Trả lời câu hỏi của báo chí về hiện tượng bất động sản tăng giá chóng mặt và đáng lo ngại khi có hiện tượng giá ảo ở một số nơi gây bất ổn cho kinh tế xã hội tại Họp báo Thường kỳ Chính phủ tháng 9/2024 diễn ra chiều 7/10 tại Hà Nội, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Việt Hùng chỉ 3 nguyên nhân lớn.
Thứ nhất là, lệch pha cung cầu, khi nhu cầu lớn hơn nhiều so với nguồn cung.
Thứ 2, nguyên nhân đến từ việc đất bị thổi giá. Theo Thứ trưởng, hiện tượng đấu giá khiến giá đất ở một số địa phương quá cao, trong đó, tại Hà Nội có tình trạng giá đất bị đẩy cao qua đấu giá, sau đó người trúng thầu bỏ cọc.
Nguyên nhân thứ 3, theo lãnh đạo Bộ Xây dựng, giá bất động sản tăng mạnh thời gian qua là chi phí đầu vào tăng cao đó là chi phí tiền sử dụng đất.
Để giải quyết câu chuyện giá bất động sản tăng, đáp ứng yêu cầu của người dân về nhà ở, đất ở, Thứ trưởng Hùng cho biết, hiện các chính sách pháp luật của Nhà nước đã quy định rõ hành vi chống thổi giá, như Luật hình sự, Luật Đất đai và Luật Kinh doanh Bất động sản năm 2023.
“Có nhiều điều khoản của Luật Kinh doanh Bất động sản cấm các hành vi thao túng thị trường, đẩy, thổi giá như Điều 8, 9, điều 62, 65…. Tóm lại, Luật Kinh doanh Bất động sản năm 2023 đã đưa ra các điều khoản rõ ràng, mạnh mẽ trong kiểm soát hành vi thổi, đẩy giá bất động sản", ông Hùng nêu rõ.
Theo ông Hùng, vừa qua, để kịp thời chỉ đạo chấn chỉnh việc này, Thủ tướng có Công điện 82/CĐ-TTg yêu cầu cụ thể cho Bộ TN&MT, Bộ Xây dựng và các ngành, địa phương liên quan. Bộ Xây dựng cũng có văn bản 5333 tháng 9/2024 về việc phân tích cơ cấu giá thành, giá bán, đề xuất giải pháp để giảm giá nhà ở, đất ở, ổn định thị trường bất động sản, gửi Văn phòng Chính phủ để đề xuất các giải pháp đến Thủ tướng.
Văn bản thứ 2 là Văn bản số 5155/BXD-QLN ngày 06/9/2024 về việc tăng cường công tác quản lý, kiểm soát tình hình biến động giá bất động sản gửi UBND các tỉnh/ thành phố. Trong đó, Bộ Xây dựng đã đề xuất các giải pháp, cũng như kiến nghị các Bộ, ngành, các tỉnh thành triển khai một số nhiệm vụ, giải pháp.
Trong đó, Bộ nhấn mạnh việc yêu cầu thực hiện nghiêm túc, hiệu quả các nhiệm vụ tại Công điện số 82/CĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ; Yêu cầu các bộ, ngành và địa phương tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra việc thực thi các quy định của pháp luật liên quan đến các Dự án, Chủ đầu tư/ đơn vị môi giới có hiện tượng thổi giá, trục lợi; có biện pháp ngăn ngừa, xử lý các hành vi vi phạm (nếu có).
“Đẩy mạnh tiến độ giải quyết các thủ tục hành chính về đầu tư, giải phóng mặt bằng, xác định tiền sử dụng đất,… nhằm đảm bảo nguồn cung cho thị trường (nhằm cân bằng cung cầu tại một số thành phố lớn đặc biệt như tại Hà Nội và Hồ Chí Minh)”, ông Hùng nhấn mạnh.
Lãnh đạo Bộ Xây dựng đề nghị các tỉnh, thành phố thường xuyên tổ chức công bố, công khai thông tin về thị trường bất động sản, các chương trình, kế hoạch phát triển khu đô thị, nhà ở, các dự án bất động sản được phê duyệt, các dự án đầu tư đáp ứng điều kiện huy động vốn theo quy định pháp luật, nhằm đảm bảo minh bạch thông tin thị trường, ngăn chặn các hiện tượng gian lận, lừa đảo trong kinh doanh bất động sản.
Ngoài ra, theo ông Hùng, Bộ Xây dựng phối hợp với Bộ Tài nguyên và Môi trường và các Bộ, ngành liên quan nghiên cứu, đề xuất cấp có thẩm quyền xem xét, thí điểm mô hình “Trung tâm giao dịch bất động sản và giao dịch quyền sử dụng đất do nhà nước quản lý” nhằm hạn chế rủi ro về giá và pháp lý cho người mua.
Cuối cùng, lãnh đạo Bộ Xây dựng đề nghị Bộ Tài chính: “Nghiên cứu, tham mưu cấp có thẩm quyền ban hành chính sách thu thuế phù hợp nhằm hạn chế tình trạng nhà, đất đã được mua, bán, nhưng bỏ hoang, không sử dụng gây lãng phí nguồn lực xã hội”.