Vướng quy hoạch bô xít ở Đắk Nông: Cần sự tháo gỡ từ Trung ương

Chiều ngày 10/10, Đoàn công tác của Bộ Công Thương đã có buổi làm việc với UBND tỉnh Đắk Nông về những khó khăn vướng mắc liên quan đến những vướng mắc trong quy hoạch bô xít.

Mặc dù, quy hoạch thăm dò, khai thác bô xít tại Đắk Nông đã triển khai 17 năm, nhưng mới dừng lại ở sản phẩm alumin, chưa đạt đến nhôm và các sản phẩm sau nhôm.

Nhiều khó khăn pháp lý và chồng lấn quy hoạch bô xít, gây cản trở lớn cho sự phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Đắk Nông. (Hiện trường khai thác mỏ nhân cơ, ở huyện Đắk R'lấp).

Nhiều công trình và dự án tại địa phương gặp khó khăn do liên quan đến quy hoạch bô xít, dù Thủ tướng Chính phủ đã chỉ đạo các Bộ, ngành liên quan tìm cách tháo gỡ.

Các vướng mắc này vẫn chưa được giải quyết triệt để, gây ảnh hưởng lớn đến phát triển kinh tế - xã hội địa phương.

Theo Quy hoạch 866 của Chính phủ, quy hoạch bô xít tại Đắk Nông chồng lấn lên khoảng 28.000 ha rừng, nhiều công trình hạ tầng xã hội, và cả dự án cao tốc Gia Nghĩa - Chơn Thành vừa được phê duyệt.

Thực hiện chủ trương phát triển ngành công nghiệp bô xít - alumin - nhôm, một số nhà đầu tư lớn đã đến Đắk Nông đề xuất chủ trương đầu tư các tổ hợp dự án theo quy hoạch.

Tuy nhiên, hiện vẫn còn nhiều vướng mắc như: đấu giá quyền khai thác khoáng sản hay đấu thầu dự án; thẩm quyền chấp thuận chủ trương đầu tư; không đặt nhà máy alumin trong khu vực khoáng sản...

Do đó, tỉnh Đắk Nông chưa có đủ cơ sở pháp lý để hướng dẫn Nhà đầu tư thực hiện các thủ tục hồ sơ pháp lý có liên quan.

Ông Hồ Văn Mười, Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Nông, nhấn mạnh tỉnh rất cần sự tích cực phối hợp của các bộ, ban, ngành để có thể  tháo gỡ những khó khăn vướng mắc về quy hoạch bô xít.

Ông Hồ Văn Mười, Chủ tịch UBND tỉnh Đắk Nông, nhấn mạnh rằng bô xít cần được xem xét là khoáng sản đặc thù, cần cách xử lý phù hợp. Quốc hội, Chính phủ cũng đã lắng nghe, ghi nhận các kiến nghị của địa phương. Lúc này, tỉnh rất cần sự tích cực phối hợp của các bộ, ban, ngành để có thể sửa đổi Luật Khoáng sản vào kỳ họp Quốc hội tới đây.

"Gần đây đã có những tín hiệu tích cực trong việc tháo gỡ các vướng mắc về bô xít. Các ban của Quốc hội đã thống nhất ý kiến và báo cáo Thường vụ Quốc hội, đề xuất rằng việc sửa đổi Luật Địa chất, Khoáng sản cần được đưa vào kỳ họp sắp tới. Trong đó, sự hỗ trợ mạnh mẽ từ Bộ TN&MT cùng Bộ Công thương là vô cùng cần thiết", ông Hồ Văn Mười nhấn mạnh.

Kết luận buổi làm việc, ông Trương Thanh Hoài, Thứ trưởng Bộ Công thương, cho biết Đắk Nông đã tích cực, chủ động thực hiện Kết luận 31 của Bộ Chính trị và Quy hoạch 866 của Thủ tướng Chính phủ. Một số khó khăn, vướng mắc thuộc thẩm quyền, tỉnh đã chỉ đạo tháo gỡ, giải quyết kịp thời.

Với những khó khăn, vướng mắc tỉnh kiến nghị, Bộ Công thương ghi nhận và sẽ phối hợp với các Bộ, ban, ngành tham mưu Chính phủ, Quốc hội, sớm tháo gỡ để tỉnh có thể triển khai các nhiệm vụ kinh tế-xã hội.

"Sửa quy hoạch thì khó, nên đưa vào khu vực hạn chế theo Điều 26 của Luật Khoáng sản, cái này thẩm quyền của Bộ TN&MT rất rõ. Khu vực hạn chế vẫn nằm trong quy hoạch khoáng sản và vẫn cho xây dựng công trình trên khu vực hạn chế. Muốn xác định được vùng hạn chế thì bây giờ duỵệt dự án đầu tư có toạ độ hết rồi đưa vào Bộ TN&MT duyệt một lần thôi, rất nhẹ nhàng", ông Trương Thanh Hoài cho biết.

Riêng đối với các dự án, công trình, nhất là các dự án điện gió tại Đắk Nông đã triển khai trên quy hoạch bô xít nhưng trình tự, thủ tục làm trái Luật thì phải thông qua Quốc hội xem xét, cho ý kiến; nếu làm trái với Nghị định thì phải xin nghị quyết Chính phủ xem xét.

Tỉnh Đắk Nông có 6 dự án điện gió tổng công suất 430MW được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt bổ sung Quy hoạch điện VII điều chỉnh, nhưng cả 6 dự án này đều nằm trong vùng quy hoạch bô xít.

Thanh tra Chính phủ đã kết luận sai phạm và kiến nghị Thủ tướng Chính phủ giao Bộ Công an tiếp nhận hồ sơ, tài liệu để xem xét, điều tra liên quan đến việc quản lý, sử dụng đất 5 dự án (trừ dự án Asia Đắk Song 1 do chưa triển khai thi công).