Ngày 1/10, Sở GDĐT TP.HCM chính thức thông báo cấu trúc, yêu cầu đánh giá và bảng năng lực, cấp độ tư duy đề tuyển sinh vào lớp 10 trung học phổ thông theo Chương trình giáo dục phổ thông 2018 của các môn Ngữ văn, Toán và Tiếng Anh.
Cấu trúc đề thi môn Ngữ Văn sẽ bao gồm 2 phần: Phần 1 đọc hiểu văn bản văn học và viết đoạn văn; phần 2 đọc hiểu văn bản nghị luận hoặc văn bản thông tin và viết bài văn nghị luận xã hội.
Trong đó, phần 1 sẽ được chia thành 2 câu, câu đọc hiểu (3 điểm), câu viết đoạn văn (2 điểm). Phần 2 câu đọc hiểu (1 điểm), câu viết văn bản nghị luận xã hội (4 điểm).
Sở GDĐT TP.HCM cho biết, phần đọc hiểu nguồn trích dẫn được lấy từ ngữ liệu ngoài sách giáo khoa. Bên cạnh đó, loại văn bản bao gồm văn bản văn học và một trong hai loại văn bản nghị luận hoặc văn bản thông tin. Đồng thời, tổng độ dài của các ngữ liệu trong đề thi không quá 1.300 chữ.
Về phần viết đoạn văn (khoảng 200 chữ), cần đạt một trong hai yêu cầu sau: Viết đoạn văn ghi lại cảm nghĩ về một bài thơ hoặc một đoạn thơ; viết đoạn văn phân tích nội dung chủ đề, những nét đặc sắc về hình thức nghệ thuật của tác phẩm và hiệu quả thẩm mĩ của nó.
Phần viết bài văn, Sở yêu cầu thí sinh đạt một trong hai yêu cầu sau: Viết bài văn nghị luận về một vấn đề của đời sống, trình bày rõ vấn đề và ý kiến (đồng tình hay phản đối) của người viết về vấn đề đó; nêu được lí lẽ và bằng chứng thuyết phục; viết bài văn nghị luận về một vấn đề cần giải quyết, trình bày giải pháp khả thi và có sức thuyết phục.
Đối với cấu trúc đề thi mới, sẽ yêu cầu học sinh rõ ràng 2 năng lực đọc và viết. Các câu hỏi sẽ được chia theo các cấp độ tư duy nhận biết, thông hiểu, vận dụng.
Sở GDĐT TP.HCM lưu ý, có 1 câu hỏi về tiếng Việt trong phần đọc hiểu văn bản văn học. Đề thi được xây dựng theo định hướng tích hợp giữa đánh giá năng lực đọc hiểu và năng lực viết, nội dung trong phần viết có liên quan đến văn bản ở phần đọc hiểu.
Theo thông tin từ Sở GDĐT TP.HCM, cấu trúc đề thi môn Toán sẽ bao gồm 7 bài.
Cụ thể, bài 1 về hàm số gồm 2 câu (1,5 điểm); bài 2 về phương trình gồm 2 câu (1 điểm); bài 3 dạng toán thực tế liên quan đến xác suất, thống kê (1,5 điểm); bài 4 liên quan đến biểu thức gồm 2 câu (1 điểm); bài 5 dạng toán thực tế liên quan đến hình học (1 điểm); bài 6 dạng toán thực tế liên quan đến phương trình, bất phương trình, hệ phương trình bậc nhất hai ẩn (1 điểm); bài 7 bài toán hình học phẳng gồm 3 câu (3 điểm).
Với đề thi môn Toán, cấp độ tư duy được chia thành nhận biết (30%), thông hiểu (40%); vận dụng (30%).
Thí sinh cần có kiến thức, năng lực về tư duy và lập luận toán học (30%); giải quyết vấn đề toán học (40%); mô hình hoá toán học (30).
Sở cho biết, căn cứ đánh giá dựa vào các yêu cầu cần đạt trong Chương trình Giáo dục phổ thông 2018 - môn Toán cấp Trung học cơ sở, chủ yếu là lớp 8 và lớp 9. Bao gồm các mạch kiến thức: Hình học và đo lường; số và đại số; thống kê và xác suất.
Sở GDĐT TP.HCM yêu cầu học sinh biết vận dụng kiến thức đã học giải quyết các vấn đề thực tế. Khuyến khích tăng cường việc tự học, sáng tạo, tránh tình trạng học tủ, học vẹt.
Những nội dung kiểm tra đánh giá nhằm giúp học sinh định hướng một số kiến thức, kỹ năng cần thiết khi bước vào cấp Trung học phổ thông.
Đề thi Tiếng Anh vào 10 bao gồm 4 phần: Phần 1 ngữ âm từ câu 1 đến 4 (1 điểm); phần 2 từ vựng, ngữ pháp, giao tiếp từ câu 5 đến câu 16 (3 điểm); phần 3 đọc hiểu từ câu 17 đến câu 28 (3 điểm); phần 4 viết từ câu 29 đến câu 40 (4 điểm).
Với đề thi 40 câu, các cấp độ tư duy được chia thành: Nhận biết (20%); thông hiểu (40%); vận dụng (40%).
Sở GDĐT TP.HCM cho biết, sẽ đánh giá năng lực ngôn ngữ không chỉ dựa trên kiến thức thuộc lòng ngữ pháp và từ vựng của học sinh mà còn yêu cầu phải đánh giá được khả năng hiểu và vận dụng kiến thức ngôn ngữ vào ngữ cảnh phù hợp, đặc biệt là các tình huống thực tế cuộc sống.
Việc thay đổi cách đánh giá cần đồng bộ với việc sử dụng tài liệu giảng dạy phù hợp, thay đổi cách dạy và học tiếng Anh từ sử dụng chủ yếu phương pháp Grammar Translation hay Direct Method sang kết hợp với Communicative Approach và ứng dụng ngôn ngữ vào tình huống thực tiễn.
Song song với đó, hướng việc đánh giá vào các kỹ năng ngôn ngữ cụ thể, mục tiêu cụ thể cho từng mạch kiến thức.
Sở GDĐT TP.HCM lưu ý sẽ có 2 câu hỏi mới về viết cụm từ phù hợp theo thông tin cho sẵn. Câu hỏi này kiểm tra khả năng đọc chú thích trong từ điển để tìm kiếm thông tin ngôn ngữ và vận dụng kiến thức.