồng thời cũng sẽ bị áp dụng tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự theo quy định tại điểm k, khoản 1, Điều 52 Bộ luật Hình sự là "phạm tội đối với người ở trong tình trạng không thể tự vệ được, người khuyết tật nặng hoặc khuyết tật đặc biệt nặng, người bị hạn chế khả năng nhận thức hoặc người lệ thuộc mình về mặt vật chất, tinh thần, công tác hoặc các mặt khác".

Tình hình tội phạm xâm hại tình dục trẻ em đáng lo ngại

Cũng theo luật sư Cường, theo báo cáo kết quả thực hiện một số mục tiêu, chỉ tiêu về trẻ em năm 2023 vừa được Chính phủ gửi đến Quốc hội, hiện cả nước có trên 25 triệu trẻ em (tỉ lệ 25,5% trên tổng dân số).

Trong đó, có trên 1,7 triệu trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt, chiếm 6,8% (giảm 0,1% so với năm 2022). Mặc dù đã có nhiều tiến bộ trong công tác bảo vệ trẻ em, song trong năm 2023, toàn quốc vẫn xảy ra 2.498 vụ xâm hại trẻ em bởi 3.235 đối tượng, xâm hại 2.633 trẻ em.

Đáng nói, con số này đã tăng tới 9,2% về số vụ so với năm 2022, trong đó xâm hại tình dục trẻ em chiếm 82,2%; tập trung tại vùng Đồng bằng sông Cửu Long (40,3%), nhất là các tỉnh Tiền Giang, Đồng Tháp, An Giang, Kiên Giang, Sóc Trăng.

Báo cáo dẫn số liệu từ Bộ Công an cho biết, cơ quan điều tra trên toàn quốc đã khởi tố mới 2.310 vụ án trên tổng số 2.441 bị can trong vụ án xâm hại trẻ em; thụ lý, giải quyết 2 132 vụ trên tổng số 2 367 bị can, trong đó truy tố 2.103 vụ trên tổng số 2 327 bị can.

Tòa án nhân dân đã thụ lý 2 040 vụ với 2 993 bị cáo phạm tội xâm hại người dưới 18 tuổi theo thủ tục sơ thẩm. Trong đó, có 98,5% về số vụ và 96,2% số bị cáo liên quan đến tội xâm hại người dưới 18 tuổi đã được giải quyết, xét xử; số vụ án còn lại đang trong quá trình xem xét giải quyết theo quy định của pháp luật.

Theo Tiến sĩ, luật sư Đặng Văn Cường, đây là những con số "biết nói" cho thấy tình hình tội phạm xâm hại tình dục trẻ em đang rất đáng lo ngại và diễn biến phức tạp.

Để giảm thiểu các vụ án xâm hại tình dục trẻ em thì phải thực hiện đồng bộ đầy đủ rất nhiều các giải pháp, trong đó có những giải pháp về chính sách pháp luật, giải pháp về cơ chế tổ chức thực hiện pháp luật, giải pháp về nhân lực, giải pháp về giáo dục đạo đức, giáo dục kỹ năng sống và nâng cao trách nhiệm của các cơ quan đoàn thể, chính quyền địa phương trong công tác bảo vệ trẻ em.

Việc tuyên truyền phổ biến giáo dục pháp luật để nâng cao trình độ nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật của công dân là rất cần thiết. 

"Khi đạo đức được đề cao thì những ham muốn tầm thường, nhu cầu về tình dục sẽ được kiểm soát tốt hơn. Cần tăng cường giáo dục kỹ năng sống, khả năng tự vệ, phòng vệ cho trẻ em phù hợp với từng độ tuổi; cần quan tâm và quan tâm đặc biệt đối với những trẻ em có nguy cơ bị xâm hại tình dục cao như trẻ em sống trong gia đình có hoàn cảnh đặc biệt, khó khăn trong xã hội", ông Cường cho hay.