Một xã của xứ Mường Động ở Hòa Bình, dân "đánh liều" trồng "cây rồng xanh", bất ngờ vườn đẹp, trái nhiều

Chúng tôi có dịp đến thăm Tổ hợp tác cây thanh long Đông Bắc, xóm Đồng Nang, xã Đông Bắc, huyện Kim Bôi. Hiện nay, Tổ hợp tác đang có 15 thành viên tham gia trồng cây thanh long với diện tích 4,5ha theo hướng VietGAP.

Vườn trồng thanh long đẹp như phim

Ông Bùi Văn Bình (SN 1962), Tổ trưởng Tổ hợp tác cây thanh long Đông Bắc cho hay, cây thanh long được ông mang về trồng đầu tiên ở xã Đông Bắc cách đây 10 năm. Hiện, gia đình ông đang trồng 500 gốc cây thanh long với tổng diện tích 0,45ha.

Trước đây, ở xóm Đồng Nang còn nhiều cây nên có nước thường xuyên, nên gia đình ông trồng lúa 1 vụ. Sau cây cối bị chặt nhiều nên đất đai dần cằn cỗi không trồng lúa được nên ông chuyển sang trồng ngô, mía nhưng hiệu quả không cao. 

Năm 2004, ông Bình cất công xuống huyện Lạc Thủy để tham quan, học hỏi kỹ thuật trồng cây thanh long ở đấy, sau đó mua giống về trồng. Sau nhiều năm, thấy hiệu quả kinh mà cây thanh long mang lại, nhiều hộ dân trong xóm đã chuyển sang trồng cây thanh long.

Theo ông Bình, cây thanh long có thể trồng được trên nhiều loại đất khác nhau, từ đất khô cằn, đất cát, đất xám bạc màu, đất phèn đến đất phù sa, đất đỏ bazan, đất thịt, thịt pha sét.

Trước khi trồng cây thanh long phải chuẩn bị cây trụ bê tông. Các trụ bê tông được chôn với khoảng cách khoảng 3m x 3m. Cây thanh long sẽ được trồng vào tháng 11-12. Sau khoảng 18 tháng, cây thanh long sẽ cho ra bói. Đến năm thứ 3, cây bắt đầu cho thu hoạch ổn định.

Chia sẻ về kỹ thuật chăm sóc cây thanh long, ông Bình cho hay, cuối vụ thu hoạch vào tháng 12 đến tháng 1 sang năm, khi hoa thanh long không còn nở, lúc đấy sẽ bắt đầu nuôi mầm. Khi cây ra mầm, mỗi cây chỉ để khoảng 15-20 mầm trên một đỉnh trụ. Thời gian này cần làm cỏ và bón phân chuồng, phân gà và NPK cho cây.

Vào tháng 4, khi cây bắt đầu ra nụ, tiến hành tỉa bớt nụ chỉ để mỗi cành từ 1 -2 nụ. Mỗi gốc để khoảng 25- 30 nụ. Sau khoảng 1 tháng nụ sẽ nở hoa. Sau đó 1 tháng quả thanh long sẽ chín và bắt đầu cho thu hoạch.

Cây thanh long thu hoạch từ tháng 6 đến tháng 12. Nếu chăm sóc tốt, mỗi tháng cây thanh long sẽ cho thu hoạch 2 lứa. Sau các đợt thu hoạch, cần bổ sung cho cây từ 2 – 3 lạng NPK để cây hồi sức và cho ra nụ, hoa mới.

Trồng cây rồng xanh ra quả đỏ, đếm tiền "ngon" hơn trồng ngô, sắn

Cũng theo ông Bình, cây thanh long hay bị bệnh thối cành, vì vậy khi có hiện tượng này phải tiến hành cắt bỏ ngay. Điều quan trọng nhất của việc trồng thanh long theo hướng VietGAP là khi sử dụng phân bón và thuốc bảo vệ thực vật phải đảm bảo thời gian cách ly theo đúng quy định trước thu hoạch từ 10 – 15 ngày.

"So với các loại cây trồng khác, quả cây thanh long rất dễ bán, lứa này bán không được giá thì lứa sau lại bán được với giá cao. Thanh long có cân nặng trên 4 lạng sẽ được thương lái ở tỉnh Hải Dương và Hà Nội đến tận nơi thu mua với giá 20.000 đồng/kg. Cây thanh long có thời gian thu hoạch dài ngày nên dễ tiêu thụ", ông Bình cho hay.

Được biết, mỗi năm, với 500 gốc thanh long, gia đình ông Bình thu được 10 tấn quả. Với giá thương lái thu mua khoảng 20.000 đồng/kg, sau khi trừ chi phí, gia đình ông Bình thu về khoảng 120-150 triệu đồng.

Là thành viên trong Tổ hợp tác, gia đình ông Bùi Văn Tình, xóm Đồng Nang, xã Đông Bắc hiện trồng 700 gốc cây thanh long với diện tích 0,5ha. Hiện, cây thanh long đang giúp gia đình ông có thu nhập ổn định.

Ông Tình chia sẻ: "Để cây thanh long phát triển tốt, hằng năm, gia đình tôi tiến hành phát cỏ và bón phân định kỳ 4 lần/năm. Phân bón được sử dụng là phân chuồng hoặc phân gà cộng với bón phân hữu cơ. Hiện nay, gia đình tôi sử dụng phân gà vì nó giúp làm tơi đất, giúp cây khỏe hơn.

Theo chu kỳ, hằng năm, cây thanh long cho thu hoạch quả từ tháng 6 đến tháng 12. Mỗi tháng có thể thu hoạch được 2 lứa nếu chăm sóc tốt. Mỗi năm từ việc bán quả thanh long, gia đình tôi thu về được khoảng 200 triệu đồng. So với các loại cây trồng khác, cây thanh long mang lại hiệu quả kinh tế cao, cho thu nhập ổn định hơn".

Ngoài hộ gia đình ông Bình, ông Tình, nhiều hộ dân trên địa bàn xã Đông Bắc đã chuyển sang trồng cây thanh long, bước đầu cây thanh long đã mang lại hiệu quả kinh tế cho các hộ gia đình này.

Bà Nguyễn Thị Minh Anh, Phó Trưởng phòng NN&PTNT huyện Kim Bôi (tỉnh Hòa Bình) cho hay, toàn huyện Kim Bôi hiện nay có gần 30ha cây thanh long, trong đó, xã Đông Bắc có 10ha. 

Thanh long là cây trồng huyện định hướng để phát triển mở rộng, bởi cây thanh long không chỉ mang lại hiệu quả kinh tế cao cho người dân mà loài cây trồng này còn phù hợp với điều kiện khí hậu tại địa phương.

Tuy vậy, chi phí đầu tư ban đầu còn hơi cao nên đa phần người dân còn e ngại. Để phát triển và nhân rộng diện tích cây thanh long, huyện sẽ tiếp tục định hướng các hộ sản xuất nhỏ lẻ liên kết thành lập Hợp tác xã, sản xuất theo chuỗi giá trị; hỗ trợ vay vốn, chứng nhận quy trình sản xuất nông nghiệp tốt VietGAP, GlobalGAP; tập huấn về kỹ thuật trồng và chăm sóc cây thanh long… Đồng thời, hỗ trợ quảng bá, kết nối tiêu thụ sản phẩm thông qua các hội chợ do huyện, tỉnh tổ chức.